jªÉÇ ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ, ¦¼PÎß J¨£÷Ó-\ß "K¯õu Aø»' CµõqÁ ·v°À Áµ»õØÖ ¬UQ¯zxÁ® ö£ØÖÒÍx. K¯õu Aø» & ­ßÓõ® Pmh uõUSu¼À BøÚ°ÓÄ C¯UPa-] Tmk¨£øhz uÍzvß «uõÚ öÁØÔ ¦¼PÎß ²zu Áµ»õØÔÀ ¬ß÷ÚØÓ©õÚ CµõqÁ Áͺa]¯õS®. «sk® ¯ǫ̃£õnzøu øP¨£ØÖÁuØPõÚ ¦¼PÎß CµõqÁ ¬ß÷ÚÖuÀ öPõÊ®¦zxøÓ \µ\õø»¨ £Sv £õxPõ¨¦ GÀø»U ÷Põmkhß |ØQÓx! ""£»õ¼ £øhzuÍ®', Põ[÷P \ß xøÓ xøÓ¬P® «uõÚ ¦¼PÎß uõUSuÀ öuõh¸®, ¯õÌ ÂøµÂÀ ¦¼PÎß CµõqÁU Pmk¨£õmkÒ Á¢xÂk®, ¯õÈÀ EÒÍ 30,000 Aµ_ x¸¨¦UPÒ \µnøh¢x ÂkÁõºPÒ. ¦¼PÎß ¬ßÚÔ¨ø£ öuõhº¢x x¸¨¦UPÒ Aµ]ß EzuµÄ¨£i uõ[PÍõP÷Áõ AÀ»x AßÛ¯ {õkPÎß öÁÎ÷¯ØÓ Eu²hß ¯õøÇÂmk öÁÎ÷¯ÔÂkÁõºPÒ'' GßÖ ¬ß FQ¨¦ ö\´QßÓ AÍÄUS ÷© ©õuzvÀ CµõqÁ ö{¸UPi öÁΨ£mi¸¢ux. ]Õ»[Põ Aµ_ uÚx AÁ\µPõ» CµõqÁ & Aµ]¯À EÒ{õmk vjº {hÁiUøPPÒ, \ºÁ÷u\ AÁ\µPõ» CµõqÁ & ö£õ¸Íõuõµ, EuÂPÒ ­»®, Aµ_ x¸¨¦UPÎß ¤ß Áõ[PÀ £õxPõ¨¦ GÀø»U ÷Põmøh uØPõ¼P©õP vh¨£kzvU öPõskÒÍx. ¦¼PЮ u[PÍx ¬ß÷ÚÖ® {hÁiUøPø¯Âmk £õxPõ¨¦ GÀø»U ÷Põmøh vh¨£kzv Á¸QßÓÚº. u[PÒ PmkUSÒ Á¢u £SvPøÍ £õxPõUS® CµõqÁz u¯õ¶¨¦UPÎÀ Dk£kQßÓÚº. £õxPõ¨¦ GÀø»U ÷Põmøh £õxPõUS® CµõqÁ {hÁiUøPPÒuõß Cµsk uµ¨¦® ö\´x öPõsi¸UQßÓÚ. ¦¼PÒ u¢v÷µõ£õ¯ ·v¯õP ¬ß÷ÚÖ® uõUSuÀ A_©õzu[PøÍ, Aa_Özuø» ö\´u Úº. £»õ¼ ¬Põ® «x ö\À Ãa_UPøÍ uØPõ¼P©õP ÷©ØöPõshÚº. uØ÷£õx Aµ_ x¸¨¦UPÒ u¢v÷µõ£õ¯ ·v¯õÚ GÀø»¨£kzu¨£mh -£-¶--÷\õ-u-øÚ uõUSuÀPøÍ Â©õÚ¨ £øhU Ssk Ãa_UPÐhß {hzv¨ £õºUQßÓÚº. "K¯õu Aø» & 3&Cß' CµõqÁ öÁØÔ²hß, CµõqÁa \©Ûø» ©õØÓzvß ÂøÍÁõP HØ£mh Aµ]¯À ©õØÓ[PÒ, ö{¸UPiPÒ EÒ{õmi¾® E»P;® Gvöµõ¼zxU öPõsi¸UQÓx. C¢u CµõqÁa \©Ûø» ©õØÓ®, ¦¼PÎß öÁØÔ, uªÉǨ ÷£õµõmhzvÀ SÔ¨¤k®£i¯õÚ ¬ß÷ÚØÓ®, öÁØÔ, Cuß Aµ]¯À uõUP® uªÉǨ ¤µa\øÚUS J¸ |¯õ¯©õÚ Aµ]¯À wºøÁ, ÷£a_ Áõºzøuø¯ HØ£kzx® AÍÄUS ]Õ»[Põ Aµø\²®, BЮ ÁºUP Pm]PøͲ® RÌ CÓ[Q ÁµøÁUPÂÀø», \ºÁ÷u\ \­P¬®, {õkPЮ Th ]Õ»[Põ Aµ_US®, BÐQßÓ ÁºUP Pm]PÐUS®, CÚ ©uÁõu |ÖÁÚ[PÐUS® J¸ AÊzuzøu ö{¸UPiø¯ öPõkUPÂÀø». ¦¼PÐhß ÷£\ ÷Ásk®. ¦¼PÒ £[S öPõÒ-Íõ©À \©õuõÚ®. ÷£a_Áõºzøu \õzv¯® CÀø» GßÖ ©mk÷© ö\õÀQßÓÚ. AuØPõÚ HØ£õmøh ]» {õkPÒ ¬ß¬¯Ø]²hß ö\´QßÓÚ.

¦¼PÎß Bøn°ÓÄ CµõqÁ öÁØÔø¯, ¯ǫ̃£õnzxUPõÚ ~øÇøÁ ªPÄ® Enºa] §ºÁ©õP £õºzx uªÉÇ Áõ\Ø PuÄ vÓUP¨£mkÂmhx. uªÉÇ® C¢u Á¸hzvÀ QøhzxÂk® A´{õ (U.N.) \ø£°À uªÉÇ® £vÄ ö\´¯¨£kÁxuõß J÷µ J¸ ÷Áø» «u® C¸UQÓx GßÓ £õÁøn°À Aµ]¯À Aiö¯k¨¦UPЮ, ¤µa\õµ[PЮ Guõºzu Esø©PøÍ Põnz uÁÔ AÀ»x vmhªmk ªøP¨£kzv öÁØÔ GÊa] Aµ]¯À {hzu¨£kQßÓx; ¦¼PÎß CµõqÁ öÁØÔø¯, J¸ ö£¸® £øhzuÍzvß «uõÚ öÁØÔø¯ öPõshõkÁx ÁõÌzxU TÖÁx \¶¯õÚx, BÚõÀ CÆöÁØÔ°À C¸¢x ¦¼PÎß Aµ]¯ø» J÷µ J¸ ÷u]¯ Aµ]¯»õP ©UPÒ Aµ]¯»õP, ¦¼PÎß ²zu®, ©UPÒ ²zu©õP ©õÔÂmhuõP ¦¼PÎß uø»ø© ¤µa\õµ® ö\´ÁvÀ uÁÖ CÀø» (ö\´¯÷Á ö\´ÁõºPÒ) BÚõÀ uªÉÇ ¦µm]Pµ ÷u\£Uu \UvPÒ, Pm]PÒ C¢u GÊa]U Ps÷nõmhzxUS £¼¯õPU Thõx.

uªÉÇ ÷u]¯ Âkuø»¨ ÷£õµõmh ²zu Áµ»õØÔÀ 1987 C¢v¯ & C»[øP J¨£¢uzvØS ¤ß, C¢v¯ BUQµª¨¦ Gvº¨¦ ²zuzøu 1991&PÎÀ C¸¢x CßÖÁøµ «sk® ]Õ»[Põ Aµ_US GvµõÚ ²zuzøu ¦¼PÒ C¯UP® ©mk÷© {hzv Á¸QÓx; uªÉÇz ÷u]¯ Âkuø»¨ ÷£õµõmhzvß ²zuz "w'ø¯ CßÖÁøµ AøÚ¯Âhõ©À,
\©µ\¨£hõ©À {hzv Á¸QßÓ ¦¼PÒ C¯UPz uø»ø©US®, Auß uø»Áº ¤µ£õPµÝUS®, ©õõºPÐUS®, PÍzv¾ÒÍ GÀ»õ¨ ¦¼¨ ÷£õµõÎPÐUS® uªÌ ©UPЮ ¦µm]Pµ ÷u\£Uu \UvPЮ {ßÔ²®, ÁõÌzxUPЮ TÓ ÷Ásk®. AvÀ uÁÖ CÀø».

A÷u÷ÁøÍ ÷u]¯ Âkuø»¨ ÷£õµõmhzvÀ, ²zuzvÀ ¦¼PÐhß öPõÒøP ¬µs£õkÒÍ, ]Õ»[Põ Aµø\ Gvºzx ÷£õµõiU öPõsi¸¢u, ÷£õº ¦¶¢u HøÚ¯ Âkuø» C¯UP[PøÍ AÈzx®, uøh ö\´x® ]Õ»[Põ Aµ_US GvµõÚ uªÉÇ ²zuzøu £»±Ú¨£kzv, uÛ C¯UP \ºÁõvPõµzøu |ø»{õmi¯ Áµ»õØøÓ, C¢v¯ & C»[øP J¨£¢uzvß ¤ß \©µ\® Aøh¢u uø»ø©PøÍ, C¯UP[PøÍ uµ C¢v¯ BUQµª¨¦ Gvº¨¦, ]Õ»[Põ Aµ_ Gvº¨¦, HPõv£zv¯ Gvº¨¦ öPõÒøPPÎÀ EÖv¯õP |ØQßÓ uªÉÇ ÷u\£Uu ¦µm]Pµ C¯UP[PøÍ AÁºPÎß Aµ]¯À & CµõqÁa ö\¯Ø£õkPøÍ uøh ö\´x, øPx ö\´x, AÈzx CßÖÁøµ ¦µm]Pµ ÷u\£Uu C¯UPzøu uø»©øÓÄ & CµP]¯ C¯UP©õP ö\¯Ø£h uÒίuß ­»® uªÉÇ Âkuø»¨ ÷£õµõmhzøu & ²zuzøu ©Ö¦Ó® £»ÃÚ¨£kzvU öPõsi¸UQßÓ ¦¼PÒ uø»ø©²®, uø»Áº ¤µ£õPµÝ® Âkuø» ²zu öÁØÔUS CøÇUQßÓ uÁÖPøͲ® uªÉÇ ©UPЮ ¦µm]Pµ ÷u\£Uu \UvPЮ PÁÚzvÀ öPõÒQ÷Óõ®.

uªÉÇ ÷u]¯ Âkuø»¨ ÷£õµõmhzvß & ²zuzvß öÁØÔUPõP ¦¼PÒ Em£h JÆöÁõ¸ Âkuø» C¯UP¬®, Pm]²® {hzxQßÓ Aµ]¯À ÷£õµõmh[PøÍ, CµõqÁ {hÁiUøPPøÍ öÁØÔPøÍ {õ® |a\¯©õP Áµ÷ÁØQ÷Óõ®. A÷u÷ÁøÍ ÷£õµõmhzvß & ²zuzvß Áͺa]US, Âkuø»US GvµõÚ & uÁÓõÚ, Âkuø» C¯UP[PøÍ AÁØÔß Aµ]¯À CµõqÁU Ps÷nõmh[PøÍ, ÷£õµõmh {hÁiUøPPøÍ _miU PõmkÁvÀ & uÁÖPÎß uõUP ÂøÍÄPøÍ AuØS¶¯ uÍ[PÎÀ ©º]¨£x® \¶¯õÚ ÁÈø¯ ¬ßøÁ¨£v¾® ¦µm]Pµ ÷u\£Uu \UvPÒ öuÎÁõP EÖv¯õP C¸UP ÷Ásk®, uªÉÇ Âkuø»UPõP ]Õ»[Põ Aµ_US® \ºÁ÷u\ Gv¶PÐUS® GvµõP ÷£õµõkQßÓ G¢uöÁõ¸ \PÂkuø» C¯UPzøu²® AuÝhÚõÚ ¬µs£õk & EhߣõkPøÍ (Aµ]¯À & CµõqÁ ·v°À) öÁΨ£kzxÁx, øP¯õÒÁvÀ, \P» \÷Põuµ Âkuø»a \UvPøͲ²® ¦v¯ \Ú{õ¯P uªÉÇ Âkuø»ø¯ öÁÀÁuØPõÚ £»zøu AvP¶¨£x J¸[Qøn¨£x GßÓ ø©¯ ÷{õUQ¼¸¢x ö£õx Gv¶US GvµõÚ \­P Âkuø» C¯UP[PÎß Tmk {hÁiUøPPøÍ ¬ßöÚk¨£uØPõÚ _¯Â©º\Ú & ©º\Ú¨ £õºøÁ, AqS¬øÓø¯ Pøh¨¤i¨£vÀ C¯UPz uø»ø©a \UvPÒ ¬vºa] ö£Ó ÷Ásk®. A¨÷£õxuõß Aµ-]-¯À& CµõqÁ {hÁiUøPPÎÀ \÷Põuµ C¯UP[PÎß RÌ Aoa \UvPÒ ¬Ê¨£»zxhß B÷µõUQ¯©õP -P-Íz-vÀ Tmiøn¢x ö\¯Ø£h ¬i²®.

¦¼PÎß J¨£÷Ó\ß K¯õu Aø» öÁØÔ, BøÚ°øÓÄ & C¯UPa] Tmk¨ £øhuÍzvß ÃÌa], ¦¼UöPõi÷¯ØÓ¬® ¦¼¨ ÷£õµõÎPøͲ®, uªÉÇ ©UPøͲ® ¦x¨ ö£õ¼ÄUSÒÍõUQ²ÒÍx. E»P {õkPξÒÍ uªÉÇ BuµÁõͺPÐUS ¦v¯ {®¤UøPø¯, öußø£ öPõkzxÒÍx. ¦¼PÍõÀ G¨£i C¢u Áͺa]ø¯ ²zuzvÀ Põn ¬i¢ux GÚ CµõqÁ Âh¯[PÎÀ AUPøÓ öPõshÁºPøÍU Th ¯UP øÁzxÒÍx. öPõ¶À»õ ²zu CµõqÁ {hÁiUøPPÎÀ ÷{µi¯õP Dk£hõu, ¦¼PÎß CµõqÁa ö\¯Ø£õkPøÍ EßÛ¨£õP AÁuõÛUPõu ¦µm]Pµ ÷u\£Uu \UvPÒ Th ¦¼°ß CµõqÁ öÁØÔ°À ÂÈzx |ØQßÓÚº. ¦¼PÎß Áͺa]ø¯ EØÖU PÁÛzuõÀ. Esø© ¦»¨£k®, öuÎÄ ¤ÓUS®.

÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ
¦¼PÎß uÛa]Ó¨¦

]Õ»[Põ Aµ_US GvµõÚ uªÉÇ ©UPÎß ÷u]¯ Âkuø» B²u¨ ÷£õµõmhzvß (£»õzPõµ¨ ¦µm]) ­-»-÷© Aøh¯¬i²® GßÓ |ø»ø¯ Gkzux ¬uÀ CßÖÁøµ ¦¼PÒ C¯UP¬® uø»Áº ¤µ£õPµÝ® AvÀ EÖv¯õP C¸¢x B²u® uõ[Q¯ öPõ¶À»õ¨ ÷£õµõmh {hÁiUøPPøÍ Áͺzx Á¸QßÓÚº. ]Õ»[Põ Aµ_ 1985&À ¬¨£øhPøͲ® öPõsk PmhÂÌzxÂmh BUQµª¨¦ ²zuzøu Gvºzx uªÉÇ ÷u]¯ Âkuø» ²zu©õP ¦¼PÎß uø»ø© Âkuø» ²zuzøu Áͺöukzv¸UQÓx. CvÀ ¤µ£õPµÛß uø»ø©¨ £õzvµ® ¬UQ¯©õÚx. 1986 Pøh]¨ £Sv°À ]Õ»[Põ¨£øh ""J¨£÷Ó\ß - ¼£÷Ó\ß'' uõUSu¼À Áh©õµõm]°À ¦¼PÎß PÊzøu ö{¶UQßÓ AÍÄUS ö\ßÓ÷£õx®, 88&À C¢v¯¨£øh ""J¨£÷Ó\ß £Áõß'' uõUSu¼À ¦¼PÒ ÁßÛUS ¤ßÁõ[P ÷{¶mh ÷£õx®, ""J¸ ]» ¦¼PÒ EÒÍÚº PõkPÎÀ'' GÚ µõãÆ AÔÂzu |»ø©, 96&À ]Õ»[Põ¨ £øh ""J¨£÷Ó\ß `¶¯UPvº'' CµõqÁ {hÁiUøP ­»® ¦¼PÒ 5 BskPÍõP Pmk¨£õiÀ øÁzv¸¢u (CµõqÁ® ö£¸® ¬Põ®PÎÀ ¬hUP¨£mh |ø»°À) ¯ǫ̃£õnzøu 50 {õÒ uõUSu¼À Gv¶ øP¨£ØÔ¯÷£õx, ¦¼PÒ «sk® 96&À ÁßÛUS ¤ß Áõ[QÚº. xøn £õxPõ¨¦ Aø©a\º AݵzÁzu ""¦¼PÎß uø»ø© öÁÎ{õmkUS KiÂmhx'' GÚ AÔÂzu |»ø©. Gv¶¨ £øhPÎß |º­»©õU S® CµõqÁ uõUSuÀPξ® Gv¶°ß & ¦¼°ß £»zøu — £»ÃÚzøu Po¨¤mk, uÚx ¬ßÚo¨ £øh ²zu ¬øÓUS EP¢u ¬øÓ°À öPõ¶À»õ ²zu, {h©õmh ²zu ÁiÁzøu ªPa ]Ó¨£õP ­÷»õ£õ¯ ·v¯õPÄ®, u¢v÷µõ£õ¯©õPÄ® øP¯õsk ¤ßÁõ[Q ¬ß÷ÚÔ, ¤ßÁõ[Q Ph¢u 4 BskPõ» ÁßÛ¨ ö£¸|» ²zu {hÁiUøP Áͺa] Pshx. "K¯õu Aø»' CµõqÁ {hÁiUøPPøÍ ìuõÚ²zu ÁiÁzv¼¸¢x {hzvÚº. K¯õu Aø» — 3&Cß, ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ GvºuõUSuÀ öÁØÔ­»® Gv¶ ªP¨ö£¶¯ £øhzuÍzøuÂmk (Bøn°ÓÄ) ¤ßÁõ[P ö\´uuß ­»®, uªÉÇ ÷u]¯ Âkuø» ²zu® CµõqÁ ·v¯õP Âkuø» ²zuzvß ­ßÓõÁx Pmh©õÚ G©x ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ Gvºz uõUSu¾® Gv¶°ß ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ ¤ßÁõ[Su¾©õÚ ­ßÓõÁx Pmhz vß Áõ\Ø PuøÁ umi²ÒÍx. Gmi²ÒÍx. ¦¼PÒ C¯UP® ©mk÷© uªÉÇ ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ wº©õÚPµ©õÚ ¬Ê¨£[øP ÁÇ[Q Á¸QÓõºPÒ. J¸ ]» ¦µm]Pµ ÷u\£Uu Aø©¨¦PÒ ¦¼PÎß uøhø¯ «Ô²® Aµ]¯À SÊUPÍõP ©mk÷© C¯UQ Á¸QßÓÚ. Aµ_US GvµõÚ ²zuzvÀ ÷ÁÖ C¯UP[PÎß CµõqÁa ö\¯Ø£õk CÀ»õuÁøµ ¦¼PÒ GßÓõÀ ²zu®. ²zu® GßÓõÀ ¦¼PÒ GßÓ |ø»ø©÷¯ }iUS®.

 

ÁßÛ¨£Sv ¤ßÁõ[P¾®,
¦¼PÎß Áͺa]²®

 

]Õ»[Põ¨ £øhPÎß ¯õÌ «uõÚ "J¨£÷Ó\ß `¶¯U Pvº'Cß ÷£õx ¦¼PÒ ]» Ch[PÎÀ ©mk÷© |ßÖ ¤i¨£uØPõÚ Gvºz uõUSuø» {hzvÚº; ¦¼PÎß CµõqÁ AizuÍ Pmhø©¨¦®, uø»ø©²® £õxPõ¨£õP (Pmk¨£õmk £Svø¯ £õxPõUP AÀ») ¤ßÁõ[S® Põ» AÁPõ\zøu ö£Ö® ÁøP°¾®, ¤ßÁõ[SQÓõºPÒ Gߣøu Gv¶ ¬Êø©¯õP EÖv¨£kzvU öPõÒÍ ¬i¯õu ÁøP°¾®, ¤ßÁõ[S® £õøu°À Gv¶ uõUPõ©À C¸UP ÷Ási vø\ v¸¨¦® ÁøP°÷»÷¯ ¦¼PÎß Gvº uõUSuÀPЮ ¤ßÁõ[Su¾® {øhö£ØÓx. C[÷P {õ® PÁÚzvÀ öPõÒÍ ÷Ási¯x J¸ ¬Põø© (]Ô¯÷uõ & ö£¶¯÷uõ) uØPõ¼P ]Ô¯ ¬Põ®PøÍ Âmk ¤ßÁõ[SÁuØS®, J¸ ¤µ÷u\zøu Pmk¨£õmkÒ øÁzx ]Ô¯ ¬Põ®PøÍ {hzv PmhøÍ ÁÇ[S® ªP¨ö£¶¯ ¬Põø© Âmk ¤ßÁõ[SÁuØS®, Gv¶US® {©US® Cøh°À G¨÷£õx ÷Ásk©õÚõ¾® øP©õÓ»õ® GßÓ |ø»ø©°À C¸US® Pmk¨£õmk £Sv°À C¸¢x ¤ßÁõ[SÁuØS®, Âkuø»¨ ¤µ÷u\©õP AÔÂUP¨£mk }sh Á¸h[PÒ {©x Pmk¨£õmk £Sv¯õP Aµ_÷£õÀ ö\¯Ø£mkU öPõsi¸US® ¯õøÇ Âmk ¤ßÁõ[Q¯uØS® EÒÍ ÷ÁÖ£õmøh Aµ]¯À CµõqÁ ÂgbõÚ Ps÷nõmhzvÀ ÁøP¨£kzv ¦¶¢x öPõÒÍ ÷Ási²ÒÍx.

¯õÈÀ C¸¢x ¦¼PÒ ¤ßÁõ[Q¯øu ^Ú¨ ¦µm]°ß ÷£õx ©õK uø»ø©°À ^ÚU öPõ®³Ûìm Pm] {hzv¯ }sh £¯nzxhß £»º J¨¤mk ÷£] Á¸QßÓÚº. ¦¼PÒ u[PÎß £õxPõ¨£õÚ ¤ßÁõ[Su¾UPõP C»m\U PnUPõÚ ©UPøÍ |º£¢u¨£kzv Tmia ö\ßÓÚº. ""©UPÒ Gv¶°ß BUQµª¨¦ £Sv°À ÁõÇ Â¸®£ÂÀø», Aµ_ x¸¨¦UPÒ öÁÖ® |»zøuuõß øP¨£ØÓ ¬i¢ux ©UPÒ xߦÖu¨£kÁõºPÒ'' (¦¼°ß Bm]ø¯ 5 Bsk HØÖ ÁõÌ¢uõÀ) GÚ¨ £» Põµn[PøÍ øÁzuÚº. ¦¼PÎß ¬ßÚo¨ £øh ²zu ¬øÓ ©UPøÍ uÚx CµõqÁ ¤ßÁõ[P¾US £¯ß£kzv¯ u¢vµzøu, ^ÚU öPõ®³Ûìk Pm]÷¯õ, ©õK÷Áõ u[PÍx ²zu¬øÓ°À £¯ß£kzv¯x CÀø». öPõ¶À»õ ²zu, Qµ©õÚ ²zu ÁiÁzøu ¤ßÁõ[Suø» — ¬ß÷ÚÖuø» Cµsk ²zu[PЮ {hzv C¸¢uõ¾® ©UPÒ ²zu ¬øÓ²®, ¬ßÚo¨£øh ²zu ¬øÓ²® Auß Aµ]¯À CµõqÁ ÂgbõÚ¬® GßÖ® G[S® \©¨£kzu÷Áõ JßÖ£kzu÷Áõ ¬i¯õux.

¯õÈÀ C¸¢x ¤ßÁõ[Q¯ ¦¼PÒ ÁßÛ°À u©x CµõqÁz uÁÖPøÍ £»ÃÚ[PøÍ «Ò £¶^»øÚ ö\´uÚº. ÷uõÀ塧 Põµnzøu öPõ¶À»õ £øh ÁiÁzvÀ C¸¢x Qµ©©õ-Ú £øh ÁiÁzxUS Á͵ ÷Ási¯ ÷uøÁø¯, AuØPõÚ PÚµP B²u ÷uøÁø¯, £øh|ø» ¤¶¨¦UPøÍ, ÁÇ[PÀ u¯õ¶¨¦UPøÍ, Qµ©©õÚ £øh {hzu¾UPõÚ £°Ø]PøÍ ÁßÛ¨ ö£¸ |»¨£µ¨¤À ö\´¯z öuõh[QÚº. uªÉǨ £Sv öPõ¶À»õ AoPÎÀ C¸¢x Qµ©©õÚ £øhUS ÷£õµõÎPøÍ uµ® ¤¶zuxhß, QÇUQ¾®, ÁßÛ°¾® öPõ¶À»õ Ao ö\¯Ø£õmøh ¦Úµø©zuÚº. ¦¼PÒ u©x ¬UQ¯©õÚ Phø©¯õP Qµ©©õÚ £øh ÁiÁzøu Áͺ¨£vÀ AUPøÓ PõmiÚº. Phئ¼PÎß öPõ¶À»õ Aoø¯ QÇUS Ph¼À, PhØ ¦¼ (uØöPõø») {hÁiUøPPøÍ AvP©õP Tºø©¨£kzvÚº. QÇUQÀ ©mk¨£kzu¨£mh öPõ¶À»õ uõUSuÀPÎÀ Dk£mhÚº. ¬UQ¯©õP ]Õ»[PõÂÀ P¸®¦¼PÎß Fk¸ÁÀ uõUSuÀPøÍ öuõhUQÚº. ©ø»¯PzvÀ Fk¸Â ªß©õØÔPøÍ uPº¨£vÀ AUPøÓ PõmiÚº. Aµ_ £øhPÐhß Tia ö\¯Ø£k® uªÌ Pm]PÎß Aµ]¯À & CµõqÁ uø»ÁºPøÍ SÔøÁzx AÈUS® uÛ¨£øhø¯-A-oø¯ E¸ÁõUQÚº. Gv¶°ß Pmk¨£õmk £Sv°À ¯ǫ̃£õnzv¾® Th ]ÖµP x¨£õUQ SÊøÁ (PISTOL GROUP) Fk¸Â ö\¯Ø£h E¸ÁõUQÚº. QÇUSPhÀ £Sv°À Phئ-¼ {hÁiUøPPøÍ AvP¶zx öÁÎ{õkPÎÀ C¸¢x B²u CÓUS©vPøÍ ö\´uÚº; ¦v¯ £øh¯oPøÍ E¸ÁõUQÚº ]Özøu Ao, Avµi¨£øh, GÀø»U PõÁØ£øh ©õÚ Gvº¨¦ Ao GÚ A÷u÷£õÀ EÍÄ Aø©¨ø£ £» xøÓPÐUS® E¸ÁõUQÚº. ©ØÓ¯ uªÌU Pm]PÐUSÒЮ, Gv¶ ¬Põª¾®, EÒ{õmi¾® E»P;® EÍÄ Aø©¨¦ Áø»ø¯ ¶ģkzv £»¨£kzvÚº.

¦¼-PÒ C-¯U--Pz-vÀ uø»-ø© ©m-hz-vÀ GÊ¢-u ¬µs-£õm-øh Pa-]-u-©õ-P øP¯õs-k ¤µ-£õ-P-µ-ß öÁØ-Ô ö£Ø-Óõº. ¦¼¨ ÷£õµõ-Î-PÒ Gv-¶-°-h® \µs Aøh-Á--x Gß-£-øu vm-h-Ámh©õP ukz-x |Öz-v-Úº, Gv-¶-°ß "B²-u Ps-Põ-m-]' ¬øÓU-S Áõ´¨-¦- AÎ-U-P-ÂÀ-ø».

öÁØÔø¯U ÷Po°À M-124 µP E»[SÁõÞºv ¬u-¼À ÁßÛ°À ÃÌzu¨£mhx. 96 ³ø»°À ""K¯õu Aø» & 1'' ¬Àø»z wÄ CµõqÁ ¬P® «uõÚ ¦¼PÎß Qµ©©õÚ £øh¯oz uõUSuÀ {h¢ux CvÀ ¦¼PÒ ªP¨ö£¶¯ öÁØÔø¯ ö£ØÓÚº. 1991, 92&À "£»÷ÁP¯' CµõqÁ {hÁiUøP ­»® ¬Àø»wÄ £Svø¯ Aµ_ øP¨£ØÔ ¯x. ¯õÈ-¼-¸¢-x ¦¼PÒ ÁßÛUS ¤ßÁõ[Q 7&Áx ©õu® PÈ¢x CzuõUS uÀ «sk® {h¢ux. ÷©¯º ÷»õÓßì ö£ºÚõß÷hõ uø»ø©°À 2000 x¸¨¦UPÒ C¸¢u ¬Põ® AÈUP¨£mhx. 1000 x¸¨¦UPÒ öPõÀ»¨£mhÚº Põnõ©À ÷£õ°Úº, øPx ö\´¯¨£mhÚº ]»¡Ö x¸¨¦UPÒ. 30 ªÀ¼°ß öhõ»º ö£Ö©v¯õÚ B²u[PÒ ©ØÖ® SskPÒ, öÁi ö£õ¸ÒPÒ öuõø»z öuõhº¦ \õuÚ[PøÍ ¦¼PÒ øP£ØÔÚº. C-x Qµ©©õÚ £øh¯o SÖQ¯ {õÒ {hzv¯ ìuõÚ ²zu ¬øÓ°ß öÁØÔ¯õP Aø©¢ux. ÷u]¯ Âkuø» ²zu Áµ»õØÔÀ, ¬Põø© -«-ÍU øP¨£ØÓ ]Õ»[Põz x¸¨¦UPÒ ÁõßÁȯõP A»®¤À £Sv°À CÓ[Q¯÷£õx ¦¼PÎß ÷£õº {hÁiUøP°À 2 AvPõ¶PЮ 50 x¸¨¦UPЮ öPõÀ»¨£mhÚº. Gv¶°ß -«ÒuõUSuÀ Th ÷uõØPiUP¨£mhx. ¦¼PÎß CǨ¦ 350&I uõshÂÀø», C¢u ""K¯õu Aø» & 1''&Cß öÁØÔ Â-kuø»¨ ¦¼PÐUS B²u £»zøu, EͯÀ £»zøu, -Qµ©©õÚ £øhUS -]Ó¢u ²zu £°Ø]ø¯ -ÁÇ[Q¯x GßÓõÀ ªøP¯õPõx. CuÚõÀuõß ¦¼PÎß uø»Áº "K¯õu Aø»' GßÓ J¨£÷Ó\ß ö£¯øµ öuõhº¢x £õÂUQÓõº. ¬Àø»z wÂÀ øP¨£ØÔ¯ Bºmö»Ô B²u[PÒ ¦¼PÐUS CßÖ øPöPõkUQÓx PÁÛUPzuUPx.

CuØS £v»i¯õP ]Õ»[Põ CµõqÁ® "\zv¯ öá¯' (Esø© öÁØÔ) CµõqÁ {h-Á-iU-øP-ø¯ 1 iÂ\ß x¸¨¦UPÐhß öuõh[Q ÷©ØöPõsk 500 x¸¨¦UPøÍ CÇ¢x ¦¼PÒ Pmk¨£õmiÀ C¸¢u QÎ ö{õa]ø¯ øP¨£ØÔ¯x, ¦¼PÒ 250&US® ÷©»õÚ ÷£õµõÎ CǨ¦hß Pmk¨£õmøh øPÂmk ¤ßÁõ[QÚº. ­ßÖ ©õuzvß¤ß £µ¢uÛÀ EÒÍ Bºmö»Ô Aµ_ uÍzvÝÒ ¦¼PÒ Fk¸Â uõUQ AÈzuÚº. C¢u Bºmö»Ô uÍ®uõß Aµ_ £øhPÎß ¬ß÷ÚÖu¾US øPöPõkzx Á¢ux.

97 ©õ] ©õuzvÀ ]Õ»[Põ Aµ_ x¸¨¦UPÒ ÁÄÛ¯õ & ¯õÌ (A-9) ö{kg\õø»ø¯ øP¨£ØÖÁuØPõÚ uøµÁȨ£õøuø¯ vÓ¨£uØPõÚ ("öá¯]USÖ') "öÁØÔ |m\¯®' CµõqÁ {hÁiUøPø¯ öuõh[Q¯x. (öuØPõ]¯õÂÀ ªP AvP Põ»® }izu CµõqÁ {hÁiUøP "öá¯]US-Ö' GÚ¨£kQÓx) ¦¼PÒ Gv¶°ß C¨ö£¸® CµõqÁ {hÁiUøP°øÚ Gvºzx öPõ¶À»õ¨ ÷£õºz uõUSuÀPøͲ®, -Qµ©©õÚ £øh°ß {h©õmh ²zu ÁiÁ uõUSuÀPøͲ® GÀ»õ ÁÈPξ® ¤÷µ¯õQzx "öÁØÔ |m\¯®' {hÁiUøP°ß 1, 2&® Pmh uõUSuÀPøÍ öÁØÔ ö£Ó Âhõx ukzx Á¢uÚº. BÚõÀ ªP¨ ö£¶¯ÍÂÀ ©ÛuÁÍ CǨø£ \¢vzuÚº.

¦¼PÎh® ÷uøÁ¯õÚ AÍÄ B²u[PÒ C¸¢u÷£õx®, £øhÁiÁ Áͺa]ø¯ Psh ÷ÁøÍ°À BÒ £ØÓõUSøÓ (©Ûu ÁÍ®) C¸¢ux. CuÚõÀuõß ¦¼PÒ SøÓ¢u CǨ¤À Ti¯ öÁØÔø¯ \õvUS®. G[S® Fk¸Â ö\ßÖ uõUQ AÈUPU Ti¯ P¸®¦¼ (uØöPõø»¨£øh) uõUSuø», uøµ°¾®, Ph¼¾® FUSÂzuÚº. Qµ©©õÚ £øh {hÁiUøPPÎÀ Th P¸®¦¼PøÍ £¯ß£kzvÚº. Pmk¨£õmk £Sv°ß £õxPõ¨ø£ EzuµÁõu¨£kzuÄ®, Gv¶°ß uõUSuÀPøÍ |ßÖ ¤izx ¬Ô¯iUPÄ®, CǨ¦UPøÍ \¶ ö\´¯Ä®, ¦v¯ uõUSuÀPøÍ Gv¶ «x {hzxÁuØPõÚ £øhPøÍ u¯õº ö\´¯Ä®, £»¨£kzuÄ® GÚ £» ÁøP¯õÚ ²zu ÷Áø»PÐUS £øh°ß ©ÛuÁÍ® £»® Gߣx ªP AÁ]¯©õÚx. ²zu Áͺa]²hß AvP¶UP ÷Ási¯x. ¦¼PÎß Aµ]¯À Ps÷nõmh® ©UPÎß ²zu £[PΨ¦ £ØÔ¯ _zu CµõqÁ¨ £õºøÁ, ÷u]¯zvÀ EÖv¯õP |ßÓõ¾®, ©UPÎß \Ú{õ¯P ÷Põ¶UøPPøÍ PÁÛUP uÁÖÁx® & GvµõP {h¨£x®, Á¯x |µ®¤¯ BsPЮ & ö£sPЮ ÷£õµõmhzvß, ¦¼PÎß Ph¢uPõ» & \©Põ» ö\¯Ø£õkPøÍ £õºzx C¯À£õP÷Á Jx[Q |Ø£x. Cu-ÚõÀ ¦¼PÒ, ©ÛuÁͨ ¤µa\øÚ wºUP Á¯x SøÓ¢uÁºPøÍ & ]ÖÁºPøÍ £øh°À ÷\ºzx Á¢uÚº. Aµ]ß ¤µa\õµ AÊzu®, ©ÛuĶø© Aø©¨¦, SÇ¢øuPÒ ]ÖÁº Aø©¨¦UPÎß AÊzu® Põµn©õP A´{õ (U.N.) \ø£°ß ¤µv|v "K»Óõ' ÷{µi¯õP ÁßÛ¨ £SvUS Á¢x ¦¼PÎh® ]ÖÁºPøÍ £øh°À ÷\º¨£vÀø» GßÓ EzuµÁõuzøu ¦¼PÎh® ö£ØÓx |øÚÂÀ öPõÒÍuUPx. Cuß¤ß ¦¼PÒ u©x ©ÛuÁͨ ¤µa\øÚø¯ wºUP J¸ AÔÂzuÀ öÁΰmhõºPÒ, HøÚ¯ C¯UP[PÎÀ C¸¢u ÷£õµõÎPøÍ SÔ¨¤mh Põ»U öPkÄUSÒ u[PÐhß ÷\µ ÷Ásk® GßÖ ¬uß ¬u»õP AÔÂzuõºPÒ, ©ØøÓ¯ C¯UP[PøÍ AÈzx uøh ö\´u÷£õx, ¦¼PÒ \P C¯UP uø»ø©US® RÌ AoUS® EÒÍ ÷ÁÖ£õmøh PÁÚzvÀ öPõÒÍÂÀø», RÌ AoPøÍ CßÖ ²zuzvÀ CønUP ]¢vUQßÓ ÷£õx® Pmhõ¯¨£kzu÷Á ¬¯ÀQÓõºPÒ. ¦¼PЮ ©UPЮ JßÖ, ¦¼PÒ ©UPÒ ²zu® ¦¶QÓõºPÒ GÚ¨ ÷£_£ÁºPÒ, ¦¼PÎß £øhUS ©ÛuÁͨ £»±Ú® öuõhº¢x C¸¨£uØPõÚ Põµnzøu öuÎÄ£kzu ÷Ásk®. uª-É-Çz-vÀ {kz-u-µ- Á-¯-x Bs & ö£s-P-øÍ vµm-h ¬i-¯õ-u ¦¼-P-Îß uø»-ø©, uªÌ-{õm-iÀ EÒ-Í CÚ Enº-ĪU-P ö£õi-¯ß-P-øÍ Áµ-Á-øÇz-x B²-u¨ £°Ø-]U öPõkz-u-x®
PÁ-ÛU-P ÷Ás-i-¯-x "uªÌ ÷u-\ «m-¦¨ £øh-°ß Ai¨-£-øh-ø¯' AÔ-Á-x {À-»-x.

1985&PÎÀ uªÉÇ Âkuø» ²zuzxUPõP u[PÒ CßÝ°øµ Aº¨£oUP 5 C¯UP uø»ø©PÎß RÊ® 20,000 ÷£õµõÎPÒ Bµ®£ CµõqÁ¨ £°Ø] ö£ØÖ C¸¢uÚº GÚ J¸ Po¨¥k öu¶ÂUQÓx. 15 BskPÎÀ öuõhº¢x ²zu® {-hU-Q-Ó-x. ÷£õµõm-h® Áͺ¢-x ö\À-Q-Ó-x. ¦¼-P-Îß uø»-ø©-°À GÛß, ¦¼-P-Ð-hß Cøn¢-x ²z-u® ¦¶²® ÷£õµõÎPÎß £»® ©mk® ÷uøÁ¯õÚ AÍÄUS AvP¶UPÂÀø», ¦¼PÎß Aµ]¯À CµõqÁ¨ £»±Ú[PÒ GßÚ? ]Õ»[Põ Aµ_ uÚUS GvµõP ÷£õµõhU QÍ®¤¯ B²u® u¶zu uªÌ C¯UP[PøÍ÷¯, 87 J¨£¢uzxhß \©µ\¨£kzv AÁºPøÍ ¦¼PÐUS GvµõP ö\¯Ø£hÂmk, uõß ¦¼PÎh® BUQµªzu £SvPÎÀ, x÷µõP SÊUPÎß Aµ]¯À CµõqÁ ö\¯Ø£õmkUS AÝ©vzx C¸UQÓx. ¦¼P÷Íõ u[PøÍ \÷Põuµ C¯UP©õP P¸x®, Tmiøn¢x ÷£õµõhz u¯õµõP C¸US®. ]Õ»[Põ Aµ_US GvµõÚ EÖv¯õÚ Aµ]¯À £õºøÁ²® ©UPÎß \Ú{õ¯P® & ÷u\zvß Âkuø»°À öuÎÄ® EÒÍ ¦µm]Pµ ÷u\£Uu Aø©¨¦UPøÍ Th ö\¯Ø£h uøh Âvzx AÈzx Á¸QÓx. ¦¼PÎß uÛ C¯UP \ºÁõvPõµ öPõÒøP°À ©õØÓ® Áµõu Áøµ°À, ©ÛuÁͨ ¤µa\øÚ ²z-uz-vÀ öuõh¸® Cøu PÁÛUP ÷Ásk®.

1998 ]Õ»[Põ Aµ_ ¦v¯ CµõqÁ {hÁiUøPPøÍ PmhÂÌzxÂmhx; Jmi _mhõß «x "Ô£»' ©ßÚõº £Sv «x "Ón÷Põ\' 1, 2, 3, 4 GÚ £» Pmh uõUSuø» öuõkzux. "Gi£»' uõUSu¼À ¦¼PÎß Pk® Gvº¨¦ CßÔ Aµ_ x¸¨¦UPÒ u[PÎß ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ uõUSuÀPÎÀ ¬ß÷ÚÔ C»US øÁzu Ch[PøÍ øP¨£ØÔÚõºPÒ. "}ºa]¢uÀ' 1, 2 CµõqÁ {hÁiUøP°À ¦¼PÒ P-kø©¯õÚ CǨ¦UPøÍ \¢vzuÚº, Aµ_ x¸¨¦UPÒ CÆCµõqÁ {hÁiUøPPøÍ "÷PU ²zu®' (CAKE WAR) ÷PU \õ¨¤kÁx GÆÁÍÄ C»SÁõÚx. Ax÷£õÀ C¸¢ux GÚ CµõqÁ B´ÁõͺPÒ GÊvÚº. ¦¼PÎß C¢u CǨ¦UPøͲ®, ¤ßÁõ[Suø»²® ²zu PÍzxUS öÁÎ÷¯ C¸¢x PsPõozuÁºPÒ, ©Ûu CǨ¦ GsoUøP Ai¨£øh°À PnUS £õºzuxhß ¦¼PÒ ²zu ·v¯õP ö{¸UPiUSÒ ]UQ°¸¨£uõP GÊvÚº. Esø©°À ¦¼PÎß C¢u¨ ¤ßÁõ[PÀPÒ, CǨ¦UPÒ ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ ¤ßÁõ[Su»õP ÷uõÀ¯õP C¸UPÂÀø», u¢v÷µõ£õ¯ ·v¯õÚ ¤ßÁõ[P»õP÷Á C¸¢ux Gߣøu 98&Cß ¤Ø£Sv°À QÎ ö{õa]ø¯ øP¨£ØÔ¯ ¦¼PÎß ""K¯õu Aø» & 2'' ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ GvºuõUSu¾® Aµ_ x¸¨¦UPÎß ÷uõÀ²® |¹¤zux.

¦¼PÒ Âkuø» ²zuzvß ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ CµshõÁx PmhzvÀuõß C¸¢uõºPÒ. ""Gv¶°ß ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ £õxPõ¨¦® G©x GvºuõUSu¾US©õÚ Pmhzv÷»÷¯'' ÷u]¯ Âkuø» ²zu® {h¢x öPõsi¸¢ux. 1996&À Aµ_ £øhPÒ ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ £õxPõ¨¤À C¸¢u£i ¬Àø»zwÄ. ¬Põø© CÇ¢uõß. QÎ ö{õa]ø¯ øP¨£ØÔÚõß. £õxPõ¨¤À C¸¢u£i Gvºz uõUSuø» ¬ß÷ÚÔ {hzv Jmi _mhõß, ©k¨£Svø¯ øP¨£ØÔÚõß, QÎö{õa]ø¯ «sk® CÇ¢uõß, ¦¼PÒ ¯õÌ Pmk¨£õmk £Sv°À uªÉÇ Aµ_ {hzv¯x ÷£õÀ ÁßÛ¨ ö£¸|»¨£µ¨¤¾® ¬Àø»z wøÁ ø©¯¨£kzv J¸ uªÉÇ Aµø\ {hzv Á¢uÚº, Qµ©©õÚ £øh ÁiÁzvÀ Cµsk ²zu ¬øÓPÍõÚ {h©õmh ¯zuzøu²® ìuõÚ ²zuzøu²® ¤ß£ØÔ Á¢uÚº. BÚõÀ uøµ°¾® Ph¼¾® öPõ¶À»õ uõUSuÀPÒ, P¸®¦¼z uõUSuÀPÒ uõß ¬ußø© ö£ØÖ ÂÍ[QÚ; ]» uõUSuÀ Euõµn[PøÍ PÁÛ¨÷£õ®. ¬Àø»zwÄ PhØ£µ¨¤À 2 (FAG) "÷hõµõ' ­ÌPiUP¨£mhx. ¬Àø»zwÂÀ "á¶ì÷©õÚõ' £¯oPÒ P¨£ø» EÒÎÊzx PhØ£øhø¯ ÁµøÁzx ÷£õº ÷µõ¢xU P¨£À "öá¯\õPµõ' ©ØÖ® ÷hõµõUPøÍ uõUQ AÈzuÚº. öPõÊ®¦ xøÓ¬PzvÀ \µUS P¨£À «uõÚ uõUSuÀ "öá¯]US¸'ÄUPõÚ uõsiUSÍ® B²u ÁÇ[PÀ ¬Põ® «uõÚ P¸®¦¼ uõUSuÀ. ^Úß ShõÂÀ u¶zx |ßÓ Â©õÚ® «uõÚ uõUSuÀ, ©õ[SÍ® ¬Põ® uõUSuÀ, ]»õÁzxøÓ, öÁØÔU÷Po PhØ
\©ºPÒ, ¬Àø»zwÄ PhØ\©º JßÔÀ Phئ¼PÒ ö£¸® CǨø£ \¢vzux. v¸©ø»°À P¸®¦¼ £hS £zxUSÒÍõQ¯x Phئ¼PÒ öPõ¶À»õ Ao¯õPÄ®, P¸®¦¼ Ao¯õPÄ÷© ö\¯Ø£mk Á¢ux. P¸®¦¼PÎß CǨ¦ 97 Áøµ ö©õzu® 147, Bs 110, ö£s 37, uøµz uõUSu¼À 55 Ph¼À 92 P¸®¦¼PÒ Ãµ©µn® Aøh¢xÒÍÚº.

]Õ»[PõÂÀ {h¢u uõUSuÀPÒ öPõ»ÚõÁ P¦PìP¢u G¶ö£õ¸Ò |ø»¯® 95, ©zv¯ Á[Q Ssk öÁi¨¦ 96, E»P ÁºzuP ø©¯ Ssk öÁi¨¦ 97, Psi u-»uõ ©õÎøP 98, ]Õ»[PõÂÀ Aµ]¯À ÁõvPÒ, CµõqÁ AvPõ¶PÒ «uõÚ uØöPõø»z uõUSuÀPÒ, ¯õÈÀ 2 ÷©¯ºPÒ, 7 EÒѵõm] uø»ÁºPÒ, EPRLF, PLOT & Cß CµõqÁz uø»ÁºPÒ, GÚ £mi¯À öuõhºQÓx. ¦¼PÒ u©US Gv¶ GÚU P¸x£ÁºPÎß Aµ]¯À & CµõqÁz uø»ÁºPøÍ vmhªmk AȨ£uß ­»® HØ£k® Gv¶°ß -Põ-» öÁØÔh®, u©x Áͺa] GßÓ öPõÒøPø¯ Bµ®£® ¬uÀ ]Õ»[Põ Aµ_US GvµõP ©mk©À», \P C¯UP[PÒ ÷©¾® øP¯õsk Á¸QÓõºPÒ Gߣx® PÁÛUPU Ti¯x.

99&Cß ¬Ø£Sv°À QÍõ¼ PhØ£øh PsPõo¨¦ uÍ® «x ¦¼PÎß "PhØ]Özøu Ao' uõUSuÀ {hzv¯x. £» C»m\® ö£Ö©v¯õÚ "Ó-hõº \õuÚ[PøÍ' øP¨£ØÔ¯x. uÚ[-Q-ͨ-¦ "Óhõº' |ø»¯® AÈUP¨£mhx. ]Õ»[Põ x¸¨¦UPÎß CµõqÁ uõUSuÀPÐUS uøµ¨£øh°ß ¬ß÷ÚÖu¾US Bºm»¶, ÷©õmhõº uõUSu¼ß ¤ß£UP Eu²®, ©õÚ¨ £øh°ß Ssk Ãa_® ¬UQ¯ £[PõØÔ Á¢uÚ. ¬Àø»z wÄ ¬Põ® «uõÚ öÁØÔ°À ¦¼PÒ Gv¶°h® C¸¢x øP¨£ØÔ¯ 155 MM ¥µ[QPÎß _kÃa_ yµ® 39 KM |ªhzxUS SøÓ¢ux 3 ö\ÀPøÍ HÁUTi¯x. 122MM ¥µ[QPÎß `k Ãa_ yµ® 18 MM |ªhzxUS 6 ö\ÀPøÍ HÁ ¬i²®. 120 MM ÷©õmhº _kÃa_ yµ® 7.5 MM 12 ÷©õmhºPøÍ, 3 ¥µ[QPøÍ øP¨£ØÔ C¸¢uÚº, CuøÚU öPõsk ¦¼PÒ ¥µ[Q £øh¯oø¯ E¸ÁõUQÚº. Qµ©©õÚ £øh ÁiÁ Áͺa]°À Cx ¬UQ¯©õÚx. "K¯õu Aø» 3&Cß öÁØÔUS' ¥µ[QPÎß £¯ß£kzuÀ ö£¸® xøn ¦¶¢ux. Gv¶US GvµõÚ {©x B²u uµ Áͺa] Gߣx® ²zuzvß ¬UQ¯ A®\®, Bøn°ÓÄ £øhzuÍzøu øP¨£ØÔ¯x® ¦¼UöPõiø¯ ¥µ[Q¨ £øh¯o "öPõ©õshº £õq' HØÔ øÁz-x öÁØÔ Eøµ |PÌzv¯x PÁÛUPzuUPx. 99&À ]Õ»[Põ¨ £øh°ß ©õÚ¨£øh ªP¨ ö£-¶¯ÍÂÀ ]øu¢v¸¢ux. Ssk Ãa_ ©õÚ[PЮ, F-10, ¦UPõµõ ©ØÖ® AÆ÷µõUPЮ, M-1 µP E»[S ÁõݺvPЮ ¦¼PÎß Â©õÚ Gvº¨¦ HÄPøn uõUSuÀPÍõÀ _mkÃÌzu¨£mhÚ. C¯¢vµU ÷PõÍõÖSÍõÀ £» ÃÌ¢x ö{õÖ[Q¯x. Cx uªÉǨ £Sv°¾® ]Õ»[Põ¾® {h¢ux 30 ©õÚ¨ £øhÁõß P»[PøÍ CxÁøµ ©õÚ¨£øh CÇ¢xÒÍuõP J¸ Po¨¥k TÖQÓx; BÎÀ»õu ÷ÁÄ Â©õÚ[PÒ GÀ»õ® ö\¯»ØÖ ÷£õÚx. ¦¼-P-Î-h® Aö-©-¶U-Põ-Âß "][-Pº' HÄ-P-øn-P-Ю µ]-¯õ-Âß "\õ®' HÄ-P-øn-P-Ю |»z-vÀ C¸¢-x ÁõÝU-S HÄ® HÄ-P-øn-P-Ю EÒ-Í-Ú. ©õ-Ú Gvº¨-¦ £øh-¯-o EÒ-Í-x.

]Õ»[Põ¨£øh 1 C»m\zx 20,000 x¸¨¦UPøÍ öPõsi¸UQÓx. ¦¼PÎß £øh £»zøuÂh ©ÛuÁÍ Po¨¥miÀ 12 ©h[S AvP©õÚx Gv¶ x¸¨¦ GsoUøP BÚõÀ ²zuzvÀ ¦h® ÷£õmh¨£mh x¸¨¦UPÎß GsoUøP 18,000 ©mk÷©. Cv¾® ]Ó¢u uõUSuÀ Ao¯õP ö\¯Ø£kÁx 1 iÂ\ß ©mk÷© Axuõß 53&Áx iÂ\ß, Cx£ØÔ ]Ôx PÁÛ¨£x AÁ]¯®.

]Õ»[Põ CµõqÁzvß uõUSuÀ £øh¯o¨ £»ÃÚ®

1990 & 94 Põ»¨ £Sv°À "uÛ¨£øh¯o' GßÓ ö£¯¶À ]Õ»[Põ¨ £øh°ß ]Ó¢u ÷£õº¨ £øh¯õP ©n»õØÔÀ C¸¢x ö\¯Ø£mhx. 92&À ¦¼PÎß ©n»õØÖ uõUSuø» ¬Ô¯izx 200&US® ÷©»õÚ ¦¼PøÍ AÈzux PÁÛUP Ti¯x. Avµi¨£øh õºPøÍ öPõsh "_u¢vµ©õÚ ¤¶÷Pm'hõP ö\¯Ø£mk Á¢ux. Cx "öPõ©õs÷hõ öÓâö©sm' GÚÄ® AøÇUP¨£mhx. 1995&À ""J¨£÷Ó\ß Ô÷Á\õ'' (`¶¯UPvº) ¯õÌ «uõÚ uõUSu¾UPõP J¸ TASK FORCE BP 9,000 Â÷\h £øh°Úøµ öPõsh ¬Ê¨£øh¯o¯õP ¶Áøh¢x 96&À 53&Áx iÂ\ÚõP ©õØÓ¨£mhx. ¯õÌ «uõÚ BUQµª¨¤À ¬UQ¯ £[PõØÔ¯ ¤ß 97&À Aö©¶UP £øhzxøÓ°ß E¯º CµõqÁ AvPõ¶°ß ÷©Ø£õºøÁ°À Aö©¶UP EuÂPÐhß, ÁÈ {hzu¨£mk Á¢ux. Aö©¶UP CµõqÁ¨ £°Ø] EÒ{õmi¾® Av Â÷\h £°Ø-]. Aö©¶UP £_¤U ¤µõ¢v¯zvß CµõqÁ PmhøÍz uÍ[Pξ® ÁÇ[P¨£mk Á¢ux. Á¸QÓx. C¨£øh Ao°ß J¸ x¸¨ø£ E¸ÁõUP 4 C»m\® ¹£õ´ ö\»ÁÈUP¨£kQÓx. ]Õ»[Põ¨ £øh°ß uøµ¨£øhz uõUSuÀ Ao¯õÚ 53&Áx iÂ\ß «x, ¦¼PÒ ÁßÛ ²zuzvÀ SÔøÁzx uõUQ Á¢uÚº. Cøu¨ £»ÃÚ¨£kzv AȨ£vÀ AUPøÓ PõmiÚº! öÁØÔ |m\¯®! uõUSu¼À ¦Î¯[SÍzøu øP¨£ØÖÁuØPõÚ }sh ÷©õuÀPÎÀ, ©ßÚS-Í uõUSu¼À ¦¼PÎh® ]UQ ö{õ¸UP¨£mhx® C¢u Gv¶ Ao÷¯, 98&CÀ K¯õu Aø» & 2&À QÎö{õa]°À CÇ¢u £SvPøÍ «m£uØPõÚ ©ÖuõUSuÀPÎÀ, ©õ[SÍ®, P¶¨£mh ¬Ô¨¦ ÷©õuÀPÎÀ ¦¼PÎÚõÀ ö£¸©ÍÄ uõUP¨£mk £»ÃÚ¨£kzu¨£mhx. 53&Áx iÂ\ß CµõqÁ ·v¯õP CÆÁÍÄ £»ÃÚ[PøÍ GvºöPõsi¸¢ux ]Õ»[Põ¨ £øh. (Cß-Ö K¯õ-u Aø» öÁØ-ÔU-S ¤ß-¦® 53Áx £øh-¯-oU-S Aö©-¶U-Põ "£a-ø\ öPõ©-Áß-÷hõ £°Ø-]' öPõkU-Q-Ó-x. B]-¯ {õk-P-ÎÀ 20 {õm-k Cµõ-qÁ® U.S. -C--h® C¨-£-°Ø-] ö£Ö-Q-ß-Ó-Ú)

Aµ]¯À ·v°À \¢v¶PõÂß \©õuõÚ ¬P­i ÷£õmh BUQµª¨¦ ²zu®, J¸ Aµ]¯À wºøÁ ¬ßøÁUP ¬i¯õu |ø», wºÄ¨ ö£õv PÊøu ÷u´¢x PmöhÖ®£õÚx ÷£õÀ EÒ{õmi¾®, E»P;® ö\À»õUPõ\õQU öPõsi¸¢ux. Bm]ø¯ øP¨£ØÖ® ÷£õx öPõkzu G¢u ÁõUSÖvPøͲ® |øÓ÷ÁØÓõx AvPõµzøu |ø»|ÖzxÁvÀ \¢v¶Põ SÔ¯õP C¸¢uuõÀ, ²zu ö\»øÁU TmiU öPõshõº. ö£õ¸Íõuõµ ö{¸UPi¯õÀ, ]Õ»[Põ ©UPÒ Th ÃvUS CÓ[QU öPõsi¸¢uÚº. BЮ Pm-]US®, Gvº Pm]US® Cøh°»õÚ ÷©õuÀ GÀ»õz uÍ[Pξ® öÁΨ£mhx. AvPõµ ÁºUP® `uõiU öPõsi¸¢ux. ÷u]¯ £õxPõ¨¦ Á¶ø¯ ©UPÎh® AÓÂmk öPõsk B²u[PÒ, -öÁiö£õ¸ÒPÒ, CµõqÁ ÁõPÚ[PÒ, ©õÚ[PÒ, E»[-S Áõݺv PhØ£øh P¨£ÀPÒ Áõ[SÁvÀ ªP¨ö£¶¯ ÷©õ\i²®, FǾ® uø»Â¶zuõi¯x. uµ©ØÓ ÁõßP»U öPõÒÁÚÍÄ £ØÔ ÂÁõu® ©mk® {h¢ux. A´{õ £øh, NATO £øhPÐUS Ssk xøÍUPõu PÁ\[PøÍ ÂØ£øÚ ö\´²® ¤¶zuõÛ¯ öPõ®£Û°h® ö\´¯¨£mh J¨£¢u÷© ÷PÒÂUSÔ¯õÚx.

]Õ»[Põ¨ £øhPÎß BUQµª¨¦ ²zuzxUS Bµ®£® ¬uÀ uø»ø© uõ[Q Á¢u UNP Pm] \õº£õÚ CµõqÁ uÍ£vPÐUS®, SLFP Pm] \õº£õÚ uÍ£vPÐUS® AvPõµ¨ £Û²zu® JßÖ {h¢x Á¢ux. CßÖÁøµ öuõhºQÓx. 25,000 £øh°Úº CµõqÁzøu Âmk Ki C¸¢uÚº. 12,000 £øh°Úº A[PÃÚ©õQ°¸¢uÚº £øh°À C¸¢x Põnõ©À ÷£õÚÁºPÒ. ¦¼PÍõÀ ]øÓ¤iUP¨£mi¸¢uÁºPÒ. (800 ÷£º) "Põnõ©À ÷£õ÷Úõº \[P®' u¯õÚ¢u uø»ø©°À Aµø\ |º£¢vzxU öPõsi¸¢ux. ¦¼PÒ u[PÎh® ]øÓ¤iUP¨£mi¸¢u CµõqÁzøu Esnõµu¨ ÷£õµõmh® {hzu øÁzx Aµø\ |º£¢u |ø»US uÒÎ, \¶¯õÚ ¤µa\õµ® ÷©ØöPõshÚº. Gv¶ CµõqÁ® «x EͯÀ uõUSuÀ {hzvÚº. (]Õ»[Põ Aµ_US GvµõP¨ ÷£õµõi¯ uªÉÇ ÷u\£Uu ÷£õµõÎPÒ ¦¼PÎß ]øÓPÎÀ Cß-Ö® ÁõkQßÓÚº Gߣøu |øÚzx¨ £õº¨£x® {À»x) Aµ_ £» ©ßÛ¨¦UPÒ ÁÇ[Q²®, ¦v¯ CµõqÁa ÷\º¨¦z vmh[PøÍ \¾øPPøÍ ÁÇ[Q²® Ki¨÷£õÚ £øh°Úº v¸®¦ÁvÀ, Bm÷\º¨¤À Aµ_ öÁØÔ ö£ÓÂÀø». -C-u-ÚõÀ-uõß \¢-v-¶-Põ Aµ-_ wº-Ĩ ö£õv-ø¯ GvºU-S® ][-P-Í-Áº-P-Î-h® 30,000 ÷£øµ £øhU-S vµm-i uµ-¬-i-²-©õ? GÚ \ÁõÀ Âk-Q-Óõº. -A-÷u-÷Á-øÍ J¸ M.P. AÁ--µ-x öuõS-v-°À 100 ÷£º Ãu® £øhU-S BÒ vµm-h Pm-h-øÍ Ck-Q-Óõº. CuÚõÀ 3,000 uªÇºPøÍ ÁÄÛ¯õ, ©ßÚõ¶À CµõqÁzvÀ ÷\ºUP 20 BskPÎß ¤ß ÷£õmh vmh¬® ÷uõØÖ¨ ÷£õÚx; Ki¯ CµõqÁzøu øPx ö\´x ]øÓ°À Aøhzux. S¸{õP», £ÚõöPõøh ]øÓPÎÀ C¸¢x ]»º u¨¤Úº. Aµ]ß øPxUS £¯¢x uø»©øÓÁõÚ ¬ßÚõÒ CµõqÁzvÚº. ]Õ»[PõÂÀ öPõø», öPõÒøÍ ÷£õßÓ ö\¯ÀPÎÀ Dk£mhÚº. CµõqÁzxUSÒ÷Í÷¯ AvPõ¶PÐUS®, RÌ|ø»¨ £øh°Ú¸US® Cøh°À PmhøÍPøÍ |øÓ÷ÁØÖÁvÀ ¬µs£õk Tºø© Aøh¢v¸¢ux. MIL, DIT, NEB GÚ CµõqÁ EÍĨ¤¶Ä ªP¨ £»ÃÚ©õÚ |ø»US ö\ßÓx.

(¦¼PÎß CµõqÁ EÍÄ Aø©¨¦ ªP {ÃÚ ¬øÓPÎÀ £»¨£mi¸¢ux. ¦¼PÐUS uPÁÀ öPõkzuÁºPÒ GßÓ SØÓa\õmiÀ ¬Àø»zwÄ, Bøn°ÓÄ ¬PõªÀ C¸¢u J¸ ]»º CµõqÁ¨ ö£õ½\õÀ øPx ö\´¯¨£mkÒÍx PÁÛUPzuUPx.) CzuøP¯ J¸ Jmk ö©õzu CµõqÁ Aµ]¯À `Ì|ø»ø©°Àuõß ]Õ»[Põ CµõqÁ® uÚx 50&Áx Bsk |øÓøÁ 99&À öPõshõ¯x, ¦¼PÒ u[PÎß ""K¯õu Aø» &3''&Áx Pmh ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ Gvºz uõUSuø» 2.11.99&À öuõhUQÚº. ­ßÓ-øµ BskPÎÀ ]Õ»[Põ¨ £øhPÒ øP¨£ØÔ¯ £SvP-ÎÀ, "Ón÷Põ\' £SvPøÍ Âmk «u® AøÚzøu²® 1 Áõµ Põ» ¬ß÷ÚÖ® GvºuõUSuÀ ²zuzvÀ Gv¶°h® C¸¢x ÂkÂzuÚº. PhÀuµ ¬--ÇUP¬®, PhØ-¦-¼PЮ ]Ó¨¦¨ £[PõØÔÚº. 16 öPõ®£Û, 40 ¤ÍmlßPÒ ¦¼PÎh® ÷uõØÖ¨ ¤ßÁõ[QÚ. 11 ¬Põ®PÒ, 26 ]Ö ©ØÖ® uØPõ¼P ¬Põ®PÒ ¦¼PÎß Pmk¨£õmkÒ Á¢ux. ]Õ»[Põ uø»{P¶À P¸®¦¼z uõUSuÀPÒ {h¢uÚ. 1991&CÀ Bøn°ÓÄ ¬Põ® ÷©»õÚ 6 ÁõµPõ» uõUSuÀ \søh°À ÷uõÀ Psh, £õ¶¯ CǨø£ \¢vzu ¦¼PÒ Bøn°ÓÄ C¯UPU Tmk¨ £øhzuÍzvß «x 3,000 ¦¼PÒ £[S £ØÔ¯ Qµ©©õÚ £øh ÁiÁzvß ìuõÚ/{h©õmh ²zu ¬øÓ°À {hzv¯ K¯õu Aø» &3, 1,000&zxUS SøÓÁõÚ ¦¼PÎß CǨ¦UPÐhß öÁØÔ ÁõøP `i²ÒÍx.

öPõ»Û¯ Põ»zvß BUQµª¨¤À JÀ»õ¢uºPÍõÀ E¸ÁõUP¨£mk, {ÁöPõ»Û¯ PmhzvÀ ]Õ»[Põ¨ £øhPÍõÀ £µõ©¶zx £õxPõzx, Áh uªÉÇzøu öuß ©zv¯ uªÉÇzvÀ C¸¢x ¤¶zx, BUQµª¨¦ ²zu® {hzv¯ ]Õ»[Põ¨ £øhUS 54&Áx iÂ\--Ûß uø»ø©¯P©õP, PmhøÍ ¤Ó¤US® uÍ©õP ÂÍ[Q¯ Bøn°ÓÄ £øhzuÍ®, 53&Áx iÂ\øÚ²® ÷\ºzx 17,000 Gv¶z x¸¨¦UPøÍ öPõsi¸¢u Bøn°ÓÄ C¯UPa] Tmk¨ £øhzuÍ®. Auß E°-º {õi¯õÚ öÁØÔø»U ÷Po PmøhUPõk Pøµ÷¯õµ uÍzøu ¬ßÚuõP ¦¼PÒ øP¨£ØÔ, EnÄ, B²u¨£øh, ÁÇ[PÀ ÁÈPøÍ ªPa ]Ó¨£õP ukzx |Özv, £µ¢uøÚ øP¨£ØÔ }º ÁÇ[Pø» |Özv¯Èzx Gv¶ø¯ £n¯©õUQÚº, öÁØÔø»U÷Po «uõÚ "©ÖuõUSu¾US' uõøǯi°À u¯õµõP C¸¢u 53&Áx iÂ\Ûß J¸ ¤¶÷Pm «x ¦¼PÒ uõUSuÀ {hzv öÁØÔ Pshx®, \õÁPa ÷\¶ & Bøn°ÓÄ ö{kg\õø»ø¯, ¦¼PÎß J¸ Ao PhÀÁȯõP ö\ßÖ uøµ°À CÓ[Q Amphibious uõUSuÀ ¬øÓ°À ¬P©õø»°À J¸ FhÖ¨¦ uõUSuø» {hzv C¯UPa]ø¯ ÷{õUQ ¬ß÷ÚÔ¯x. 53&Áx iÂ\Ûß J¸ £øh¯o C[S® uõUS ¤iUP ¬i¯õ©À vnÔ¯x. 53&Cß PmhøÍ AvPõ¶ ¤¶÷Pi¯º PõªÛ°ß B÷»õ\øÚø¯ HØUP ©Özu £øhzuø»ø© AÁøµ v¸÷Põn ©ø»US ©õØÔ¯x. 30 Aµ_ £øh°Úº uspº CßÔ CÓ¢uÚº. 1200 £øh°Úº ÷©õu¼À CÓ¢uÚº. 3,000&US ÷©À Põ¯¬ØÓÚº, CÖv°À ]Õ»[Põ¨ £øh ¤ßÁõ[Q¯x. Bøn°ÓÂÀ ¦¼PÒ ¦¼UöPõi {õmiÚº. 22.4.2000, ]Õ»[Põ¨ £øh uõ[PÒ, ¦¼PÎß ¯ǫ̃£õn® «uõÚ ¬ß÷ÚÖu¼À ¯õøÇ CÇ¢x Âk÷Áõ©õ, ¯õÈÀ C¸¢x ¤ßÁõ[P ¬i¯õ©À ¦¼PÎh® \µs Aøh¯ ÷Ási Á¸©õ GßÓ AÍÄUS CµõqÁa \©Ûø» uø»RÇõQ¯x. 87&À C¢v¯¨ £øhPøÍ Gvºzu ¦zu¤USPÒ, C¢v¯¨ £øhø¯ ÁµÁøÇUP ¬¯ßÓÚº, ]Õ»[Põ CµõqÁz uø»ø©z uÍ£vPÒ, öÁβÓÄ AvP¶PÒ C¢v¯õÄUS®, ]Õ»[PõÄUS® Cøh°À £Ó¢x v¶¢uÚº. ÂøµÂÀ B²u® ÁÇ[S® {õkPÎh® µì]¯õ, ^Úõ, öußÚõ¤¶UPõ, Dµõß, £õQìuõß, Cì÷µÀ, ö\U Si¯µ_US® GÚ ]Õ»[Põ £õxPõ¨¦xøÓ AvPõ¶PЮ, uÍ£vPЮ £Ó¢uõºPÒ. Cì÷µ¾®, ö\US®, £õQìuõÝ® ¤ßÚõÀ {hUP¨ ÷£õS® B²u ¯õ£õµzxUPõP EhÚi¯õP C»Á\©õPUTh B²u[PøÍ ÁÇ[QÚ. vjº SskÃa_ ©õÚ®, £» SÇÀ HÄPøn Em£h B²u EuÂPÒ EÖv ö\´¯¨£mhx. ]Õ-»[-Põ Aµ_ 50 ªÀ¼¯ß öhõ»º |v ÷©»vP©õP ²zuzxUS JxUP¨£mkÒÍx. ]Õ-»[-Põ-Âß Cµõ-q-Áz uÍ-£-v-²®, £õQì-uõß (uÍ-£-v) ¤µ-u-©º J÷µ Põ»z-vÀ J÷µ Cµõ-q-ÁU PÀ-¿-¶ {s-£º-PÒ GÚU TÔ £µì-£-µ® Eu-Â-Úº. õ-`¶-¯õ £u- K´-ÄU-S ¤ß £õQì-uõ-ÝU-PõÚ ]Õ-»[-Põ-Âß y-u-µõ-P |¯-ªU-P¨-£m-kÒ-Íõº.

1971&CÀ, 1987&À £øh Aݨ¤ ]Õ»[Põ Aµ_US EuÂ, ]Õ»[Põ & uªÉÇ ©UPÎß ÷£õµõmhzøu {_UQ¯ C¢v¯ Aµ_, 87&À 70,000 £øhPøÍ \©õuõÚ BUQµª¨¦ £øhPÍõP Aݨ¤ ¦¼PÎh® ­ßÖ BskPÎÀ 1250 £øhø¯ CÇ¢x, 3,500 £øh°Úº Põ¯®£mk, ÷uõÀ Psh AÝ£ÁzuõÀ, £øhø¯ Aݨ£ ©õm÷hõ® GßÓx. ©zv¯ Tmho Aµ]À EÒÍ uªÌ{õmkU Pm]PÎß ÷Põ¶UøP¯õÀ CµõqÁ Eu²® ÁÇ[P©õm÷hõ® GßÓx. BÚõÀ, ¯õȾÒÍ ]Õ»[Põ¨ £øhPøÍ öÁÎ÷¯ØÓ ""J¨£÷-Ó\ß PASHA'' GßÓ ö£¯¶À ¬¨£øhPЮ u¯õµõP C¸¢uÚ. C¢v¯ ©õÚ¨ £øhz uÍ£v ]Õ»[PõÄUS®, ]Õ»[Põ öáÚµÀPÒ C¢v¯õÄUS® ö\ßÖ Akzu Pm-h £õxPõ¨¦ {hÁiUøPPÒ £ØÔ vmhªmhÚº. ]Õ»[Põ Aµ_ £øhöÁÔ÷¯ØÓ® £ØÔ ¬iÄ ö\´¯ÂÀø». C¢v¯µ_ CÖv°À ]Õ»[Põ £øhPÐUS 1,400 ªÀ¼¯ß ©Ûuõ¤©õÚ Eu ÁÇ[Q²ÒÍx. BÚõÀ 20 ¤-À-¼-¯ß ö£Ö-©-v-¯õ-Ú, E»[-S-Áõ--Þºv CÓ[-Q HÖ® Á\-v öPõs-h, 80 £øh-°-Úº ¤µ-¯õ-n® ö\´-¯U-T-i-¯, ö£¶-¯ PhÀ ÷µõ¢-xU P¨-£-ø» ]Õ-»[-Põ-ÄU-S öPõ-kz-xÒ-Í-x.

C¢v¯µ_ EÒ{õmiÀ Põ_«º, £g\õ¨, ÁhQÇUS ©õ|»[PÎÀ ÷u]¯ CÚ Âkuø» B²-u C¯UP[PÎß, ÷ÁÖ ©õ|»[PÎÀ öPõ®³Ûé Pm]PÎß B²u¨ ÷£õµõmhzøu Gvº öPõsi¸UQÓx. £g\õ¤À ÷£õµõÎPøÍ {_UQ C¸UQÓx. (öáÚµÀ KPS QÀ¼ß Eu ]Õ»[PõÄUS QøhzxÒÍx) Põ_«¶À, {õP»õ¢vÀ ]» C¯UP[PÐhß ÷£õº |Özu® ö\´xÒÍx C¢-v-¯-µ-_. v¶¦µõ Âkuø»¨ ¦¼PÒ (TNLT) Aø©¨¦hß ÷£a_ {hzxQÓx; Cøu «Ô²® £» C¯UP[PÒ ÷£õµõkQÓx. £õQìuõÝhß GÀø» ²zu ö{¸UPi°À C¸UQÓx. Á[P ÷u\zv¾®, ÷{£õÍzv¾® ¤ßuÍ® Aø©zxÒÍ ÁhQÇUS ©õ|» B²u¨ ÷£õµõmh C¯UP[PøÍ, ÷{£õÍzvÀ ©õK°\ B²u¨ ÷£õµõmh C¯UP {hÁiUøPPÎß uõUPzøu GvºöPõÒÍ ÷Ási²ÒÍx. PõºUQÀ ²zuzvß (KRC) AÔUøP Ai¨£øh°À CµõqÁ¨ £»¨£kzuø» ö\´QÓx. ^ÚõÂß öuØPõ]¯ CµõqÁ öPõÒøPUS £vÀ {hÁiUøP GkUP ÷Ási²ÒÍx. Cì÷µÀ, ¤µõßì, µ]¯õÄhß ªP¨ö£¶¯ CµõqÁU öPõÒÁÚÂÀ Dk£mkÒÍx. £õQìuõÛh® C¸¢x ¤¶zx öPõkzu Á[P ÷u\zvß GÀø»¨ ¤µa\øÚPøÍ wºUP ¬mP®¤ ÷Á¼ ÷£õhz u¯õµõQÓx. -C¢-v-¯õ-Â-¾Ò-Í ÷u]-¯ CÚ Âk-u-ø» C¯U-P[-P-Ð-hß Aµ-]-¯À \m-hz-xU-S Em-£m-k ÷£\z u¯õ-µõ-Q-Ó-x. Põ_-«-¶À ""¤µõ¢-v-¯ -_-¯õm-]'' wº-øÁ ¬ß øÁU-Q-Ó-x. Cì-÷µÀ {õm-k-hß
Cµõ-q-Á E£-P-µ-n öPõÒ-Á-Ú-ÂÀ Dk-£m-kÒ-Í-x. Cì-÷µÀ Aµ-]ß "ö©õ\õm' EÍÄ Aø©¨-¤ß E»-P Âk-u-ø» C¯UP AȨ-¦ AÝ-£-Áz-øu GÀ-»õz xøÓ-P-Î-¾® ö£Ó J¨-£¢-u® ö\´-xÒ-Íx. ]Õ»[PõÂß CÚ¨¤µaøÚUS ¤¶ÂøÚø¯ HØÖU öPõÒÁvÀø» Gߣ vÀ EÖv¯õP |ØQÓx. ußøPPøÍ «Ô AßÛ¯ºPÒ ¬iÄ ö\´¯ AÝ©vUPõx Gߣøu²® öuÎÄ£kzv Á¸QÓx.

]Õ»[Põ Aµ_ "¯õÈÀ J¸ CµõqÁ Ãµß C¸US® Áøµ ¤ßÁõ[P¨ ÷£õÁvÀø»' GÚ AÔUøP ö\´QÓx. ¦¼PÒ "¯õøÇ «sk® ¤iz÷u w¸÷Áõ®' GÚ EÖvö©õÈ GkUQßÓÚº. Aµ_ \ºÁ÷u\ ö£õ¸Íõuõµ CµõqÁ EuÂPøÍ ö£ØÖ ußøÚ vh¨£kzu ¬¯ÀQÓx. Á¸-Q-Ó-x. ¤¶mhß Th ¦¼PøÍ uøh ö\´¯÷Ás-k-ö©-ÚU ÷Põ¸QÓx. Aµ_®, ¦¼PЮ u[PÒ u[PÒ £õxPõ¨¦ GÀø»U ÷Põmøh Âmk¨ ¤ßÁõ[Põx £õxPõ¨£uØPõÚ u¯õ¶¨¦UPξ®, Bºm»Ô, ÷©õmhº ö\ÀÂa_UPøÍ {hzxQßÓÚº. Aµ_ £øh Q¥º ©õÚ[PÒ, ¦v¯ MIC-27 ©õÚU Ssk uõUSuø»²® {hzxQÓx; ÂÊ¢uõ¾® «ø\°À ©s£hÂÀø» GßÓ Pøu¯õP Bøn°ÓÂÀ C¸¢x u¢v÷µõ£õ¯©õP ¤ßÁõ[Q¯uõP £øhzuÍ£vPÒ TÖQßÓÚº. ÷u]¯ Âkuø» ²zu® "G©x ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ Gvºz uõUSu¾® Gv¶°ß ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ ¤ßÁõ[Su¾©õÚ Âkuø» ²zuzvß 3&Áx' Pmhzvß Áõ\¾USÒ ~øÇ¢v¸UQÓx. ²zuzvß Áͺa]US «sk® ¯ǫ̃£õn®uõß øP¨£ØÓ¨£h ÷Ásk©õ? Gߣx ¦¼PÎß uø»ø©²®, uªÉÇ ²zu® öÁØÔ ö£Ó ÷Ásk® GÚ Â¸®¦® CµõqÁ B´ÁõͺPЮ, ÷£õµõk® \UvPЮ ]¢vUP ÷Ásk®. CµõqÁ ·v¯õP uªÉǨ ÷£õµõmhzøu {_UQÂh ¦¼PøÍ AÈzxÂh xiUS® ]Õ»[Põ Aµ_US®, \ºÁ÷u\ Gv¶PÐUS® ""K¯õu Aø» öÁØÔ'' Ga\¶UøP ö\´v¸UQÓx. uªÉÇ Âkuø»UPõP ÷£õµõkQßÓ ¦µm]Pµ ÷u\£Uu \UvPÒ. ¦¼¨ ÷£õµõÎPÐUS, uø»ø©US ÁõÌzxU TÓ ÷Ási¯x Phø©¯õS®.

²zuzvß GvºPõ»® GßÚ?
¦¼-P-Îß Phø© GßÚ?

¯õÊUSÒ ¬ß÷ÚÔ¯ ¦¼PÒ ""Gv¶¨ £øh°Úº \µs Aøh¯Ä®'', ""Gv¶ öÁÎ÷¯ÓÄ®'' ²zu¨ £SvUSÒ ]UQ²ÒÍ ©UPÒ öÁÎ÷¯ÓÄ®'' Põ» AÁPõ\® öPõkUP uØPõ¼P ÷£õº K´øÁ ö\´¯ Cµsk uhøÁPÒ AÔÂzu ÷£õx® Gv¶ RÌ CÓ[Q ÁµÂÀø». öuß©µõm]°À 40,000 ©UPÒ Ch® ö£¯º¢xÒÍõºPÒ, Áh©µõm]US®, ÁßÛUS® ]» B°µ® ©UPÒ ö\ßÖÒÍõºPÒ. Gv¶ø¯ ­÷»õ£õ¯ ·v¯õP C¢uÍÄUS CµõqÁ ·v°À ¤ßÁõ[P øÁzu÷£õx®, ]Õ»[Põ Aµ_®, BЮ ÁºUPU Pm]PЮ, Aµ]¯À ·v°À ÷£a_ Áõºzøu, Aµ]¯À wºÄ¨ ö£õv, Aµ]¯À \õ\Ú ©Ö^µø©¨¦ £ØÔ ÷£_QÓõºP÷Í uµ, 1985&PÎÀ ¦¼PÒ Em£h uªÉǨ ÷£õµõÎPÍõÀ ¬ßøÁUP¨£mh, v®¦U ÷Põ¶UøPPøÍU Th A[RP¶UP RÌ CÓ[Q ÁµÂÀø». C¢v¯õ, ÷{õº÷Á Em£h G¢u öÁÎ{õk®, v®¦U ÷Põ¶UøPPøÍ ]Õ»[Põ Aµ_ |øÓ÷ÁØÓ ÷Ás-k® GÚ AÊzu® öPõkUP ©ÖUQßÓÚ. ©õPõnU PÄß]ÀPÎß Tmhõm] ÷£õ´, ¤µõ¢v¯[PøÍ JßÔønUS® JØøÓ¯õm] vmhzøu Th |øÓ÷ÁØÓ ¬i¯õuÍÄUS ]Õ»[Põ BЮ ÁºUP Pm]PÒ ÷©õvU öPõÒQßÓÚ. CÚÁõu, ©uÁõu Aµ]¯À C¯UP[PÒ, |ÖÁÚ[PÒ, "][PÍz ÷u]¯ Áõu®' GßÓ ö£¯¶À CÚ, ©u öÁÔUS ¤ß ][PÍ ©UPøÍ Ao vµmkQßÓÚ. uªÉÇz ÷u]¯ Âkuø»¨ ÷£õµõmhzøu, "£¯[PµÁõu®' GÚU TÔ ÷£õøµ EUQµ¨£kzv ¦¼PøÍ AÈUPU ÷Põ¸QßÓÚ, öÁÎ{õkPÎß B²u Eu Gߣx ]Õ»[Põ Aµ_US öÁΨ£øh¯õPÄ®, ©øÓ¬P©õPÄ® QøhUP öuõh[Q²ÒÍx, JÆöÁõ¸ {õkPЮ ¤µõ¢v¯ A;®, \ºÁ÷u\;® ÷£õµõk® ÷£õµõÎPÐUS GvµõP ""£¯[PµÁõu® ©ØÖ® B²u, ÷£õøu ©¸¢x PhzuÀ, ©ÛuU Phzu¾US'' GvµõÚÁºPÒ GßÓ J¨£¢u[PÎÀ Ti J¨£¢u® ÷£õmk ö\¯Ø£kQßÓÚ; uøhPøÍ ÂvUQßÓÚ. CzuøP¯ ÷u]¯ & \ºÁ÷u]¯ Aµ]¯À & CµõqÁ |ø»ø©°À uªÉÇz ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvß GvºPõ»® G¨£i ¬ß÷ÚÓ¨ ÷£õQÓx.

¦¼PÎß K¯õu Aø» öÁØÔUS ¤ß ¬UQ¯©õÚ ]» ÷PÒÂPÒ CµõqÁ ·v°À GÊ¢v¸UQßÓÚ. ©õØÓ[PÒ {hzv¸UQßÓx.

Ü ¦¼PÒ öPõ¶À»õ¨ £øh ÁiÁzøu uõsi, Qµ©©õÚ £øh ÁiÁ Áͺa]US Á¢v¸UQÓõºPÒ Gߣx ªPa \¶¯õÚx.

Ü -¦-¼-P-Î-h® ¯ǫ̃£õn® Pmk¨£õmk £Sv¯õP C¸¢u÷£õx, Âkuø» ²zuzvß CµshõÁx PmhzvÀ C¸¢u ÷ÁøÍ ""Gv¶°ß ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ £õxPõ¨¦® G©x GvºzuõUSuÀ u¯õ¶¨¦ PmhzvÀ'' ²zuzvß Áͺa]US CµõqÁ ·v¯õP ö\´¯z uÁÔ¯ Qµ©©õÚ £øh ÁiÁ Áͺa]ø¯ Auß {h©õmh, ìuõÚ ²zu ¬øÓPÎÀ ÷uºa] ö£ØÔ¸UQÓõºPÒ CßÖ. -B-ÚõÀ Pmk¨-£õm-k¨ £S-v ÷©»õ-Ú Aµ-]-¯À ©õØ-Ó[-PÒ ¯õøÇ-Â-h Áß-ÛU Pm--k¨-£õm-k¨ £S-v-°À Âzv¯õ\©õP ö£¶uõP JßÖ® {hUPÂÀø», £øǯ Aµ]¯À uÁÖPøÍ v¸zvU öPõÒÍÂÀø». ]» Aq-S-¬-øÓ-ø¯ ©õØ-Ô-²Ò-Í-Úº.

Ü öPõ¶À»õ Ao¯õP C¸US®÷£õx ¦¼PÎß uõUSuÀ ö\´vPÒ Gv¶US ¬ßTmi öu¶¢uuØPõP ©UPÐUS ushøÚ AÈzu ¦¼PÒ, CßÖ Gv¶PÐUS AÔÂzx -Âm-k ©UPøÍ öÁÎ÷¯ÓU ÷Põ¶Âmk uõUSuÀ {hzx® Áͺa]ø¯ ö£ØÖÒÍxhß ¯õÌ Pmk¨£õmiÀ C¸¢u÷£õx Gv¶²®, öÁÎ{õmk öuõhº¦ FhP[PЮ ÷£õµõmh®, ²zu® £ØÔ¯ ö\´vPøÍ AÁºPÎß ÷{õUQÀ öu¶Âzx Á¢uÚ. ÁßÛU Pmk¨£õmkUS Á¢u¤ß \ºÁ÷u\ J¼£µ¨¦ (IBC) ­»® ¦¼PÎß Aµ]¯À & CµõqÁa ö\´vPøÍ ¦¼P÷Í ÷{µi¯õP EhÝUShß ÁÇ[SQßÓ Úº. ¦¼-P-Îß Fh-P Áͺa-]- ¬U-Q-¯-©õ-Ú-x.

Ü uªÉÇ JkUP¨£mh, _µsh¨£kQßÓ ©UPÎß {»ÛÀ, Âkuø»°À AUPøÓ öPõsk uªÉÇ ÷u]¯ Âkuø»¨ ÷£õµõmhzøu ¬ß÷ÚkUS® ¦µm]Pµ ÷u\£Uu \UvPøÍ uøh ö\´Áx, AȨ£x GßÓ öPõÒøP°À, uªÉÇ ¬_½® ©UPÒ «uõÚ u[PÎß uÁÖPøͲ® ¦¼PÒ v¸zvU öPõÒÍÂÀø». Cx ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ uªÉÇ ©UPÎß, ÷£õµõk® \P ¦µm]Pµ ÷u\£Uu C¯UP[PÎß ¬Ê BØÓø»²® Gvº¨ø£²® ]Õ»[Põ Aµ_®, £øhPЮ GvºöPõÒÁøu ukzx |ÖzxQÓx. ÷u]¯ Âkuø»°ß, ²zuzvß {»ÛÀ C¸¢x ¦¼PÒ u[PÎß Cz
uÁøÓ v¸zvU öPõÒÍ ÷Ásk®. u[PÎß uÛ C¯UP \ºÁõvPõµ öPõÒøPø¯ AqS¬øÓø¯ ©õØÔ A´UQ¯ ¬ßÚoU öPõÒøP ­»÷© uªÉÇ Âkuø»ø¯ öÁÀ» ¬i²® GߣvÀ Aµ]¯À & CµõqÁ AqS¬øÓø¯ Pøh¤iUPz öuõh[P ÷Ás k®. CÀ-ø-»-ö¯-ÛÀ uª-É-Ç ÷u\ _u¢-v-µz-vÀ ©U-P-Îß Âk-u-ø»-°À ¦¼-P-Îß uø»-ø© ÷{º-ø©-¯õ-P, öuÎ-Áõ-P CÀø» Gß-£-øu Áµ-»õ-Ö £v-Ä ö\´-²®.

Ü CµõqÁ ­÷»õ£õ¯ ·v°À uªÉÇ ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvß 15 BskPøÍ v¸®¤¨ £õºzuõÀ, ¯ǫ̃£õnzvÀ C¯[SÁx, ¯õøÇU Pmk¨£õmkÒ øÁzv¸¨£x, Âkuø» ö\´Áx GßÓ Aµ]¯À & CµõqÁU Ps÷nõmh÷©. {øh¬øÓ÷¯ ¤ß£ØÓ¨£mk Á¸QÓx. ¯õøÇ øP¨£ØÔ Bm] ö\´Áx. Gv¶°ß ­÷»õ£õ¯ ·v¯õÚ GvºzuõUSuÀ Âkuø» ²zuzvß ¬uÀ Pmhzøu Aøh²®÷£õx ¤ß Áõ[Q ÁßÛUS ö\ÀÁx, ¤ß «sk® Gv¶ø¯ £»±Ú¨£kzv ¯õÊUS ¬ß÷ÚÖÁx, ¯õøÇU øP¨£ØÖÁx Bm] ö\´Áx, ¤ßÚº «sk® ÁßÛUS ¤ß Áõ[SÁx, ¯õøÇU Pmk¨£õmkUSÒ öPõsk Á¸Áx, ¤ßÚº £õxPõ¨£x GßÓ ¯õÌ ø©¯Áõu Ps÷nõmhzvÀ C¸¢÷u öuß ©zv¯, QÇU-S uªÉǨ £SvPÒ «uõÚ CµõqÁ {hÁiUøPPÒ Aø©QßÓÚ. uªÉÇ CµõqÁ ­÷»õ£õ¯¬®, u¢v÷µõ£õ¯¬®, ²zuzvß C¯[Q¯¾® {h¢x Á¸Áx PÁÛUP ÷Ási²ÒÍx. 1987&À 1995&À Cx÷Á {h¢ux.

uªÉǨ £Svø¯ ¬Êø©¯õÚ J¸ ²zu¨ £Sv¯õP GkzxU öPõsk CµõqÁ ­÷»õ£õ¯®, u¢v÷µõ£õ¯® ÁSUP¨£h ÷Ásk®, uªÉÇz ÷u]¯ Âkuø»ø¯ J¸ £»õzPõµ¨ ¦µm] ­»¬® öÁßöÓkUP ¬i²®. uÛzuªÉÇ® uõß J÷µ wºÄ GߣvÀ EÖv¯õPÄÒÍ C¯UP uø»ø©PЮ, CµõqÁz uÍ£vPЮ, B´ÁõͺPЮ Cx£ØÔ ]¢vzuõP ÷Ásk®. ¯ǫ̃£õnzvß §÷PõÍ Aø©¨£õÚx }shPõ» ²zu ÷{õUQÀ uªÉÇ Âkuø» ²zuzvÀ |µ¢uµ©õÚ AÀ»x ©ØÓ¯ ¤µ÷u\[PøÍ øP¨£ØÖÁuØPõÚ Âkuø»zuͨ ¤µ÷u\©õP }sh Á¸h[PÒ |ßÖ ¤iUP ¬i¯õu §÷Põ-Í Aµ]¯À & CµõqÁz ußø©PøÍU öPõshx ÁßÛ¨ ö£¸|»¬®, QÇUS £Sv²÷© AzuøP¯ ußø©PøÍ öPõshx. }sh uøµ¨£Sv²® PõkPøͲ® öPõsi¸¨£x®, ¤ßÁõ[P¾UPõÚ £µ¢u ¤µ÷u\zøu²® EÒhÍUQ¯x ]Õ»[PõÄUS® uªÉÇzxUS® Cøh°À ªP }sh uøµÁȯõÚ GÀø»÷¯õµ® C¸UQÓx. Põ[÷P-\ xøÓ/£¸zv xøÓø¯ Âh v¸÷Põn©ø»z xøÓ¬P® \ºÁ-÷u\ -¬U-Q-¯zxÁ® Eøh¯x. 15 Á¸h ²zuzv¾® ]Õ»[Põ Aµ_ GzuøÚ ÷uõÀÂPøÍ Psh÷£õx® |¯õ¯©õÚ Aµ]¯À wºÄUS CÓ[QÁµ ©ÖUQÓx. ][PÍ ©UPÒ ©zv°À CÚ, ©uÁõu \UvPÒ ÷u]¯® GßÓ ö£¯¶À CÚÁõu \­P AizuÍzøu £»¨£kzvU öPõsi¸UQßÓÚ. uªÉÇ ©UPÎß Aµ]¯À ÷Põ¶UøPPøÍ & Âkuø» ²zuzøu A[RP¶zx, ]Õ»[PõÂÀ J¸ ¦µm]Pµ C¯UP® & B²u¨ ÷£õµõmh® Á͵õ©À uªÉÇ® Âkuø» AøhÁx PiÚ®. PØ£øÚ°À Aøh¢uõ¾® ÷u]¯ öÁÔ öPõsh GÀø» ²zu® öuõhºÁøu ukUPÄ® ¬i¯õx. GÚ÷Á, öuß& ©zv¯, QÇU-S uªÉǨ £SvPøÍ Âkuø»¨ ¤µ÷u\©õP ©õØÖÁx®, ]Õ»[PõÂÀ EÒÍ uªÉÇ Âkuø»ø¯ A[RP¶US®, ]Õ»[PõÂß Âkuø» C¯UP[PøÍ Aµ_US® £øhPÐUS® GvµõP ö\¯Ø£h AøÚzx ÁÈPξ® EuÄÁ÷u AÔħºÁ©õÚ CµõqÁ ­÷»õ£õ¯ ©õºUP©õS®. C¢u AÔÄ ²z-uz-øu {hz-x® ¦¼PÐUS CÀø»¯õ? ¤µ£õPµß ]¢vUPÂÀø»¯õ? GÚ ÷¯õ]²[PÒ. C[÷Puõß ¦¼PÎß Aµ]¯À CµõqÁ¨ £»±Ú®, uªÉÇ ¬u»õÎÁºUP Aµ]¯À CµõqÁa ]zuõ¢u® öÁΨ£k®-, ¦¼PÎß _zu CµõqÁU Ps÷nõmh÷©. uªÉÇ ¬u»õÎ ÁºUP Âkuø»ø¯U Th ÁͺUP uøh¯õP C¸UQÓx. ¦¼PÎß uø»ø©US «sk® J¸ Áµ»õØÖ Áõ´¨¦ HØ£mkÒÍx. u[-P-Îß uÁ-Ö-P-øÍ v¸z-u ÷Ás-k®.

1. ¦¼PÎß K¯õu Aø» öÁØÔø¯, ¦¼PÒ øP¨£ØÔ¯ £SvPøÍ ¦¼PÒ uUPøÁzuõP ÷Ásk®. Cx ¬u»õÁx CµõqÁ Aµ]¯À Phø©¯õQÓx.

2. ¦¼PÒ ÁßÛ¨ ö£¸|»¨ £µ¨¤À _u¢vµ©õP ö\¯Ø£h Bøn°ÓÄ & C¯UPa] Tmk £øhz-u-Í ¬Põ® öÁØÔ EuÄ®, ¯õÈÀ ¦¼PÎß CßøÓ¯ £õxPõ¨¦ GÀø»U ÷Põmøh öuõhº¢x £õxPõ¨£x CµshõÁx CµõqÁ Aµ]¯À Phø©¯õQÓx.

3. Qµ©©õÚ £øh ÁiÁzxUS®, Âkuø» ²zuzvß ­ßÓõÁx Pmh Áõ\¼ØS® Á¢xÒÍ Áͺ¢-xÒ-Í (¯õÌ Á\õÀ AÀ») ¦¼PÒ uØ÷£õx ©mhU Qͨ¤À EÒÍ Pmk¨£õmk £Svø¯ Âìu¶¨£x®, ÁßÛ¨ ö£¸|»¨£µ¨¤À Pmk¨£õmøh Âìu¶¨¦ ÷{õUQ ¬ß÷ÚÖ® uõUSuø» {hzxÁx ­ßÓõÁx Phø©¯õQÓx. öuß uªÉÇ® ÷{õUQ ¬ß÷ÚÔ øP¨£ØÖÁuß ­»® -Q-ÇU-øP ¤¶UP |øÚUS® ]Õ»[Põ Aµ]ß }sh \vø¯ Aµ]¯À ·v¯õPÄ® ¬Ô¯iUP ¬i²®. ¬_½® ©UPÒ ÷©»õÚ -u-Ú-x uÁøÓ PøÍ¢x ¦¼PÎß Aµ]¯À & CµõqÁ ö\¯Ø£õmkhß ö{¸[Q¯ A´UQ¯zøu²® E¸ÁõUQ, CÚÁõu Aµ]ß, ©uÁõvPÎß Aµ]¯À CµõqÁa \vPøÍ & ¤ÍÄPøÍ ¬Ô¯izx ÷u]¯ Âkuø» ²zu® Á͵ ¬i²®. ¦¼PÎß uø»ø© ö\´²©õ ö£õÖzv¸¢x £õº¨÷£õ®. ¦µm]Pµ ÷u\£Uu C¯UP® C¢uz vø\ ÁÈ°÷»÷¯ ö\À» ÷Ásk®. ö\À¾®. ¯õÈÀ öPõ¶À»õ ²zu {hÁiUøPPøÍ ö\´¯»õ®. Aµ_ Pmk¨£õmiÀ ¯ǫ̃£õn® uØPõ¼P©õP C¸¢uõ¾®, ¦»® ö£¯º¢u {õkPξÒÍ ¯ǫ̃£õnz uªÇºPÎß ©Ú¨§ºÁ©õÚ BuµÄ®, Eu²® öuõhº¢x uªÉǨ ÷£õµõÎPÐUS QøhUP÷Á ö\´²®. ¯ǫ̃£õnzøu «sk® øP¨£ØÖÁvÀ ¦¼PÒ u[PÎß ¬ÊU PÁÚzøu, CµõqÁa \Uvø¯²® ¬uÀ C»UPõP öPõsk ö\¯Ø£mhõÀ Ehß öÁØÔ PshõÀ A´÷µõ¨¤¯, Aö©¶UPõ {õkPÎÀ EÒÍ ¯ǫ̃£õn uªÇºPøÍ Ax GÊa]³mk® GߣvÀ \¢÷uP® CÀø». Aµ_ Pmk¨£õmiÀ ¯õÌ C¸¨£uõÀ £»ÃÚ¨£mk ÷£õ²ÒÍ ¦¼PÎß Pmhõ¯ |v Á`À «sk® £»¨£k® Gߣx® EÖv. CuØS ÷©¾® A´÷µõ¨¤¯ £õµõЩßÓ® ]Õ»[Põ Aµ_US ÷£a_Áõºzøu Aµ]¯À wºÄUS AvP©õÚ AÊzu¬® öPõkUP»õ®. CuØS A¨£õÀ ¯õøÇ Ehß ¦¼ -«s-k® øP¨£ØÖÁvÀ uª-É-Ç Âk-x-ø»U-S Aµ-]-¯À & Cµõ-q-Á ­÷»õ£õ¯ ¬UQ¯zxÁ® CÀø».

¦¼PÎß K¯õu Aø», CµõqÁ öÁØÔø¯ ÁõÌzxÁx, Áµ÷ÁØ£x GߣuØS A¨£õÀ ¦¼PÎß CµõqÁ ©õºUPzxUS, uªÉÇ ¦µm]Pµ \UvPÒ, Pm]PÒ CÊ£mka ö\À»UTi¯ `Çø»²® AÁuõÛUP ¬iQÓx. ¦µm]Pµ Aµ]¯À C¸¢uõ¾®, ¦µm]Pµ CµõqÁa ö\¯Ø£õhØÓ \UvPÒ, ¦¼PÎß öÁS\Ú Aµ]¯À uÁÖPøÍ Psk¤izx ©õØÖ Aµ]¯À £ØÔ ÷£\ ¬iQÓx. CµõqÁ ÂÁPõµzvÀ ©UPÒ ²zu® £ØÔ¯ ÷©ö»Ê¢u ¦¶uÀPøÍ öPõsi¸¨£uõÀ, {øh¬øÓ°À B²u¨ ÷£õµõmhzxUS uø»ø© uõ[Põu£i¯õÀ ¦¼PÎß K¯õu Aø» öÁØÔø¯ £õºzx ¦¼PÒ ©UPÒ ²zu® {hzxÁuõPÄ®, GÀ»õ Aµ]¯À ¬µs£õkPøͲ® ÂmkÂmk, ÷u]¯ ²zuzvÀ, C¯UPzvÀ (¦¼PÐhß) JßÖ£k©õÖ GÀ»õøµ²® ]»º AøÇUQÓõºPÒ. ÷u]¯ AøÓTÁÀ ÂkQÓõº PÒ. ÷u]¯ CÚ Âkuø»¨ ÷£õµõmh® & ²zu® {hUS® £SvPÎÀ ¬u»õÎzxÁ ÷u]¯ C¯UP¬® & öuõÈ»õÎ ÁºUP ÷u]¯ C¯UP¬® u[PÎß Aµ]¯À B²u¨ ÷£õµõmh[PÎÀ, ÷u]¯ CÚ ©UPøÍzuõß CønUQÓõºPÒ (©õkPøÍ AÀ») ²zuzvÀ ©UPÒ £[øP £»¨£kzxÁx Gߣx AÆC¯UP[PÎß öÁS\Ú Aµ]¯À £õºøÁø¯ ö£õÖzx C¯UPzxhß & ²zuzvÀ ©UPÎß ÷{µi & ©øÓ¬P £[PΨ¦ Ti, SøÓ²®. ÷ÁÖ-£--k®. ¦¼PÒ _zu CµõqÁÁõu ÷{õUQÀ ö\¯Ø£mk Á¢uuõÀ ©UPÎß ÷{µi¨ £[PΨ¦ SøÓÁõP C¸¢ux. u[PÎß £»±Ú[PøÍ ¦¶¢x öPõsh ¦¼PÎß uø»ø© ÁßÛ ²zuzvÀ ©UPøͲ® £[SÁQUP øÁUS® ¬øÓPÎÀ, ©UPÒ ©zv°»õÚ ushøÚ ¬øÓPÎÀ ©õØÓ® ö\´ux. Qµõª¯¨£øh, xøn¨£øh, GÀø»U PõÁÀ£h GߣÁØÔÀ ©UPÎß £[øP ÷{µi¯õP Cønzux Esø©. K¯õu Aø» CµõqÁ {hÁiUøP°À ©UPÒ ¬ßÚøµÂh AvP©õP £[S £ØÔÚº Gߣx® Esø©. C¨£ia ö\´¯z uÁÔÚõÀ ¦¼PÍõÀ Qµ©©õÚ £øh ÁiÁzøu {Pºzva ö\ÀÁx C¯»õx. £µ¢x ¶¢u Pmk¨£õmk¨ £SvPøÍ £õxPõUP ¬i¯õx. ¦¼PÒ CøuÂh CßÚ¬® AvPÍÂÀ ©UPøÍ ²zuzvÀ £[S ÁQUP øÁUP ¬i²®. ÁßÛ ²zuzvÀ ö£¸©ÍÄ ÂÁ\õ°PÒ, T¼ ©UPÒ ¦¼PÐhß ÷uõ÷Çõk ÷uõÇõP |ØQßÓÚº. CuÚõÀ ¦¼PÎß uªÉÇ ¬u»õÎzxÁ Aµ]¯À, öuõÈ»õÎ ÁºUP Aµ]¯À ©õºUP©õP ©õÔÂmhx GߣuÀ». ¦¼PÎß ¬ßÚo¨ £øh²zu ¬øÓ, ©UPÒ ²zu ¬øÓ¯õP ©õÔÂmhx GߣuÀ». CƵsk ²zu ¬øÓPЮ öPõ¶À»õ ²zuzøu, Qµ©©õÚ ²zuzøu HØÖU öPõÒQßÓÚ. Auß ÁºUP Aµ]¯À & CµõqÁ¨ £õøu÷¯ ²zu ¬øÓø¯ ÷ÁÖ£kzxQÓx.

Cøu¨ ¦¶¢x öPõÒÍõu ÷u\¨£ØÖÒÍ Aµ]¯À \UvPÒ "©UPÒ CµõqÁ®' _÷»õPzxhß CµõqÁ £°Ø]²® ö£ØÖ, £°Ø] ¬Põ® uÍ£vPÍõP C¸¢u (²zuzvÀ Dk£mh uÍ£vPÒ AÀ») ]»º, Chx wµÁõu CµõqÁU Ps÷nõmhzvÀ 87&PÎß ¤ß Aµ_US GvµõP B²u¨ ÷£õµõmh® {hzu ¬øÚ¢uÚº. ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ wº©õÚPµ©õÚ ¦¼PÎß _zu CµõqÁa ö\¯Ø£õkPÐUS ¬ß Chx wµ CµõqÁa ö\¯À ¬¯Ø]PÒ {_UP¨£mhx AÀ»x ]øu¢x ÷£õÚx. K¯õu Aø» öÁØÔø¯ £õºUS® CÁºPÎÀ ]»º ¦¼PÎß CµõqÁ ©õºUPzøu ¤ß£ØÖÁ÷u \¶¯õÚx GÚ ÷£_QÓõºPÒ GÊxQÓõºPÒ. ¦¼PÒ u[PÎß uÛ C¯UP \ºÁõvPõµU öPõÒøP°À ©õØÓ® öPõsk Á¢x, \P C¯UP[PøÍ ö\¯Ø£hÄ®. u[PÐhß CønzxU öPõÒÍ Ä® öÁΨ£øh¯õP AÔÂzx AqS¬øÓ ÷©Ø öPõshõÀ! öuõÈ»õÎ ÁºUP ¦µm]Pµ Aµ]¯À & CµõqÁU Ps÷nõmh® CÀ»õu ÷u\£Uu \UvPÒ, ¦¼PÎß £õøuUS ö\ßÖ ÂkÁõºPÒ. CuÚõÀuõß ÷u]¯ CÚ Âkuø»¨ ÷£õµõmhU PÍ[PÎÀ ¦µm]Pµ C¯UP[PøÍ AÁØÔß B²u¨ ÷£õµõmh {hÁiUøPPøÍ, Sm-i ¬u»õÎzxÁ CµõqÁ C¯UP[PÒ Bµ®£zvÀ, ¬øÍ°À AÈzx uøhö\´x ÂkQßÓÚ. ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ, ÷{µi¨ £[PõØÓ, ²zu¨ £[QÀ»õu ¦µm]Pµ Aµ]¯À \UvPЮ, Pm]PЮ, ¤ßÚõÎÀ ÷u]¯ Âkuø» ²zuzøu wº©õÛUS®, ¬u»õÎzxÁ ÷u]¯ C¯UPzvß CµõqÁ & Aµ]¯À £õøuUS £¼¯õQ ÂkQßÓÚ. AÀ»x £»±Ú©õPÄÒÍÚ, AÀ»x AßÛ¯¨£mk ÂkQßÓÚ. Cuß ©Ö-£U-P® B²u¨ ÷£õµõmhzvÀ Dk£kQßÓ Aµ]¯À C¯UP[PÒ, Aø©¨¦UPÒ ©mk÷© ""©÷PõßÚu©õÚ ¦µm] C¯UP©õP'' £õºUS® uÁÖUS Cmka ö\ßÖ ÂkQÓx. CÆCµõqÁ Áõu¨£õºøÁ ÁºUP Aµ]¯À £õºøÁø¯, ©UPÒ ²zu ¬øÓø¯, ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ C¸¢x vø\ v¸¨¤ ÂkQÓx. uªÉÇz öuõÈ»õÎ ÁºUP, ¦µm]Pµ ÷u\£Uu C¯UP® CuØS GvµõP EÖv¯õP ÷£õµõh ÷Ásk®, ÷u]¯ Âkuø» ²zuzvÀ {õ® PõÀ £vUP ÷Ásk®.

SÔ¨¦:

÷u\£Uuß 15&CÀ öÁίõÚ ""uªÉÇ÷u]¯ Âkuø» ²zu®'' Pmkøµø¯ Cønzx £i¨£x{À»x.

v½£ß/uªÇµ\ß

 

uª-É-Ç ÷u]-¯ Âk-u-ø» ²z-uz-vÀ, ¦¼-P-Îß ²z-u¨ £[-P-Ψ-¦ £m-i-¯À

1982&CÀ õ-©--µ-n® Aøh¢-u-Áº-PÒ & 01
1983&CÀ '' & 05
1984&CÀ '' & 36
1985&CÀ '' & 123
1986&CÀ '' & 258
1987&CÀ '' & 451
1988&CÀ '' & 363
1989&CÀ '' & 372
1990&CÀ '' & 960
1991&CÀ '' & 1613
1992&CÀ '' & 788
1993&CÀ '' & 925
1994&CÀ '' & 374
1995&CÀ '' & 1502
1996&CÀ '' & 1374
1997&CÀ '' & 2099
1998&CÀ '' & 1791

GøÚ-÷¯õº & 266
uÛU-S-Ê & 10

Bs-PÒ & 11071

ö-£s-PÒ & 2240

ö©õz-u® & 13.311

Cµõ-q-Á {h-Á-iU-øP-P-ÎÀ
õ-©-µ-n® Aøh¢-u-Áº-PÒ

91 Bøn-°-Ó-Ä PhÀ öÁÎ-\--©º & 604
©n-»õ--Ö & 233
J¨-£-÷Ó-\ß uÁ-øÍ & 460
öPõU-S öuõk-Áõ´ & 175
Ci ¬ÇU-P® & 181
`¶-¯U Pvº & 438
K¯õ-u Aø» & 1 & 315
\z-öá-¯ & 02 & 100
\z-öá-¯ & 03 & 133
£µ¢-uß & Bøn-°-Ó-Ä & 193
QÎ-ö{õa-] £µ¢-uß & 300
öá¯-]U-S--Ö´ & 2146
K-¯õ-u Aø» & 2 & 405

uøµU-P-Í®-¦-¼ & 54
PhØ-P-Í® ¦¼ & 92

{ß-Ô & `¶-¯¨ ¦uÀ--Áº-PÒ 1999