; |
Träi
su¯t th¶i tu±i th½ cüa tôi là chiªn tranh,, là nÕnh khüng b¯, xu¯ng ð߶ng
ch¯ng chiªn tranh, ch¯ng chª ðµ. Sinh viên, h÷c sinh bö h÷c su¯ng
ð߶ng, th¥y cô gióo bö dÕy xu¯ng ð߶ng, tu sî bö chùa xu¯ng ð߶ng, Ph§t cûng
theo chúng sinh xu¯ng ð߶ng tranh ð¤u*. B¤t c× ¶ ðâu, khi nào cûng có th¬
tr· thành bãi chiªn tr߶ng; b®nh vi®n hay tr߶ng h÷c, thôn quê hay thành
th¸. núi ð°i hay ruµng v߶ng, giáo ð߶ng hay n½i th¶ phßþng... ð± nát chªt
chóc vì chiªn tranh ði cä vào nhæng dòng nhÕc:
xác ng߶i n¢m trôi sông, ph½i trên
ruµng ð°ng, bên nhæng vùng læa cháy, trên nhøng v°ng ngô khoai, xác ng߶i
n¢m b½ v½ dß¾i mái hiên chùa, bên giáo ð߶ng thành ph¯, trên th«m nhà hoang
vu...hay là chi«u ði lên
ð°i cao hát trên nhæng xác ng߶i, tôi ðã th¤y, tôi ðã th¤y nhûng h¯ h¥m ðã
chôn vui nhæng thân xác anh em...**
Song v¶i hoàn cänh nào ði chång
næa, tu±i th½ v¦n là tu±i th½, tôi không có khái ni®m gì v« chiªn tranh,
chªt chóc, ð± nát, khái ni®m cüa kh± ðau l¦n âu lo. Tôi chï biªt chåm lo h÷c
là b±n ph§n cüa mình, h÷c r°i lÕi ch½i, ån xong lÕi ngü, tiªng súng n² ðêm
ðêm nghe quen nhß khúc dÕo bu°n, nhß kinh không mang l¶i nguyên, trë con
chßa l¾n ð¬ th¤y quê hß½ng...**
Chiªn tranh r°i cûng ðªn h°i ch¤m
dÑt, ð¤t nß¾c lÕi th¯ng nh¤t, m÷i ng߶i tìm v« quê hß½ng mình sau nhæng ngày
tháng chÕy loÕn vì chiªn tranh. Tôi không còn n½i ch¯n ð¬ tr· lÕi, nhà cØa
ðã b¸ t¸ch thâu, vä dî nhiên vi®c làm cüa cha tôi cûng b¸ m¤t theo. Cha tôi
cûng ðã tu±i già cho nên không còn lo ðßþc cho tôi lúc ¤y. Kªt quä là phân
tán, anh chi tôi phäi lo cho cho cha, còn tôi tr· thành mµt gánh n£ng cho
m÷i ng߶i.. Hø6 hçng, chán ch߶ng, lÕc lõng, tôi không biªt phäi làm gì ð¬
tñ nuôi s¯ng mình, cô d½n, lang thang lây l¤t ði kiªm miªng ån cho t×ng
bûa...
L¾n lên trong h²n ðµn cüa bu²i giao
th½i. Tiªng dÕn bom không còn næa nhßng thanh bình còn quá xa v¶i, h¯ ngån
cách giæa con ng߶i còn quá sâu, kh± ðau vì phân ly, tù ðày, con ng߶i còn
mang n£ng thù h§n, sñ phân biêt, kÏ th¸ cüa k¨ th¡ng ng߶i thua. Nhæng ai bi
xem là "thành ph¥n có tôi v¾i nhân dân" thì con cái không có quy«n vào ðÕi
h÷c.
Sinh ra và l¾n lên trong mµt xã hµi
h²n ðµn, mµt ð¤t nß¾c hoang tàn, tôi cûng phäi gánh ch¸u l¤y cái nghi®t ngã
chung cüa mµt dân tµc. Vi®c h÷c hành xªp lÕi ð¬ vát cuµc cày làm lao ðong.
*Ph§t giào mang bàn th¶ ra
ð߶ng tranh ð¤u
** Ca khúc da vàng cüa Tr¸nh Công S½n |