Editorial Ιουλίου


Το ανά χείρας τεύχος κυκλοφορεί στην καρδιά του κερκυραϊκού καλοκαιριού (το κερκυραϊκό καλοκαίρι όπως πολύ καλά γνωρίζουν οι ιδαλγοί της  Κέρκυρας, ξεκινά το Μέγα Σάββατο, με τις κηρόδετες πασχαλιές σ΄ όλο τους το μεγαλείο και τελειώνει τον Δεκαπενταύγουστο με το χρωμάτισμα του ματζαβιού και την έναρξη της αποχώρησης των τουριστών) φιλοδοξώντας να είναι ένα μπουκέτο από άνθη υπερηφάνειας, αισιοδοξίας, αυτοκριτικής και επαγρύπνησης. Σ΄ αυτό, πιστεύουμε ότι συμβάλλει η δημοσίευση  της εργασίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με τον τίτλο Φιλότης και στην οποία επιλέχθηκαν τριάντα περιοχές της Κέρκυρας ώστε να προταθούν και στη συνέχεια να κηρυχθούν Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλους (η Κέρκυρα κατέχει τις περισσότερες τέτοιες περιοχές από κάθε άλλο νομό της χώρας). Έτσι, πέρα από τα ευχάριστα συναισθήματα που μας προκαλεί αυτή η πρωτιά, ουσιαστικά θα πρέπει να λειτουργήσει ως ένα καμπανάκι, τόσο για την Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση όσο και για κάθε κερκυραίο.
Φυσικά η προστασία αυτού του ανεπανάληπτου τοπίου, στο οποίο ακούστηκε η αποχαιρετιστήρια κραυγή του Μεγάλου Πανός, το θρόισμα του παρθενικού χιτώνα της Ναυσικάς και το αντιφέγγισμα του χρυσόμαλλου δέρατος... είναι ευθύνη όλων των κατοίκων του (και όχι μόνο των ...αιματολογικώς ηλεγμένων Κερκυραίων). Η άναρχη ανάπτυξη, ο τουρισμός, ο υπερπληθυσμός, η εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση, εκτός από τις βραχύβιες θετικές επιπτώσεις, διασαλεύουν την λεπτή ισορροπία πάνω στην οποία στήθηκε αυτό το σκηνικό στο οποίο ζούμε και κινούμαστε. Μαγικές λύσεις και μερλινικές συνταγές αειφόρου ανάπτυξης, αποδείχθηκε ότι δεν υπάρχουν. Αναπότρεπτα η ανθρώπινη βλακεία η πλεονεξία και ο στρουθοκαμηλισμός θα μας οδηγήσουν σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις. Aν πριν από είκοσι - τριάντα χρόνια η κυρίαρχη λογική ήταν η ¨Ανάπτυξη" χωρίς να υπάρχει κανενός είδους σκέψη για την προστασία του περιβάλλντος, σήμερα εισπράτουμε αυτή την καταστροφική πρακτική της μπουλντόζας και του τσιμέντου. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης που την έχει μεταβάλλει πλέον σε μια απέραντη μάντρα, σε έναν σιτοβολώνα που ανθίζουν αποκλειστικά και μόνο λαμαρίνες και λάστιχα. Η Κέρκυρα σήμερα διαθέτει τα περισσότερα από κάθε άλλο νομό της χώρας, Τοπία Φυσικού Κάλους, υπάρχει κίνδυνος σύντομα, αυτά να τα αναζητούμε σε αφιερώματα και αναμνήσεις... Ας ελπίσουμε τουλάχιστον, ότι οι νέοι κορφιάτες θα κατανοήσουν ότι η προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι καθήκον των ευαισθητοποιημένων πολιτών αλλά ο πυρήνας γύρω από τον οποίο θα στήσουν τον τρελό χορό της ζωής.

Το αληθινό κερκυραϊκό τοπίο


"...Το σχήμα Πόλη/ Ύπαιθρος, φερ΄ ειπείν, μπορούσε πάντα να διαβαστεί και ανάποδα, αφού το νησί αυτό δεν σε καλούσε μόνο στο παλιό του κέντρο, στην ενδόμυχη κοιτίδα του ιστορικού συμβεβηκότος, αλλά και σ΄ ένα δεύτερο εσωτερικό θέατρο, στα μεσόγεια και ορεινά χωριά, όπου ο φυσικός κόσμος αναδύεται διάσπαρτος απ΄ τους καλειδοσκοπισμούς μιας ιδιόρρυθμης, διαπεραστικής προσήνειας, περισσότερο λεπτής και σκυθρωπής, πιο εχέμυθης, λιγότερο αυτάρεσκης, πνευματώδους θα λέγαμε, με το ασήμισμα των φύλλων της ελιάς να διατηρεί, ακόμα και τα μεσημέρια του καλοκαιριού, ένα τρεμάμενο, 'σβησμένο' νόημα, ένα νόημα απόρρητο αλλά αμυδρά παρόν, ένα φεγγαρίσιο νόημα - ρίγος. Σ΄ αυτό συμβάλλουν τα άπειρα κυπαρίσσια, που οι ρίζες τους πίνουν απ΄ την  Αχερουσία. Μέσα στην κάπως νεκρώσιμη ερημιά αυτής της μη τουριστικής ζώνης, όπου εντούτοις κυκλοφορεί μια ανάσα σπάνιας γηθοσύνης (το κυπαρίσσι, ο κισσός, η δάφνη, οι κρίνοι είναι χθόνια όντα, η ελιά είναι δέντρο του ουρανού), τα εμβλήματα της αμεριμνησίας υποχωρούν μπροστά σε μια διαφορετική Φυσιογνωσία, εκείνη της ενδοσκόπησης. Το μυστικό σχέδιο μιας τέτοιας ΄εσωτερικής΄ υπαίθριας Κέρκυρας (το παράδοξο ενός εσωτερικού που βρίσκεται εκεί-έξω!), στην οποία συνήθισα να καταφεύγω, είναι ο λαβύρινθος: επιμηκύνεται εδώ ένα αραβούργημα από στοές και πέργκολες, από πάτιο και υπερώα, ένα πλέγμα χλωρίδας και πολύ στενών δρόμων ή μονοπατιών, κρυπτικά σηματοδοτημένων, που ο σκοπός τους είναι ποιητικός: να περιπλανιέσαι αλλά πάντα να φτάνεις, να μπερδεύεσαι χωρίς να χάνεσαι, να κινείσαι ονευρευόμενος μιαν ιδεώδη γραμματική της περιπλάνησης, μια Ποιητική του προσανατολισμού: το σημαινόμενο βάθος αυτής της σχεδόν αλλόκοτης επικράτειας αιχμαλωτίζει τη μελαγχολική, την κατά κάποιο τρόπο ανησυχαστική ευτυχία του να ζεις σ΄ έναν τόπο αρμονικά δεμένο με μια ποιότητα εμπειρίας οικεία και συγχρόνως αιθέρια, απτή και την ίδια στιγμή μεταφυσική. (...)"

Ο τίτλος δανεισμένος από επιφυλλίδα του κερκυραίου ζωγράφου Τεν Φλωριά. Το κείμενο, του Ευγένιου Αρανίτση, από το βιβλίο του Σε ποιόν ανήκει η Κέρκυρα; που κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις Νεφέλη.

Επιστροφή στο ΕΧΙΤ