สภาวะแวดล้อมโดยทั่วไป (General Environment)

สภาวะแวดล้อมโดยทั่วไปคือปัจจัยต่างๆที่ไม่มีความสัมพันธ์โดยตรงกับองค์กร แต่การเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมทั่วไปเหล่านี้สามารถส่งผลทางอ้อมต่อการเปลี่ยนแปลงการดำเนินงานขององค์กรได้ อาทิเช่น ปัจจัยด้านเศรษฐกิจ (Economic) สาธารณะชน (Demographic) สังคม-วัฒนธรรม (Sociocultural) เทคโนโลยี (Technological) กฎหมาย-การเมือง (Political-Legal) สภาพแวดล้อมระดับโลก (Global) ปัจจัยทั้งหลายเหล่านี้ก่อให้เกิดโอกาส (Opportunities: O) และ ข้อจำกัด/ อุปสรรค (Threat: T) ต่อองค์กร

ปัจจัยด้านเศรษฐกิจ (Economic): ตัวแปรด้านเศรษฐกิจที่มีผลก่อให้เกิดโอกาสและข้อจำกัด/ อุปสรรคการดำเนินงานของกิจการ อาทิเช่น

·       อัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ และโครงสร้างทางเศรษฐกิจ

·       อัตราแลกเปลี่ยน อัตราดอกเบี้ย

·       อัตราเงินเฟ้อ/ เงินฝืด

·       รายได้ประชากร

·       อัตราค่าแรง

·       งบประมาณของรัฐด้านการลงทุน ค่าใช้จ่ายต่างๆ

·       แนวทางของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

โดยพิจารณาดูว่า สภาวะเศรษฐกิจมีผลต่อการดำเนินธุรกิจมากน้อยเพียงใด คาดการณ์สภาวะเศรษฐกิจในอนาคตว่าก่อให้เกิดโอกาสหรือข้อจำกัดในการทำธุรกิจอย่างไร เช่น คาดการณ์ว่าอัตราค่าแรงเพิ่มขึ้น จะก่อให้เกิดผลอย่างไรต่อธุรกิจ ถ้าอัตราแลกเปลี่ยนขาดเสถียรภาพจะมีผลต่อธุรกิจหรือไม่ถ้าธุรกิจนั้นเป็นธุรกิจส่งออก ผู้บริหารอาจต้องค้นหาสัญญาณของการเปลี่ยนแปลงทางสภาวะแวดล้อม และแนวโน้มของสภาวะแวดล้อมในอนาคต โดยการติดตาม พยากรณ์ และประเมินสภาวะแวดล้อมที่เกี่ยวข้อง

สาธารณะชน (Demographic): ตัวแปรด้านสาธารณะชนที่มีผลก่อให้เกิดโอกาสและข้อจำกัด/ อุปสรรคการดำเนินงานของกิจการ อาทิเช่น

·       จำนวนและอัตราการเจริญเติบโตของประชากร

·       ขนาดของครอบครัว

·       จำนวนกลุ่มอาชีพต่างๆ

·       การกระจายของอายุ

·       การศึกษาและฝึกอบรม

·       คุณภาพชีวิต

การวิเคราะห์ตัวแปรทางสังคม เช่น สังคมไทยมีขนาดของครัวเรือนเล็กลง ก็มีผลต่อความต้องการที่อยู่อาศัยและขนาดของที่อยู่อาศัย เครื่องอำนวยความสะดวก เช่นตู้เย็น โทรทัศน์ทั้งปริมาณและขนาดเป็นต้น

กฎหมาย-การเมือง (Political-Legal): ตัวแปรด้านกฎหมายและการเมืองที่มีผลก่อให้เกิดโอกาสและข้อจำกัด/ อุปสรรคการดำเนินงานของกิจการ อาทิเช่น

·       ภาษีมูลค่าเพิ่ม และภาษีอื่นๆ

·       กฎหมายแรงงาน กฎหมายสิ่งแวดล้อม

·       เสถียรภาพของรัฐบาล

·       ข้อกำหนดด้านมาตรฐานสากล หรือข้อตกลงในด้านต่างๆ

·       นโยบายการค้าเสรี

·       กฎหมายลิขสิทธิ์

เทคโนโลยี (Technological) ตัวแปรด้านเทคโนโลยีที่มีผลก่อให้เกิดโอกาสและข้อจำกัด/ อุปสรรคการดำเนินงานของกิจการ อาทิเช่น

·       ความก้าวหน้าด้านการสื่อสาร การขนส่ง

·       ความก้าวหน้าด้านคอมพิวเตอร์

·       การวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์

·       การถ่ายถอดเทคโนโลยี

·       วงจรชีวิตของสินค้า

สังคม-วัฒนธรรม (Sociocultural): ตัวแปรด้านสังคมและวัฒนธรรมที่มีผลก่อให้เกิดโอกาสและข้อจำกัด/ อุปสรรคการดำเนินงานของกิจการ อาทิเช่น

·       แรงงานสตรี

·       การคำนึงถึงสุขภาพและรูปร่าง

·       การเพิ่มขึ้นของมาตรฐานการศึกษา

·       การเผยแพร่ของการเพิ่มขึ้นของยารักษาโรค

·       ความเกี่ยวข้องกับสภาพแวดล้อม

·       แนวทางในการดำเนินชีวิตของประชาชน

สภาพแวดล้อมระดับโลก (Global): ตัวแปรด้านสภาพแวดล้อมระดับโลกที่มีผลก่อให้เกิดโอกาสและข้อจำกัด/ อุปสรรคการดำเนินงานของกิจการ อาทิเช่น

·       ความคล้ายคลึงกันในรสนิยมและความพึงพอใจของผู้บริโภค

·       อำนาจการรวมตัวกันทางเศรษฐกิจ

·       การเปิดตัวกันทางเศรษฐกิจของกลุ่มประเทศต่างๆ

·       ปัญหาภาระหนี้ระดับโลก

การประเมินสภาวะแวดล้อมที่ก่อให้เกิดโอกาส (Opportunities) หรือข้อจำกัด (Threat) ต่อองค์กร

            หลังจากที่ได้ทำการตรวจสอบและพยากรณ์ปัจจัยหรือสภาวะแวดล้อมในแต่ละด้านดังกล่าวข้างต้นแล้ว ขั้นตอนต่อไปจะเป็นการประเมินสภาวะแวดล้อมดังกล่าวโดยวิเคราะห์ว่าปัจจัยหรือสภาวะแวดล้อมด้านใด ที่ก่อให้เกิดโอกาสหรือข้อจำกัดต่อองค์กร และองค์กรสามารถตอบสนองต่อโอกาสหรือข้อจำกัดนั้นได้มากน้อยเพียงใด

วิธีหนึ่งที่สามารถนำมาใช้ในการประเมินและวิเคราะห์โอกาส ข้อจำกัด และการตอบสนองขององค์กรต่อโอกาสหรือข้อจำกัดดังกล่าวได้แก่ การใช้ ตารางสรุปการวิเคราะห์ปัจจัยภายนอก (External Factors Analysis Summary: EFAS) ดูรายละเอียดในหนังสือหน้า109-112