Inleiding
'Dingen uitproberen en initiatieven nemen is een goede zaak, maar het
is nergens voor nodig om het wiel opnieuw uit te vinden' Deze uitspraak
en varianten daarop hebben we, als eerste jaars MT'ers, nogal eens naar
ons hoofd geslingerd gekregen dit jaar. En natuurlijk is het ook een waarheid
als een koe.
Vandaar dat we besloten voor ons project 'Filmsound' eerst maar eens
flink wat onderzoek te doen, voordat we aan de slag gaan met de productie.
Preproductie, noemen ze dat hier op school ook wel.
Dit verslag is een onderdeel van deze preproductie. Een belangrijk iets
dat je moet weten voordat je zelf met filmmuziek en -geluid aan de slag
gaat is: Hoe hebben anderen dat aangepakt?
Het mooiste voor zo'n onderzoek is natuurlijk als je twee films hebt
die qua beeldmateriaal precies hetzelfde zijn, maar waar ander geluid onder
is gezet (als ik het hier over geluid heb, bedoel ik daar ook muziek mee),
zodat de uitwerking van het geluid op het beeld duidelijk waar te nemen
is. Natuurlijk (en voor ons helaas) bestaat zoiets niet. Wat het dichtst
bij deze ideale situatie in de buurt komt, zijn twee films met ongeveer
hetzelfde verhaal. Die heb ik dan ook gevonden: The Birds onder regie van
Hitchcock uit 1963 en The Birds II, land's end onder regie van Allan Smithee
uit 1993. Een film van Hitchcock nemen was trouwens een vrij logische keuze
bij dit onderwerp; bijna elk boek over geluid en muziek bij film dat we
vonden in de filmbibliotheek in Amsterdam, noemde wel ergens een film van
Hitchcock als voorbeeld (meestal Psycho of The Birds).
Het bleek een flinke uitdaging te zijn om deze films te vergelijken,
in The Birds zit namelijk geen muziek, maar (zoals ik in meerdere boeken
gelezen heb) de vogelgeluiden zijn absoluut met grote zorg 'gecomponeerd',
en in The Birds II zit bijna voortdurend muziek, en met het geluid lijken
geen specifieke effecten nagestreefd te zijn. De films zijn sowieso erg
verschillend wat sfeer en plaatsing in de tijd betreft, maar daar kunt
u alles over lezen in de volgende pagina's.
Ik zal eerst samenvattingen geven van de verhalen waar de films om draaien (het is nl absoluut niet hetzelfde verhaal, maar wel hetzelfde gegeven). Dan komen de analyses van het geluid van beide films apart, beide met een zeer beknopte samenvatting aan het eind, en als laatste zal ik de films en de effecten die het geluid bij de kijker oplevert, met elkaar vergelijken, wat als laatste enkele conclusies op zal leveren.
Bij de analyses heb ik alleen de scenes genomen die interessant waren om te analyseren, bij deze films zijn dat over het algemeen de spannende scenes. Ik heb de scenes in chronologische volgorde besproken. ;