ΑΣΥΛΟ: Η άφιξη και η παραμονή για λίγες ώρες του Αμπντουλάχ Οτσαλάν στο αεροδρόμιο της Κέρκυρας, η θρυλούμενη διανυκτέρευσή του στο σπίτι του Γιώργου Ρωμαίου, στους Αγίους Θεοδώρους, και η σύγκρουση του τζιπ που τον μετέφερε με το ...φτερό ενός αεροπλάνου, στον διάδρομο του "Ιωάννης Καποδίστριας", ήταν η κερκυραϊκή όψη του δράματος του κούρδου ηγέτη. Oλα τα προηγούμενα στοιχεία, γνωστά σε όλους, προσέθεσαν  το απαραίτητο τζεϊμσμποντικό αλατοπίπερο στους "ειδικούς αναλυτές" που κατέκλυσαν τα ντόπια και αθηναϊκά τηλεοπτικά στούντιο. Εξ αφορμής λοιπόν της απόρριψης της αίτησης ασύλου του Οτσαλάν από την ελληνική κυβέρνηση μπορούμε να γυρίσουμε κάμποσους αιώνες πίσω για να θυμηθούμε ένα ανάλογο επεισόδιο με πρωταγωνίστρια την Κέρκυρα και τον νικητή της Σαλαμίνας Θεμιστοκλή.
Ύστερα από μια σειρά επεισοδίων που οδήγησαν τον Θεμιστοκλή στην εξορία, ο τελευταίος που ζούσε στο Aργος, προκειμένου να αποφύγει την σύλληψή του από τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες έφυγε για την Κέρκυρα. Oπως σημειώνει ο Πλούταρχος στους Βίους Παράλληλους (Θεμιστοκλής, εκδ. Ι. Ζαχαρόπουλος 1954) "ΧΧΙV. Εκείνος (ο Θεμιστοκλής) όμως προαισθάνθηκε αυτά τα γεγονότα και επέρασε στην Κέρκυρα, πόλη την οποία είχεν ευεργετήσει. Γιατί, όταν κάποτε είχαν οι Κερκυραίοι κάποια διαφορά προς τους Κορινθίους, έγινε διαιτητής των και κατέπαυσε την μεταξύ των έχθρα καταδικάσας τους Κορινθίους να καταβάλουν στους Κερκυραίους είκοσι τάλαντα και να νέμονται από κοινού και οι δύο πόλεις την Λευκάδα, η οποία ήταν αποικία και των δύο. Από εκεί έφυγε στην Hπειρο και καταδιωκόμενος από τους Αθηναίους και τους Λακεδαιμονίους παραδόθηκε τυφλώς σε άθλιες και αβέβαιες ελπίδες ζητήσας καταφύγιο στον Aδμητο (...)
Για το ίδιο περιστατικό ο Θουκυδίδης (Θουκυδίδου Ιστορίαι, μτφ. Ε. Βενιζέλου, Εστία 1957), σημειώνει ότι
"... ο Θεμιστοκλής, έφυγεν από την Πελοπόννησον εις την Κέρκυρας, της οποίας ήτον ευεργέτης. Επειδή όμως οι Κερκυραίοι ισχυρίζοντο, ότι εφοβούντο να τον δεχθούν και εκτεθούν έτσι εις την έχθραν των Λακεδαιμονίων και των Αθηναίων, τον διεπεραίτωσαν εις την απέναντι ήπειρον".
Eτσι λοιπόν ο Θεμιστοκλής που οι κερκυραίοι τον είχαν αναγνωρίσει ως ευεργέτη τους, γεγονός που εκτός των άλλων προνομίων και δικαιωμάτων του έδινε και την ευκαιρία να ζητήσει άσυλο, πήρε τον δρόμο που θα τον οδηγούσε στην αυλή του Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη και μετά στην αυτοκτονία. Aυτά, για όσους εξακολουθούν να μπερδεύουν την ηθική με την πολιτική.

ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ: Κρίσιμη λέξη τόσο για τους Κοσοβάρους Αλβανούς, όσο και για τους "αλβανούς" της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που τα τελευταία 14 χρόνια στριμώχνονται πίσω από την ονομασία "Ιόνιο πανεπιστήμιο". Η τιμημένη Διοικούσα Επιτροπή, περιφέρεται μεταξύ Αθηνών - Κερκύρας αποκτώντας έτσι γνωριμίες με όλες σχεδόν τις (ποτέ δεν ξέρεις) αεροσυνοδούς της "Ολυμπιακής", αρνούμενη ταυτόχρονα  κάθε υποχώρηση.
Το ιδιότυπο αντάρτικο των φοιτητοκαθηγητών προς το παρόν έχει προβεί μόνο σε καταλήψεις κτιρίων και ενίοτε αιθουσών. Η πρακτική αυτή που από ορισμένους κρίνεται ως ατελέσφορη, αναπόφευκτα ίσως οδηγήσει στην διάσπαση του κινήματος. Σύμφωνα με ορισμένες ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες μια σκληροπυρηνική ομάδα με την κωδική ονομασία "1 Απριλίου/ τόξο Ιονίου" έχει εγκαταστήσει ήδη παράνομο εργαστήρι στο υπόγεια της "Ιονίου Ακαδημίας", προκειμένου να παρασκευάζει τις αναγκαίες ποσότητες γιαουρτιού και πιλαφιού. Εκφράζονται φόβοι ότι η Δ. Ε. θα σκληρύνει την στάση της με πρώτο μέτρο την ρίψη ...αλεξιπτωτιστών.

ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΑΡΑΝΙΤΣΗΣ: Ο κερκυραίος Ευγένιος Αρανίτσης ήδη από το 1981 με το Σύμπλεγμα του Κάιν, το Ξενοδοχείο των ντελικάτων εραστών (1982), την Ιστορία των ηδονών της ίδιας χρονιάς και το Φετίχ του '83, ξεκίνησε την χαρτογράφηση και καταλογράφηση του προσωπικού του κόσμου, που αποτελείται, από όνειρα, μύθους, ανθρώπους, βιβλία, εικόνες, αντικείμενα και ιδέες. Η γοητευτική αυτή περιπλάνηση σε τέτοιους γενέθλιους τόπους, κατά περίεργο τρόπο τόσο χάρη στη σαγήνη της όσο και στην αποκαλυπτικότητα της αλήθειας της άφησε τα χνάρια της σε μια εποχή που μόλις είχε βγει από την εξώπορτα των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Αυτή η πρώτη περίοδος της συγγραφικής του διαδρομής που ο ίδιος σιωπηρά μπορεί να έχει αποκηρύξει αφού δεν αναφέρει πια στην βιβλιογραφία του, λειτούργησε τόσο ως άσκηση όσο και ως προπομπός αυτών που θα επακολουθούσαν. Το Δωμάτιο με τις εικόνες και στη συνέχεια το πυκνό δάσος των λέξεων και των αισθημάτων της Αφρικής σηματοδοτούν μια νέα διαδρομή μέσα στην ελληνική λογοτεχνία, με μόνιμο φόντο το μυστήριο του χρόνου, της παιδικής ηλικίας και της κληρονομιάς της. Το μυστήριο της απώλειας εμφανίζεται περισσότερο έντονα αλλά και εκκεντρικά στις Λεπτομέρειες για το τέλος του κόσμου του 1993 (επανέκδοση 1998 στις εκδ. Νεφέλη). Οι επιθυμίες όμως παραμένουν σταθερές και με την ευσυνειδησία ενός συλλέκτη τις καταθέτει ως Ιστορίες που άρεσαν σε μερικούς ανθρώπους που ξέρω.
Στην Θάλασσα (εκδ. Νεφέλη), ένα ποίημα 922 στοίχων, ο Αρανίτσης επιστρέφει στη βάσανο του χρόνου, ξεκινώντας από την εποχή που το παιδί ανακαλύπτει ότι τα λουλούδια γύρω του πεθαίνουν. Το ποίημα αυτό "αναφέρεται στην εμπειρία του χρόνου, ή μάλλον των δύο χρόνων και της αιώνιας αντιπαλότητάς τους. Πρόκειται για ένα θέμα αρχαίο, όσο και ο κόσμος, σήμερα όμως χαρακτηρίζεται, περισσότερο παρά ποτέ, από έναν τύπο κρίσιμης επικαιρότητας. Εφόσον σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, είμαστε υποχρεωμένοι να διαλέξουμε ανάμεσα στους δύο χρόνους, τον αληθινό και τον απατηλό, με την επίγνωση ότι απ' αυτή την επιλογή εξαρτάται η επιβίωσή μας...".
Οπως έγραψε και ο ίδιος σε ένα σύντομο κείμενό του στην Ελευθεροτυπία ((18/12/98): "Για όσους γνωρίζουν τα μέρη: αν η Θάλασσα επρόκειτο να κινηματογραφηθεί, θα 'τοποθετούσα' τη 'δράση' στο γενέθλιο νησί μου, την Κέρκυρα, στο τμήμα εκείνο της ακτής που η δαντέλα του αρχίζει απ' το Πέραμα και καταλήγει στον Ανεμόμυλο, τον μόνο ίσως Ανεμόμυλο που δεν θυμίζει τα τοπία του Δον Κιχώτη!".

ΚΑΖΙΝΟ. Η αποτυχία εξεύρεσης "επενδυτών" από τον ΕΟΤ για την πώληση της άδειας δημιουργίας ιδιωτικού καζίνο στην Κέρκυρα φαίνεται ότι δεν κατέβαλε τους εκσυγχρονισμένους εισπράκτορες της κυβέρνησης. Eτσι προκειμένου να αποδείξουν στους υποψήφιους επενδυτές ότι και από την κερκυραϊκή αγορά μπορούν να κάνουν την μπάζα τους, αποφάσισαν να ανοίξουν τις πύλες του κρατικού -προς το παρόν- καζίνο που στεγάζεται στο ξενοδοχείο Holiday Palace, στους κερκυραίους που ακόμη δεν βρήκαν την τύχη τους στις "λέσχες", στα φρουτάκια, στα λαχεία, στο ξυστό, στο ΠΡΟΠΟ, στα στοιχήματα, στο ΛΟΤΟ κ.λ.π.
Η ιστορία των καζίνο στην Κέρκυρα είναι πολύ παλιά και ξεκίνησε από μια ομάδα Γερμανών απατεώνων που έκτισαν την "Ρολίνα" που βρίσκεται ακόμη έως σήμερα δίπλα στο Corfu Palace. Οι αντιδράσεις υπήρξαν τεράστιες από την κοινωνία της Κέρκυρας και τον πνευματικό της κόσμο (Θεοτόκης, Μαβίλης κ.α.). Η απάτη των Γερμανών οι οποίοι πούλαγαν "παλιόχαρτα" για μετοχές και που υπόσχονταν την δημιουργία ακόμη και σηδηροδρομικής γραμμής (!), δεν κράτησε για πολύ. Η συνέχεια όμως για την δημιουργία ενός ναού του τζόγου στην Κέρκυρα, δόθηκε από μια ακόμη γερμανική εταιρεία, πρόεδρος της οποίας ήταν ο βαρόνος Χάρτμαν φον Ριχτόφεν. Το 1983 το καζίνο του Αχιλλείου πέρασε στον ΕΟΤ, ο οποίος έγραψε στα παλιά του τα παπούτσια την συντήρηση του χώρου και σύντομα μετέφερε τις ρουλέτες και τα τραπέζια του αρχικά στο Corfu Palace και στη συνέχεια στο Corfu Holiday Palace που παραμένει έως σήμερα. Δικαιολογημένη η αντίδραση του δημάρχου Κερκυραίων κ. Χρ. Σαρλή που ζητά την αναστολή της απόφασης. Oπως όμως ήταν επόμενο δεν ίδρωσε το αυτί κανενός εκσυγχρονισμένου εισπράκτορα της κυβέρνησης. Για την ιστορία, αναδημοσιεύουμε ένα δηκτικό ποίημα που έγραψε η Ειρήνη Δεντρινού στην εφημερίδα "Τηλέγραφος" στις 3 Ιανουαρίου του 1963 λίγες ημέρες μετά τα εγκαίνια του καζίνου στο Αχίλλειο.

Το Αντικαζινικό μοιρολόι του Κορφιάτη

Ποιος τώλεγε, ποιος τώλπιζε, Ρολίνα στους Κορφούς
Δολλάρια, λίρες άφθονες που να σαστίζη ο νους
Με κάλεσαν, ξεκίνησα για λίγο να ξεδώσω
Τέχνη και πλούτη και ομορφιές κι εγώ να καμαρώσω
Βλέπω στην τραπεζαρία αχ! τι όμορφα θα φάνε
συλλογίζομαι και εγώ πως οι σιόλες μου χαλάνε.
Οι σαμπάνιες φρρρ, και αφρίζουν και ρουφάω τον αφρό
Και γω τρέμω σαν πλερώνω το μηνιάτικο νερό.
Φορτωμένη με μπριλλάντια μπαίνει τώρ' μια μαρκέζα
και γω αύριο θα μετρώ τις δεκάρες για τη σπέζα.
Τι διαμάντια, τι κακό, έχει αυτή η δολλαριούχα.
Τρία χρόνια εγώ φορώ τα τριμένα μου τα ρούχα.
Μπαίνει τώρα κι ένας κόντες, λιγερός και κορδωμένος
εις το libro d' oro λέει πρώτα αυτός είναι γραμμένος
δεν πηγαίνει στην ρουλέττα, δεν πλησιάζει τα χαρτιά
Είναι τώρα και δυό χρόνια που του χάθηκε η σοδιά.
Μ' έπιασε μελαγχολία. Συλλογιζόμουν τι κρίμα
Η πανίσχυρη θεότης νάναι μόνο τι; το χρήμα
Καμαρώσαμε Αθηναίες όπου ξέρουν ξένες γλώσσες
Eχουν τρία παραδάκια και μας κάνουν τις καμπόσες
Μας κυτάνε αφ' υψηλού, μας γυρίζουν το κεφάλι
και ίσως κάποια να ξεχνά που είναι κόρη ενός μπακάλη
Και μας φτιάξανε καζίνο για να βλέπουμε οι φτωχοί
να πετιέται στη ρολίνα ο παράς χρυσή βροχή.
Μα η ευγένεια του Κορφιάτη τον προστάζει να μειδιά
και να τους λέει με μισό στόμα,
καλώς ήλθατε παιδιά!!



Ο ΦΩΤΟΣ ΤΖΑΒΕΛΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ "ΜΑΥΡΟΣ ΓΑΤΟΣ" Μετά την καταστροφή του Σουλίου, μία ομάδα 2000 Σουλιωτών υπό το Φώτο Τζαβέλα αφού κατόρθωσε  να αντιμετωπίσει με επιτυχία τους Τουρκαλβανούς έφθασε στην Πάργα. Αργότερα ο Τζαβέλας εγκαταστάθηκε στην Κέρκυρα, κατατάχτηκε στο Γαλλικό στρατό και επίσημα πέθανε το 1809 υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες.
Στη Σπηλιά, στην πρόσοψη του καφενείου ΜΑΥΡΟΣ  ΓΑΤΟΣ, υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα που αναφέρει:
"Ενταύθα εδολοφονήθη υπό Τουρκαλβανών το 1813 ο Φώτος Τζαβέλας και εξέπνευσε εις τα χείρας του Νότη Μπότσαρη μετά του οποίου συνεκάθητο.
Ο τάφος αυτού ευρίσκεται εις την ενταύθα μονήν της Πλατυτέρας"

Την εποχή της δολοφονίας, το σημείο εκείνο ήταν δίπλα στα τείχη. Η Κέρκυρα τότε ήταν Γαλλοκρατούμενη και θεωρείται απίθανο οι Τουρκαλβανοί να κυκλοφορούσαν ανενόχλητοι δίπλα στα τείχη και στην Πύλη της Σπηλιάς. Σύμφωνα με τον αείμνηστο ιστοριοδίφη Σπύρο Κατσαρό, πιθανότατα η δολοφονία του ΤΖΑΒΕΛΑ έγινε  από το ΜΠΟΤΣΑΡΗ και τους ανθρώπους του και ήταν καθαρή εκδίκηση για μια σειρά γεγονότων μεταξύ των δύο Σουλιώτικων οικογενειών.
Ο Κατσαρός με βάση τη γνωστή βιβλιογραφία θέτει μια σειρά ερωτηματικών τα οποία αμφισβητούν την "επίσημη" εκδοχή της δολοφονίας και "δείχνουν" προς την εκδοχή της σουλιώτικης "βεντέτας":

• Γιατί δεν συντάχτηκε ληξιαρχική πράξη θανάτου όπως γινόταν με όλους;
• Ενώ θα έπρεπε να ταφεί στην εκκλησία της γειτονιάς του στο Μαντούκι, τελικά θάφτηκε στο μοναστήρι της  Πλατυτέρας, όπου η επιτύμβια πλάκα αναφέρει ημερομηνία θανάτου  4 Νοεμβρίου 1809.
•  Ο Περραιβός, παρά το ότι την εποχή της δολοφονίας βρισκόταν στην Κέρκυρα, αναφέρει ότι: "Αυτός επλήρωσε το κοινόν χρέος κατά το 1809 έτος, Νοεμβρίου 12. Η ασθένειά του εστάθη δια ημέρας εξ. Πολλοί εκοινολόγησαν οτι να εστάθη φαρμακωμένος, αλλά τούτο παρά των Ιατρών δεν εβεβαιώθη, ήτο χρόνων 39..."

Τα παραπάνω σημειώνονται στην έκδοση της Ιστορίας του που έγινε στη Βενετία το 1815, αλλά και αυτά παραλείπονται στην επανέκδοση του 1857 στην Αθήνα.
Ο Περραιβός αναφέρει έτος θανάτου το 1809, ενώ στην εντοιχισμένη πλάκα αναφέρεται το 1813.
 Ο Β. Κραψίτης σημειώνει στο βιβλίο του "Οι Σουλιώτες στα Επτάνησα" ότι ¨Πέθανε στο Μαντούκι της Κέρκυρας την 12ην Νοεμβρίου 1809, σε ηλικία 39 χρονών, ύστερα από ολιγοήμερη αρρώστια και όχι δηλητηριασμένος από κάποιον Τούρκο μυστικό πράκτορα του Αλή πασά, όπως διαδόθηκε".
Τα περισσότερα εγκυκλοπαιδικά λεξικά αναφέρουν χρόνο θανάτου το 1809.
Το γεγονός επίσης ότι ο Φώτος Τζαβέλας αναφέρεται να πολεμά στη Λευκάδα το 1811, διαψεύδει και την πληροφορία του Περραιβού και τη χρονολογία της επιτύμβιας πλάκας.
Τελικά πότε και πως πέθανε ο Φ. Τζαβέλας; Διαφεύγει κάποια σημαντική λεπτομέρεια ή ο προβληματισμός του Κατσαρού είναι πέρα για πέρα σωστός και ανατρέπει μια πτυχή της "σιδερωμένης" ιστορίας;

Γιώργος Ζούμπος
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ
Επιστροφή στο ΕΧΙΤ