Caùc haûng Thoâng taán xaõ quoác teá loan tin caùc cô quan taøi chaùnh theá giôùi ñaõ quyeát ñònh taøi trôï nhieàu khoaûn tieàn khaù lôùn cho coäng saûn Vieät Nam, töø 2 tôùi 3 tæ Myõ kim, cho caùc chöông trình phaùt trieån kinh teá naêm 1999. Baûn tin keøm theo lôøi bình luaän, khen ngôïi coäng saûn Vieät Nam ñaõ toû ra thieän chí, höùa thi haønh nhanh choùng caûi caùch kinh teá, nhö caûi toå toaøn boä heä thoáng quaûn trò ngaân haøng, giaûi toûa thò tröôøng trong nöôùc theo caùc tieâu chuaån maäu dòch töï do. Nguoàn tin naøy ñöôïc ñöa ra vaøo dòp hoäi nghò Toå Chöùc caùc Quoác Gia Ñoâng Nam A Ù (ASEAN) hoïp taïi Haønoäi. Dö luaän theá giôùi noùi chung cho ñoù laø daáu hieäu tieán boä cuûa nhaø caàm quyeàn coäng saûn Vieät Nam.

Nhöng cuõng nhöõng baûn tin ñoù ñaët vaán ñeà: Lieäu coäng saûn Vieät Nam coù thöïc taâm thi haønh cam keát hay khoâng? Vaø coù laøm ñöôïc hay khoâng?

Sôû dó coù söï nghi ngôø nhö vaäy laø vì töø khi coäng saûn Vieät Nam tuyeân boá caûi caùch kinh teá theo Thò tröôøng Töï do tôùi nay ñaõ caû chuïc naêm, maø vaãn bò vöôùng maéc, khoâng sao thoaùt khoûi tình traïng luùng tuùng, troáng ñaùnh xuoâi keøn thoåi ngöôïc. Caùc nhaø doanh nghieäp theá giôùi trong nhöõng naêm ñaàu thaäp nieân 90 haêm hôû ñeán Vieät Nam ñeå laøm aên buoân baùn bao nhieâu, thì baây giôø chaùn naûn baáy nhieâu. Töø giöõa thaäp nieân 90 ñeán nay. Voán ñaàu tö ngoaïi quoác suùt giaûm phaân nöûa. Nhieàu coâng ty lôùn ñaõ cuoán goùi ra ñi, hoaëc chæ hieän dieän treân giaáy tôø, ñaët moät vaên phoøng cho coù leä nhö kieåu caém duøi ñeå chôø thôøi.

Chæ vì giai caáp coäng saûn cai trò tröôùc sau vaãn thuû saün moät nöôùc côø gian laän. Hoï tuyeân boá Ñoåi Môùi kinh teá, caûi toå theo thò tröôøng, nhöng xaùc nhaän ñoù laø kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng Xaõ hoäi Chuû nghóa. Trong Chöông II cuûa Hieán Phaùp coäng saûn Vieät Nam naêm1992 noùi veà cheá ñoä kinh teá, ñieàu 15 laø ñieàu khoaûn caên baûn qui ñònh nhö sau:

"Nhaø nöôùc phaùt trieån neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn theo cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc, theo ñònh höôùng Xaõ hoäi Chuû nghóa. Cô caáu kinh teá nhieàu thaønh phaàn vôùi caùc hình thöùc toå chöùc saûn xuaát kinh doanh ña daïng döïa treân cheá ñoä sôû höõu toaøn daân, sôû höõu taäp theå, sôû höõu tö nhaân, trong ñoù sôû höõu toaøn daân vaø sôû höõu taäp theå laø neàn taûng".

Keå ra noùi coäng saûn gian laän trong vieäc naøy cuõng oan. Hoï noùi roõ raøng sôû höõu taäp theå (collective ownership) laø neàn taûng, thì phaûi hieåu laø "kinh teá nhieàu thaønh phaàn…sôû höõu tö nhaân" chæ laø phuï, muoán boû luùc naøo cuõng ñöôïc. Nhaø nöôùc coäng saûn chæ caàn "chieáu ñieàu 15 hieán phaùp qui ñònh quyeàn sôû höõu taäp theå laø neàn taûng", ra moät phaùp leänh laø coù theå sung coâng taát caû! Chæ taïi caùc nhaø buoân nhö nhöõng con thieâu thaân thaáy aùnh ñeøn laø nhaøo voâ! Ñoù laø lyù do taïi sao töø ñoù ñeán nay, caùi goïi laø kinh teá thò tröôøng dôû soáng dôû cheát, tieán moät böôùc, luøi hai ba böôùc.

Caùc chuyeân gia kinh teá theá giôùi thöôøng noùi thò tröôøng taïi Vieät Nam hieän nay nhö baùt quaùi meâ hoàn traän, khoâng bieát laøm theá naøo cho phaûi. Ho than phieàn kinh teá quoác doanh vaãn laán aùp kinh teá tö nhaân, ngaân haøng nhaø nöôùc luoäm thuoäm, quaûn trò tuøy höùng, muoán môû, muoán caám tuøy thích. Laïi coøn naïn "quan tha, ma baét", quan treân aên hoái loä cho pheùp, nhöng caáp döôùi vaãn caám, neáu hoï chöa ñöôïc aên.

Than phieàn tình traïng ñoù laø vì chöa ñoïc kyõ Cöông Lónh môùi naêm 1991 cuûa Ñaûng va Hieán Phaùp môùi 1992 cuûa Nhaø nöôùc coäng saûn Vieät Nam.

Ñieàu 18 qui ñònh: "Nhaø nöôùc thoáng nhaát quaûn lyù toaøn boä ñaát ñai theo qui hoaïch vaø phaùp luaät…". Noùi chung Chöông II veà cheá ñoä kinh teá, töø ñieàu 15 ñeán ñieàu 29, ñieàu naøo cuõng xaùc nhaän "nhaø nöôùc thoáng nhaát quaûn lyù"…". Coønveà quyeàn haïn cuûa tö nhaân thì gaàn nhö ñieàu naøo cuõng keát thuùc baèng caâu: "theo qui ñònh cuûa luaät phaùp". Nghóa laø khoâng coù keõ hôû naøo trong yù ñoà toùm thaâu quyeàn kieåm soaùt kinh teá. Ai noùi laø coäng saûn Vieät Nam côûi môû kinh teá maø khoâng côûi môû chính trò laø môùi noùi moät nöûa söï thöïc . Phaûi noùi coäng saûn Vieät Nam nhaát ñònh phaûi kieåm soaùt kinh teá, vì hoï bieát raèng "Haï taàng cô sôû kinh teá chi phoái thöôïng taàng kieán truùc chính trò, vaên hoùa, xaõ hoäi".

Ñoù nguyeân lyù ngaøn ñôøi trong tieán trình nhaân loaïi. Maùc laáy ñoù laøm baøi hoïc caên baûn, keâu goïi ñaáu tranh giai caáp, giaønh quyeàn kieåm soaùt kinh teá laøm cô sôû haï taàng cho chuyeân chính voâ saûn. Do ñoù, ngöôøi coäng saûn muoán giöõ ñoäc quyeàn chính trò, khoâng theå khoâng giöõ ñoäc quyeàn kinh teá. Tin raèng coäng saûn Vieät Nam thi haønh kinh teá Thò tröôøng Töï do thì quaû thaät laø…ngaây thô.

Vì muoán löøa bòp theá giôùi vaø nhaân daân trong nöôùc, coäng saûn khoâng theå ñeå loä boä maët thaät, neân môùi coù nhöõng luaät leä nghe ra voù veû toân troïng tö höõu, töï do kinh doanh. Nhöng neáu caàn thì cöù ra leänh hoaøn toaøn traùi ngöôïc. Ñoù laø lyù do taïi sao luaät leä baát nhaát, hoaït ñoäng kinh teá taïi Vieät Nan döôùi söï cai trò cuûa Ñaûng coäng saûn nhö ñi trong söông muø daøy ñaëc!

Nhaø nöôùc coäng saûn Vieät Nam chaúng nhöõng laø giai caáp tö baûn, maø coøn laø giai caáp tö baûn ñoäc quyeàn, ñoäc toân toaøn trò.

Vì vaäy sau 12 naêm "Ñoåi Môùi", ñôøi soáng beà maët ñoâ thò coù veû khaù hôn, nhöng noâng thoân vôùi 80% daân soá vaãn soáng ngheøo ñoùi. Lôïi töùc bình quaân theo ñaàu ngöôøi (per capita income) naêm 1980 laø 50 MK 1 naêm. Naêm 1990, sau 3 naêm ñoåi môùi laø 180 MK 1 naêm. Cuoái naêm 1993 laø 230 MK 1 naêm. Ñoù laø thoáng keâ cuûa Nhaø nöôùc, khoâng maáy ai tin. (trong moät böùc thö keâu goïi giuùp ñôõ Giaùo hoäi vaø Queâ höông Vieät Nam, Ñöùc Hoàng Y Phaïm Ñình Tuïng cho hay lôïi töùc noâng daân (80% daân soá chöa tôùi 100 MK vaøo naêm 1996). Giaû thöû thoáng keâ noùi treân laø ñuùng, vaø giaû thöû coäng saûn Vieät Nam coøn toàn taïi ñeán naêm 2000 ñeå naâng lôïi töùc leân tôùi 400 Mk / naêm theo keá hoaïch nguõ nieân cuûa Ñaïi hoäi VII, thì daân chuùng vaãn chöa thoaùt caûnh ngheøo ñoùi.naêm 1992 cô quan Phaùt trieån Kinh teà Lieân Hieäp Quoác aán ñònh 480 Mk / naêm,

laø ngheøo ñoùi ñeán möùc baùo ñoäng. So vôùi caùc nöôùc thì lôïi töùc cuûa ngöôøi Vieät döôùi cheá ñoä coäng saûn ñoäc taøi toaøn trò cuûa ñænh cao trí tueä chæ baèng 1/9 cuûa ngöôøi Thaùi Lan, 1/12 cuûa ngöôøi Maõ Lai, 1/57 cuûa ngöôøi Hoàng Kong, 1/27 cuûa ngöôøi Nam Haøn, 1/45 cuûa ngöôøi Ñaøi Loan vaø 1/64 cuûa ngöôøi Singapore.

Ñoù laø chöa noùi lôïi töùc cuûa ngöôøi Vieät noùi treân ñaây laø tính ñoå ñoàng Nam Baéc. Neáu chæ tính rieâng mieàn Baéc cuûa caùo Hoà vó ñaïi thì chæ ñoä phaân nöûa chính xaùc.

Ngöôøi vieát baøi naøy ñaõ veà Haønoäi ñaàu naêm 1989 trong phaùi ñoaøn thöôïng nghò só Cli Art Torres. Thôøi gian nguï taïi khaùch saïn Thaéng Lôïi do Cuba xaây, nhaø nöôùc coäng saûn quaûn lyù, ñöôïc moät nöõ nhaân coâng cho bieát laø do Ñaûng öu aùi cho vaøo laøm, nhôø coù choàng cheát vì thi haønh nghóa vuï quaân söï taïi Camboát. Löông cuûa chò ñoù 20.000 ñoàng Vieät Nam, töùc laø 4 MK 1 thaùng. Xem ñoù bieát lôïi töùc noâng daân caùc mieàn xa xoâi noøng coát Caùch maïng laø bao nhieâu.

Tuïc ngöõ Vieät Nam coù caâu "con khoâng cheâ cha meï khoù, choù khoâng cheâ chuû ngheøo". Ngöôøi Vieät ngheøo töø ñôøi phong kieán laïc haäu, tôùi thôøi thöïc daân boùc loät, nhöng loøng yeâu nöôùc vaãn luoân luoân soáng ñoäng raït raøo trong noäi taâm. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam keâu goïi hoï choáng xaâm laêng, giaønh ñoäc laäp. Ñoäc laäp roài so vôùi ngaøy tröôùc coøn ngheøo ñoùi hôn, vì Hoà vaø Ñaûng coäng saûn töø boû laäp tröôøng daân toäc, chuû tröông giai caáp ñaáu tranh. Giai ñoaïn ñaáu toá giöõa thaäp nieân 50 saùt haïi haøng chuïc vaïn ngöôøi Vieät, ña soá laø noâng daân voâ toäi. Haøng trieäu ngöôøi bò ñaøy aûi thaân taøn ma daïi. Nöûa phaàn ñaát nöôùc ñieâu linh ñoà thaùn. Ñeán khi "ñaát nöôùc thoáng nhaát" roài, ngöôøi coäng saûn Vieät Nam, beân trong vaãn chuû tröông ñaáu tranh giai caáp, beân ngoaøi "xuaát caûng caùch maïng" sang Camboát vaø Laøo ñeå "thi haønh nghóa vuï quoác teá"! Tieàm löïc daân toäc bò tieu hao trong nhieàu theá heä, ñeán nay vaãn chöa lai tænh! Cöù so vôùi caùc nöôùc thì bieát. Sau theá chieán II, Maõ Lai, Nam Döông, Thaùi Lan, Nam Haøn, Ñaøi Loan, Phi Luaät Taân baây giôø ra sao, coøn Vieät Nam Xaõ Hoäi Chuû Nghóa ñænh cao trí tueä ra sao? Hoûi töùc laø traû lôøi.

Gaàn ñaây vì tình trang dôû soáng dôû cheát, coäng saûn Vieät Nam tuyeân boá Ñoåi Môùi, nhöng chæ ñoåi beân ngoaøi. Trong nöûa theá kyû, Xaõ Hoäi Chuû Nghóa chæ ñaøo taïo ñöôïc nhöõng caùn boä hoïc thuoäc loøng kinh ñieån Maùc Leâ (theâm tö töôûng Hoà chí Minh cho coù veû "daân toäc", tuy Hoà chaúng coù tö töôûng gì ngoaøi kinh ñieån Maùc Leâ !) Nhöõng caùn boä thaïo ngheà ñaáu toá, baén gieát maø khoâng bieát gì veà saûn xuaát ñeå töï nuoâi soáng. Cô sôû quoác doanh laøm giaû aên thaät, loã coù nhaø nöôùc chòu, baây giôø laøm sao ñuû söùc caïnh tranh vôùi ngöôøi ? Vì vaäy bieát loã vaø vaãn giöõ laïi, phaûi buø ñaép, bao che. Ngaân haøng nhaø nöôùc cho Xí nghieäp quoác doanh vay. Xí nghieät quoác doanh loã vì saûn xuaát yeáu keùm, chaát löôïng xaáu, giaù thaønh cao. Ñaûng cuõng khoâng coøn caùch naøo khaùc ngoaøi ra chæ thò cho nhaø nöôùc bom tieàm cho laõnh vöïc quoác doanh. Cöù caùi voøng laãn quaån ñoù thì ñeán taän theá cuõng khoâng thoaùt ra ñöôïc.

Khoâng phaûi laø coäng saûn Vieät Nam khoâng bieát nhö vaäy. Hoï bieát nhöng ñoù laø coát loõi cuûa cheá ñoä veà chaùnh saùch cuõng nhö veà nhaân söï., boû ñi thì khoâng coøn ñöôøng soáng, khoâng theå giöõ ñòa vò ñoäc toân toaøn trò.

Vì vaäy, hoï laïy luïc Myõ xin boû caám vaän vaø bang giao. Hoï keâu goïi caùc nöôùc tö baûn vaøo ñaàu tö phaùt trieån kinh teá. Nhöng vôùi kieåu kinh teá thò tröôøng Xaõ hoäi Chuû Nghóa traùi haún vôùi nguyeân taéc töï do kinh doanh, neân tö baûn ñaàu tö bieán thaønh ñaàu cô truïc lôïi. Vaø ñang ñoùng vai tö saûn maïi baûn, ñem ñaát ñai,taøi saûn cung öùng cho ngoaïi bang, ñang ñoùng vai cai thaàu trung gian boùc loät nhaân coâng, baát chaáp luaät leä lao ñoäng. Ñeán noãi coù haõng ngoaïi quoác daùm ñaùnh ñaäp nhaân coâng ngöôøi Vieät nhö ta daïy treû em thôøi phong kieán ñeá quoác.

Coäng saûn Vieät Nam bieát duø ñaõ ñöôïc thu nhaän vaøo Hieäp Hoäi Caùc Quoác Gia Ñoâng Nam AÙ (ASEAN), nhöng baûn chaát laø moät nöôùc laïc haäu, chaäm tieán neân laàn nöõa khoâng daùm tham gia khoái Maäu Dòch Töï Do Ñoâng Nam AÙ (AFTA). Tham gia laø phaûi haïn cheá daàn cho tôùi khi baõi boû haún haøng raøo quan thueá ñeå cho haøng ngoaïi quoác nhaäp noäi, maø Vieät Nam laïi khoâng coù gì ñeå baùn ra nöôùc ngoaøi, tröø moät soá noâng saûn, taøi nguyeân thieân nhieân nguyeân lieäu, maø nöôùc ngoaøi reõ thì mua xaøi, ñaét thì mua choã khaùc. Coäng saûn e deø laø phaûi.

Nhöng thaùng 12 vöø qua, hoäi nghi Asean taïi Haønoäi ñaõ thoâng qua nghò quyeát môû cöûa thò tröôøng noäi ñòa cho nöôùc ngoaøi. Baét ñaàu laø vieäc giaûm thueá tôùi 5% trò giaù haøng hay ít hôn nöõa vaøo naêm 2000. Möùc giaûm naøy aùp duïng ñoái vôùi 88% caùc maët haøng. Luaät ñaàu tö cuõng ñöôïc nôùi loûng ñeå coù lôïi toái ña cho giôùi kinh doanh nöôùc ngoaøi, ít nhaát laø coù lôøi baèng giôùi kinh doanh trong nöôùc. Tröôùc kia ñònh nôùi daàn daàn töø naêm 2003 ñeán naêm 2010 thì hoaøn taát keá hoaïch caû maäu dòch töï do (AFTA) vaø kinh doanh töï do (AIA). Nhöng baây giôø seõ thöïc hieän gaáp hôn coù theå khôûi söï naêm 2000.

Coäng saûn Vieät Nam töø tröôùc ñeán nay vaãn sôï ñaàu tö, maäu dòch töï do trieät tieâu luoân ngaønh quoác doanh laøm giaû aên thaät maø laïi aên naêm, baûy lôùp, neân cöông quyeát khoâng chòu. Nhöng trong cuoäc hoïp cuûa khoái ASEAN vöøa qua coäng saûn Vieät Nam ñaõ höùa deïp boû xí nghieäp quoác doanh ñeå ñoåi laáy caùc khoaûn taøi trôï, vay nôï nhö ñaõ noùi ôû ñaàu baøi naøy. Chòu cam keát nhö theá töùc laø ñaàu haøng tö baûn.

Moïi ngöôøi ñeàu bieát, maø coäng saûn cuõng bieát, laø maãu möïc kinh teá tö baûn khoâng giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà Vieät Nam. Nhöng hoï vaãn nhaän, vì khoâng coøn caùch naøo khaùc ñeå cuûng coá vai troø ñoäc toân taïi Vieät Nam. Ngöôøi coäng saûn vôùi baûn chaát löu manh vaø traùo trôû , hoï tính toaùn raèng chia quyeàn chæ huy kinh teá vôùi tö baûn , thì theá giôùi seõ giuùp hoï cuûng coá quyeàn chính trò trong luùc naøy. Coøn vieäc thi haønh sau naøy laïi laø chuyeän khaùc.

Cheá ñoä tö baûn khoâng theå naøo thoûa hieäp ñeán möùc trao quyeàn sôû höõu kinh teá cho nhaø nöôùc coäng saûn taïi Vieät Nam. Maø coäng saûn cuõng khoâng theå naøo maát ñi quyeàn kieåm soaùt kinh teá. Vì vaäy coù theå noùi chaéc laø hai beân chæ coù theå hôïp taùc kieåu maït cöa möôùp ñaéng, baø giaø keû caép.

Vaøo haäu baùn theá 19, thuyeát Maùc Xít coù ñieàu voõ ñoaûn ngu xuaån nhaát laø cheá ñoä tö baûn daåy cheát, vaø seõ cheát gaáp. Sau ñoù tö baûn ñaõ töï caûi tieánhôïp vôùi nhu caàu con ngöôøi, nôùi roäng quyeàn töï do tinh thaàøn vaø vaät chaát, neân ñaõ qua khoûi nguy cô huûy dieät vaø maïnh daàn, giöõ vai troø laõnh ñaïo theá giôùi vaên minh ngaøy nay. Chöa coù theå noùi laø tö baûn ñaõ thaät söï toân troïng caùc giaù trò nhaân baûn, nhöng hoï ñaõ baét ñaàu, vaø ñang ñi theo chieàu höôùng ñoù.

Coøn coäng saûn theâ giôùi thì sao?

Coäng saûn xuaát hieän sau nhöng ñaõ bi huõy dieät tröôùc. Nhöng cheá ñoä coäng saûn coøn soùt laïi ñang coá gaéng aùp duïng caùc bieän phaùp söûa sai.

Ñieàu mæa mai laø nhöõng bieän phaùp söûa sai cuûa coäng saûn töïu trung ñöa ñeán söï caáu keát giöõa tö baûn vaø coäng saûn trong theá kyû tôùi ñaây ñeå noùi theo ngoân töø coäng saûn thöôøng duøng: "Hai beân ñeàu coù lôïi".

Noùi hai beân ñeàu coù lôïi cuõng ñuùng. Caùc nöôùc tö baûn thöôøng aùp duïng hai tieâu chuaån giaù trò nhaân baûn. Ñieàu gì bò xaõ hoäi cuûa caám kî, thì tö baûn cho thi haønh ôû nöôùc ngoaøi. Ví duï haûng giaày Nike khoâng theå phaïm luaät lao ñoäng taïi Hoa Kyø, nhöng ôû Vieät Nam thì tha hoà. Nhö vaäy laø ho (tö baûn)ï ñöôïc lôïi.

Coäng saûn cuõng ñöôïc lôïi vì taïo ra ñöôïc giai caáp giaøu coù môùi, goïi la Tö Baûn Ñoû, goàm coù ñaûng vieân, gia ñình vaø boä thuoäc, chaúng khaùc naøo oâng Suharto ôû Nam Döông, Marcos ôû Phi Luaät Taân, hay maáy oâng töôùng quaân phieät Nam Haøn, Thaùi Lan tröôùc ñaây, Mieán Ñieän ngaøy nay. Giai caáp môùi naøy cuûng coá baûo veä ngoâi vò cuûa Ñaûng cuõng nhö cuûa caù nhaân.

Nhöng caùo ñoù chæ laø nhöõng caùi lôïi nhaát thôøi.

Nguyeân taéc ngaøn ñôøi (maø Maùc vô vaøo cho cuûa mình nghó ra) laø Kinh teá laø cô sôû haï taàng quyeát ñònh thöôïng taàng kieán truùcchính trò, vaên hoùa, Xaõ hoäi Kinh teá caøng phaùt trieån, con ngöôøi caøng ñöôïc Töï do. Caøng coù nhieàu töï do thì trí Tueä caøng môû mang, hoaït ñoäng höõu hieäu, kinh teá laïi caøng phaùt trieån. Nöôùc naøo cuõng khoâng thoaùt ra khoûi ñònh luaät taát nhieân naøy.

Taây Phöông duøng voõ löïc chinh phuïc caùc nöôùc keùm môï mang noùi laø ñeå khai hoùa, giuùp daân ñia phöông tieán boä. Chaéc chaén laø hoï noùi ngoa, nguî bieän. Ngaøy nay, Hoa Kyû, Taây phöông duøng kinh teà vaø kyõ thuaäït loâi cuoán caùc nöôùc vaøo theå "toaøn daân caàu hoøa", noùi laø ñeå phaùt huy töï do, daân chuû vaø nhaân quyeàn, cuõng chæ noùi…cho coù leä. Dó nhieân hoï phaûi ñaët quyeàn lôïi cuûa hoï leân treân heát.

Nhöng töïu trung cheá ñoä thöïc daân trong theá kyû 18, 19, cho ñeán tieàn baùn theá kyû 20 cuõng ñaõ ñem ñeán cho caùc thuoäc ñòa nhöõng tö töôûng yeâu chuoäng töï do, daân chuû, nhaân quyeàn, duø thöïc daân khoâng muoân. Cuoäc tranh ñaáu choáng thöïc daân toán nhieàu xöông maùu, roát cuoäc cuõng ñaõ thaønh coâng. Vaäy thì coäng saûn ngaøy nay (tính luoân caû tö baûn taøi phieät ñoàng loõa aên chia), coù ba ñaàu saùu tay cuõng khoâng thoaùt khoûi ñònh luaät ñoù. Töï do nhö vò thaàn linh bò nhoát trong huõ daân trí u toái. Khi thaàn chuù aùng saùng ñaõ ñoïccc leân ñeå khai phoùng thì khoâng coøn coù caùch gì nhoát laïi ñöôïc nöõa. OÂng Gorbachev khi ñöa ra thuyeát Taùi phoái trí (Perestroika), Côûi môû (Glasnot), khoâng ngó raèng Lieân Soâ vaø coäng saûn Ñoâng AÂu do ñoù maø tan raõ chæ trong sôùm toái.

Kinh teá töï do khoâng theå phuïc vuï chính trò chuyeân cheá. Vì nhö nhöõng baùnh xe, maø kinh teá laø baùnh xe coù ñoäng löïc phaûi cuøng quay moät chieàu thi xe môùi tieán ñöôïc.. Baùnh xe maø quay ngöôïc chieàu , chieác xe phaûi ngöøng laïi vaø ñoå vôõ. Thaät laø ñôn giaûn.

Nöôùc Anh sôùm bieát chieàu höôùng, traû ñoäc laäp sôùm cho thuoäc ñòa hieän nay trong Khoái Thònh Vöôïng Chung Hoaøng Gia Anh, coøn haøng chuïc thuoäc ñòa nhoû vaãn muoán thuoäc Anh.

Nöôùc Phaùp ngoan coá hôn, baây giôø muoán giöõ chuùt di saûn vaên hoùa taïi caùc nöôùc thuoäc ñòa cuõ cuõng khoù khaên.

Giai caáp coäng saûn cai trò Lieân Soâ vaø Ñoâng AÂu thoaùi nhöôïng quyeàn ñoäc toân toaøn trò, baây giôø hoï vaãn toàn taïi, nhieàu nôi coøn coù cô hoäi trôû laïi chaùnh quyeàn trong theå cheá daân chuû töï do, bình ñaúng. Vôï choàng tay ñaàu soû ñoäc taøi Ceauescu cuûa Romani ñaõ bò baùnh xe lòch söû nghieàn naùt! Thieát töôûng ñoù laø nhöõng baøi hoïc nhaõn tieàn cho nhöõng con ngöôøi coäng saûn ngoan coá baûo thuû.

Cheát chöa phaûi laø heát.

Hitler cheát ñi roài, haäu theá noùi ñeán teân Y vôùi söï kinh tôûm toät cuøng. Caùc Toøa aùn Chieán tranh Nuremberg, Tokyo ñaõ xöû töû nhieàu toäi phaïm chieán tranh ñôøi ñôøi seõ bò xem laø toäi ñoà cuûa nhaân loaïi.

Staline, Lenine laàn löôït bò haï beä taïi Nga, baùc só Li Zhisui, y só rieâng cuûa Mao Traïch Ñoâng trong 22 naêm, vieát saùch toá cao Mao laø ngöôøi gian giaûo, taøn ñoäc, daâm oâ khoâng keùm vua chuùa ngaøy tröôùc. Soá ngöôøi do Y gieát nhieàu hôn naïn nhaân cuûa Hitler vaø Staline coäng laïi. (Baùo US News ngaøy 10-10-1994).

Môùi ñaây Suharto bò truaát pheá. Y vaø gia ñình, tay chaân boä haï ñang bò ñieàu tra vaø truy toá. Mahatir ôû Maõ Lai ñang bò choáng ñoái maïnh meõ trong nöôùc cuõng nhö ôû haûi ngoaïi.

Cöôøng quyeàn vaø baïo löïc cuûa giai caáp thoáng tri coù ñaøn aùp ñöôïc ngöôøi khaùc cuõng chæ ôû beà ngoaøi. Tö töôûng con ngöôøi khoâng theå ñaøn aùp ñöôïc. Khi coäng saûn Vieät Nam vöøa chieám ñöôïc mieàn Nam, buoäc daân chuùng treo aûnh Hoà Chí Minh. Ngöôøi daân phaûi treo vaø bao nhau ñem loäng kieáng (lieäng coáng), coäng saûn Vieät Nam tröông bieåu ngöõ vôùi haøng chöõ "Hoà Chuû tòch soáng maõi trong quaàn chuùng" ngöôøi daân laïi theâm chöõ ta ôû cuoái caâu "Hoà Chuû tòch soáng maõi trong quaàn chuùng ta". Coøn ôû caùc traïi tò naïn, ngöôøi Vieät moãi khi ñi phoøng veä sinh thì baûo nhau "ñi thaêm laêng Baùc". Coù leõ caùch chaâm bieán naøy khoâng ñöôïc tao nhaõ, nhöng bieåu hieän söï oaùn haän ngaøn thu cuûa ngöôøi daân Vieät.

Ngöôøi ñôøi thöôøng baûo loøng daân nhö nöôùc, chôû thuyeàn ñöôïc nhaän chìm thuyeàn cuõng ñöôïc. Caùc Phong traøo choáng ñoái ñoäc taøi coäng saûn trong nöôùc nhö nhöõng ñôït soùng ngaàm daáy leân tö loøng haän thuø cuûa daân toäc bò doàn neùn laâu ngaøy . Söùc ñeø neùn caøng laâu, caøng maïnh, soùng daäy caøng döõ tôïn.