ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΣΩΝΙΤΗΣ:

Ας ξεκινήσουμε από το την ¨Συνείδηση της αιωνιότητας" που ήταν και το πρώτο
σας βιβλίο. Από την αρχική σας έμπνευση μέχρι την τελευταία τελεία πόσο διάστημα σας πήρε; Το σκέφτηκα επτά χρόνια πριν αρχίσω να το γράφω. Το ΄83 - ΄84 έγραψα το πρώτο κεφάλαιο σε ηλικία 25 χρονών. Μετά το παράτησα και το ξεκίνησα συστηματικά το χειμώνα του ΄90.

Από ΄κει και πέρα η Οδύσσεια σας μέχρι να το δείτε τυπωμένο πόσο διήρκεσε; Τέσσερα χρόνια.
 
Ποιος  πιστεύετε  ότι ήταν ο λόγος που οι εκδότες σας έλεγαν όχι, παρότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια επιθετική πολιτική όσον αφορά τους νέους έλληνες συγγραφείς; Εκείνη την εποχή δεν είχε αρχίσει ακόμα αυτή η πολιτική. Αυτά συνέβησαν το δεύτερο μισό του ΄91 και όλο το ΄92. Μέχρι τότε δεν είχε παρουσιαστεί ακόμα αυτή η έκρηξη. Τώρα το γιατί το απορρίπτανε δεν μπορώ να ξέρω. Μπορεί να μην το διαβάζανε. Θεωρώντας το ή μεγάλο ή δύσκολο ή ό,τιδήποτε. Φυσικά δεν είναι ευθύνη των εκδοτών άμεση.

Βλέπετε η θεματολογία του βιβλίου σας να έχει σχέση με βιβλία άλλων πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων; Δεν είμαι ο κατάλληλος να απαντήσω αλλά δεν νομίζω ότι το θέμα μοιάζει με κάποιο άλλο. Στο βιβλίο μου το θέμα είναι πως σκοτώνει κάποιος στις διαπροσωπικές σχέσεις, δηλαδή δεν έχει σχέση με τη βία των συνθηκών, αλλά με κάτι πιο βαθύ: πως κανείς φτάνει στο έγκλημα μέσα στις διαπροσωπικές σχέσεις είναι κάτι ανεξάρτητο από τη σημερινή εποχή. Τέτοια εγκλήματα συνέβαιναν πάντοτε, είτε συνέβαιναν πέντε το χρόνο είτε εφτά, συνέβαιναν και θα συμβαίνουν πάντα.
 
Το θέμα αυτό πιστεύετε ότι έχει αναλυθεί επαρκώς από την παγκόσμια αλλά και την ελληνική λογοτεχνία; Κοιτάξτε νομίζω ότι ο φόνος είναι ένα θέμα που πάντοτε θα έλκει τους συγγραφείς. Τώρα το κατά πόσο έχει εξαντληθεί ή όχι δεν μπορώ να ξέρω. Φυσικά και έχω διαβάσει βιβλία που έχουν παρόμοιο θέμα. Είναι ένα θέμα που πάντοτε θα ενδιαφέρει, οι προεκτάσεις του θέματος αυτού είναι πάρα πολύ μεγάλες και είναι κατά κάποιο τρόπο διαχρονικές. Δεν αλλάζει τίποτα όταν ένας πιστεύει ότι τον απατά η γυναίκα του και στήσει μια ολόκληρη δολοπλοκία για να την σκοτώσει. Αυτό είναι άσχετο με το αν έχει ή όχι ξαναϋπάρξει στην παγκόσμια λογοτεχνία. Το θέμα είναι πως προσεγγίζεται κάθε φορά΄. Αν δηλαδή κάποιος καταφέρνει να φωτίσει τα αίτια που οδηγούν  κάποιον σιδηροδέσμιο λέω κάπου στο βιβλίο, στο φόνο. Είναι σιδηροδέσμιος όταν πηγαίνει προς τα εκεί δεν έχει τον έλεγχο του εαυτού του.

Ο τρόπος που έχει οργανωθεί και το μυθιστόρημα αλλά και οι καταγραφές έχουν να κάνουν και με τη σημερινή πολυπλοκότητα του κράτους των Αθηνών που δεν ήταν ίσως ίδιο τη δεκαετία του ΄90. Δεν μπορώ να το πω αυτό εκτός και αν εννοείτε το ότι ένας από τους πρωταγωνιστές κάνει μια πολιτική κομπίνα. Υπό αυτή την έννοια ναι αλλά δεν έχει σχέση ούτε πήρα αφορμή από τέτοια πράγματα, απλώς προσπάθησα να δω πως κάποιος μπορεί να φτάσει στο φόνο. Οταν οι συνθήκες είναι σχεδόν καθημερινές. Δηλαδή αυτός που σκοτώνει τον πεθερό του έχει μια καθημερινή σχέση μαζί του, ο άλλος που σκοτώνει τη γυναίκα του και τα παιδιά του τα βλέπει καθημερινώς... Θέλω αν πω δηλαδή ότι προσπάθησα να βρω, τους λόγους που σκοτώνει κάποιος και σκοτώνει για δυο λόγους όταν απειλείται όταν δηλαδή υπάρχουν εξωτερικοί παράγοντες δεν υπάρχει δηλαδή ενδοσκόπηση, το χριστιανικό αποκύημα, χριστιανική συνέπεια, και όταν έχει μια έμμονη ιδέα. Αυτή η έμμονη ιδέα η διαρκής ενδοσκόπηση είναι αποτέλεσμα του χριστιανισμού. Χαρακτηριστικό είναι ότι η τρέλα ως πάθηση πολλαπλασιάζει τα φαινόμενα της μετά το χριστιανισμό. Αυτό οφείλεται στην υπερβολική έφεση να αναλύεις τις πράξεις σου, που σε οδηγεί τελικά στην παραφροσύνη. Για παράδειγμα στην Αρχαία Ελλάδα ας πούμε, όταν μια κοινωνία είχε άλλες δομές, είναι δύσκολο να κάτσεις να κλάψεις για τη γκόμενα σου που σε άφησε. Πρέπει να πας στην Εκκλησία του Δήμου, πρέπει να πας σε έναν αγώνα, σου επιβάλλει να συμμετέχεις. Και εφόσον συμμετέχεις ο εαυτός σου δεν περνά σε δεύτερη μοίρα, αλλά δεν είναι και το κέντρο του κόσμου. Ο χριστιανισμός τοποθετεί τον εαυτό σου στο κέντρο του κόσμου. Ποιος είσαι εσύ απέναντι στο Θεό. Κατά κάποιο τρόπο σε βάζει ίσο με το Θεό αν και είσαι κρινόμενος και εκείνος κριτής. Αυτή είναι μια φιλοσοφική ευρεσιτεχνία. Ενώ είσαι από κάτω σε βάζει κατά κάποιο τρόπο ίσο και ψάχνεις γιατί το ένα και γιατί το άλλο. Όταν όμως οι συνθήκες σου επιβάλλουν να συμμετέχεις κάπου εκ των πραγμάτων δεν μπορείς να το κάνεις αυτό.

Η επαφή σας με την αρχαιοελληνική γραμματεία μέσα από τις μεταφράσεις που έχετε κάνει, πιστεύετε ότι σας βοήθησε όσον αφορά στην ενδοσκόπηση των ηρώων σας αλλά και το φιλοσοφικό υπόβαθρο του βιβλίου; Οχι δεν με βοήθησε καθόλου, γιατί τις μεταφράσεις άρχισα να τις κάνω μετά το μυθιστόρημα. Με βοήθησε πολύ όμως όταν διάβασα του Νίτσε την ¨Γέννηση της φιλοσοφίας στα χρόνια της Αρχαίας τραγωδίας", όπου συνέλαβα καλύτερα ό,τι αφορά στην φιλοσοφία του φόνου. Το βιβλίο μου είχε ήδη γραφεί, γιατί όταν διάβασα το Νίτσε ήμουν δέκα σελίδες πριν το τέλος. Απλώς με βοήθησε στα ξανακοιτάγματα να προσθέσω μερικούς τονισμούς που προσδιόριζαν καλύτερα το πράγμα.

Αυτή η πολύχρονη σχέση σας με τους ήρωες και το θέμα κάποια στιγμή δεν σας κούρασε; Οχι δεν με κούρασε γιατί σε πρώτο γράψιμο είναι περίπου δέκα με δεκαοκτώ μήνες. Μετά έκανα τεχνικής φύσης αλλαγές, δηλαδή, άλλαξα  τη γλώσσα, ανάλογα με τους ήρωες που μιλούν κάθε φορά και αυτή ήταν η βασική κούραση.

Ξεκινώντας το βιβλίο σας είχατε κάποιο βιβλιοφιλικό μπακγκράουντ από την Ελλάδα ή το εξωτερικό; Ναι, κυρίως ξένους. Οι αγαπημένοι μου συγγραφείς είναι ο Χένρυ Μίλλερ και ο Μάιηλερ, ο Καμύ, ο Σάμπατο ο Ντοστογιέφσκι.

Από τους έλληνες; Θεωρώ ότι ¨Το κιβώτιο" του Αλεξάνδρου είναι το καλύτερο.
Υπάρχει το εξής παράλογο φαινόμενο στην Ελλάδα, ότι οι καλύτεροι συγγραφείς είναι του 19ου αιώνα. Ο Παπαδιαμάντης, ο Βιζυηνός, ο Ροίδης, και ο Παλαιολόγος. Ο καλύτερος μυθιστοριογράφος για μένα είναι ο Καζαντζάκης. Πλέον θέλει χώρο για να πεις μια ιστορία. Δεν αρκεί να πηγαίνει από το ένα σπίτι στο άλλο, γιατί ο κόσμος δε ζει έτσι πλέον. Ένα μυθιστόρημα πρέπει να εκτείνεται, στο χώρο και το χρόνο. Οι σελίδες είναι ο χώρος του, είναι ο τόπος. Δεν μπορεί να γραφτεί μυθιστόρημα πενήντα σελίδων. Αλλά ένα μυθιστόρημα που αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου, πρέπει να καλύψει όλη την μεγάλη ιστορία αυτού του ανθρώπου.
Πρέπει όταν κλείσει κανείς το βιβλίο να μην έχει καμιά αμφιβολία για το τι έχει γίνει.

Στα δύο χρόνια που κυκλοφορεί το βιβλίο σας άλλοι κριτικοί το αντιμετώπισαν διθυραμβικά, ανάμεσα τους και ο διευθυντής του ¨Ιχνευτή", ενώ άλλοι το αγνόησαν. Αυτό λέει κάτι για τα εκδοτικά ήθη στην Ελλάδα; Είναι σωστή αυτή η επισήμανση. Ο Βουκελάτος, πράγματι είχε το σθένος να γράψει διθυραμβικά σχόλια για το βιβλίο και του οφείλω την γρήγορη καταξίωση του βιβλίου. Άλλοι δεν είχαν το αντίστοιχο σθένος. Δεν νομιμοποιούμαι να τους κρίνω. Ίσως περιμένουν το δεύτερο για να δούνε τι συμβαίνει. Εχω την εντύπωση όμως ότι ύστερα από κάποιο διάστημα θα κριθεί, η παθητικότητα της συμπεριφοράς τους.

Οσον αφορά τώρα το δεύτερο σας βιβλίο, που πρόκειται να κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο, θα κινείται στο ίδιο ύφος; Οχι δεν θα έχει καμία σχέση, σε κανένα απολύτως επίπεδο. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι θα είναι πολύ πιο δύσκολο από το σημερινό που θεωρείται ήδη δύσκολο. Είναι ένα είδος με το οποίο δεν είναι εξοικειωμένο το κοινό, ειδικά από έλληνες συγγραφείς. Μπορώ να πω ότι θα  είναι δέκα φορές πιο δύσκολο από το προηγούμενο.

Ποια αξία της εποχής μας πιστεύετε ότι έχει υπερεκτιμηθεί; Αν και είναι κάπως τετριμμένο, θα έλεγα την απόκτηση των υλικών αγαθών. Από το ΄50 και μετά όλη η δύση ζει για να αγοράζει. Είναι ένα χάλι της ανθρωπότητας αυτό. Πριν ήταν σκέφτομαι συμμετέχω, προχριστιανική περίοδος, χριστιανική περίοδος υποτάσσομαι ακούω, ο πολίτης γίνεται υπήκοος, και στις μέρες μας γίνεται αγοραστής.

 

 Επιστροφή στο ΕΧΙΤ