İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİ

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 10.12.1948 ' de toplanarak, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesini yayınlamıştır.

 Madde 1.:  Tüm insanlar özgür, değer ve hak bakımından eşit olarak doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler. Birbirlerine karşı kardeşlik düşünceleriyle davranmalıdırlar.

 Madde 2: Herkes ; ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da başka inançlarına bakılmaksızın eşit haklara sahiptir. İnsanlar ulusal ve toplumsal kökenleri, zenginlikleri, doğuş farklılıkları ya da herhangi bir ayrım gözetilmeksizin bu bildirgede belirtilen tüm haklardan ve özgürlüklerden yararlanabilirler.

 Madde 3: Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği herkesin hakkıdır.

 Madde 4: Hiç kimse kölelik ya da kulluk altında bulundurulamaz, kölelik ve köle ticareti her türlü biçimiyle yasaktır.

 Madde 5: Hiç kimseye işkence yapılamaz; kıyıcı, insanlık dışı, onur kırıcı ceza ve davranışlar uygulanamaz.

 Madde 6: Herkes nerede olursa olsun, yasal haklarının tanınması hakkına sahiptir.

 Madde 7 :Herkes yasalar karşısında eşittir ve ayrımsız olarak yasaların koruyuculuğunda eşit olarak yararlanma hakkına sahiptir. Herkesin, bu bildirgeyle belirtilen haklarına ters düşen ayırt edici davranışlar için yapılacak kışkırtmalara karşı eşit korunma hakkı vardır.

 Madde 8 :Herkesin, kendisine anayasa ya da yasalarla tanınan temel haklarının yok edilmesi ya da zedelenmesi girişimine karşı ulusal mahkemelere başvuru hakkı vardır.

 Madde 9 :Hiç kimse keyfi olarak tutuklanamaz, alıkonamaz ya da sürülemez.

 Madde 10:Herkes, haklarının, görevlerinin ya da kendisine cezai sorumluluk yükleyecek herhangi bir suçlamanın belirlenmesinde tam bir eşitlikle, davasının bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından adilane ve açık olarak görülmesi hakkına sahiptir.

 Madde 11:a) Bir suç işlemekten sanık herkes, savunması için kendisine gerekli tüm koşulların sağlandığı açık bir yargılanma sonucunda yasalarca suçlu olduğu saptanmadıkça suçsuz sayılır.

b) Hiç kimse, işlendikleri sırada ulusal ya da uluslar arası hukuka göre suç oluşturmayan eylemlerden yada ihmallerden dolayı mahkum edilemez . Bunun için, suçun işlendiği sırada uygulanan cezadan daha şiddetli bir ceza verilemez.

 Madde 12: Hiç kimsenin özel yaşamına, ailesine, konut dokunulmazlığına yada yazışma özgürlüğüne keyfi olarak karışılamaz; herkesin bu karışma ve kötü davranışlara karşı yasalarla korunma hakkı vardır.

 Madde 13:a) Herkesin , herhangi bir devletin toprakları üzerinde serbestçe yolculuk yapma ve yasama hakkı vardır.

b)Herkes kendi ülkesi içinde olmak üzere, herhangi bir ülkeden ayrılmak ve ülkesine geri dönmek hakkına sahiptir.

 Madde 14:a)Herkesin baskı ve kıyıcılık karşısında başka ülkelere sığınma ve bu ülkeler tarafından sığınık olarak kabul edilmesi hakkı vardır.

b) Bu hak, adi bir sucun işlenmesi yada Birleşmiş Milletlerin ilke ve amaçlarına ters düşen etkinliklere dayanan kovuşturmalar durumunda ileri sürülemez.

 Madde 15:a) Herkesin bir vatandaşlığa hakkı vardır.

b) Hiç kimse keyfi olarak vatandaşlığından yada vatandaşlığını değiştirmek hakkından yoksun bırakılamaz.

 Madde 16:a)Evlilik çağına varan her erkek ve kadın,ırk, vatandaşlık yada din bakımlarından hiçbir sınırlamaya bağlı olmaksızın evlenmek ve aile kurmak hakkına sahiptir. Evlilik bakımından kadın ve erkek evliliğin sürdürülmesinde , bozulmasında eşit haklara sahiptir.

b) Evlenme bağı ancak evlenecek kişilerin özgür ve tam isteği ile yapılır.

c)Aile ,toplumun doğal ve temel öğesidir; toplum ve devlet tarafından korunma hakkına sahiptir.

 Madde 17:a) Herkes tek başına yada başkaları ile birlikte mal ve mülk edinme hakkına sahiptir.

b)Hiç kimse keyfi olarak mal ve mülkünden yoksun bırakılamaz.

 Madde 18: Herkes düşünce, vicdan ve din özgürlüğü hakkına sahiptir. Buna göre, din yada inanç değiştirmekte özgürdür. Ayrıca dinini yada inancını tek başına yada toplulukla birlikte açık olarak yada özel olarak öğretim,uygulama, ibadet ve ayinlerle açıklama özgürlüğüne sahiptir.

 Madde 19:Herkesin düşünme ve anlatma özgürlüğü vardır. Buna göre hiç kimse düşüncelerinden dolayı rahatsız edilemez. Ayrıca ülke sınırları söz konusu olmaksızın bilgi ve düşünceleri her türlü araçla aramak, sağlamak ve yaymak hakkına sahiptir.

 Madde 20:a)Herkes barışçıl yollarla toplantı yapmak, dernek kurmak ve derneğe katılmak hakkına ve özgürlüğüne sahiptir.

b) Hiç kimse bir derneğe üye olmaya zorlanamaz.

 Madde 21:a) Herkes ,doğrudan doğruya yada serbestçe seçilmiş temsilciler aracılığı ile, ülkesinin devlet işleri yönetimine katılma hakkına sahiptir.

b) Herkesin, ülkesindeki devlet hizmetinden eşitlikle yararlanma hakkı vardır.

c) Hükümet yetkisinin temeli halkın iradesidir; halk bu iradesinin gizli yada açık bir şekilde özgürce oy vermelerinin sağlandığı devreli ve dürüst seçimlerle belirtir.

 Madde 22:Herkesin toplumun bir üyesi olması nedeniyle sosyal güvenliğe hakkı vardır. İnsanların  onur ve kişiliklerinin özgürce gelişmesi için zorunlu olan ekonomik,toplumsal ve kültürel hakların, ulusal çabalar ve uluslar arası işbirliği yoluyla her devletin örgütleri ve kaynakları ile orantılı olarak gerçekleştirmesine hakları vardır.