Not: Bu bölümde verdiğimiz bazı bilgileri kullanmak için Windows 95’in Kayıt Düzenleyicisi (Registry Editor) ile çalışmanız gerekecektir. Kayıt Düzenleyici, Windows’un en hayati bileşenlerinden biridir ve üzerinde birtakım oynamalar yapıyorken çok dikkatli olmanızı gerektirir. Lütfen bu uyarımızı aklınızdan çıkarmayın ve registry’nin yedeğini almadan üzerinde değişiklikler yapmayın.

MSDOS.SYS ile Dizginler Sizin Elinizde
MSDOS.SYS dosyasında birtakım düzenlemeler yaparak Windows 95’e açılış sırasında daha fazla hakim olabilirsiniz. İlk olarak komut satırına ulaşın (Windows’un içinden olabilir) ve attrib –r –s –h msdos.sys komutunu verin. (Bu komut ile msdos.sys’nin read-only, system ve hidden niteliklerini kaldırıyor onu edit edilebilir bir hale getiriyorsunuz.) Daha sonra yapacağınız iş edit msdos.sys ile dosyayı edit etmek. Burada bazı opsiyonları sunuyoruz:

BootDelay=n
Bilgisayar, “Windows 95 başlıyor” mesajı göründükten sonra n saniye bekler. Amaç, gerektiğinde F8’e basabilmeniz için size yeterli zamanı vermektir.

BootGUI=1
Bilgisayar GUI (grafik kullanıcı arabirimi) ile açılır. Değer olarak 0 vermeniz durumunda Win 95 yerine komut satırı ile karşılaşırsınız.

BootKeys=1
Açılış sırasında özel opsiyon tuşlarını (F5, F6, F8) kullanmanıza imkân tanır. Değer olarak 0 atarsanız bu tuşların işlevselliği ortadan kalkar ve “Windows 95 başlıyor” mesajından sonra bilgisayar hiç beklemeden açılmaya devam eder.

BootMenu=1
Windows 95’in başlangıç menüsü (normalde F8’e basılınca gelen) default olarak gelir.

BootMenuDelay=n
Başlangıç menüsündeki seçili opsiyonun kaç saniye bekleyeceğini belirler.

BootMulti=1
Dual Boot özelliğini kullanılabilir yapar. Değer 1 iken F4’e basarak bilgisayarı MS-DOS ile açabilirsiniz. Değer 0 ise, F8’e bastığınızda gelen başlangıç menüsünde “Önceki MS-DOS sürümü” seçeneği görünmez.

MSDOS.SYS dosyasında gerekli gördüğünüz değişiklikleri yaptıktan sonra kaydedin ve çıkın. Dosyaya read-only, system ve hidden niteliklerini tekrar kazandırmayı ihmal etmeyin. attrib +r +s +h msdos.sys komutu ile bunu yapabilirsiniz.

Audio CD’ler Beklesin
CD sürücünüze bir müzik CD’si taktığınız zaman Windows 95 default olarak CD Player’ı çalıştırır ve müziği çalmaya başlar. Böyle olmasını istemiyorsanız sizin için bir alternatifimiz var: Başlat menüsü aracılığıyla Windows Gezgini’ni başlatın. Görünüm menüsünden Seçenekler’e gelin ve Dosya Türleri sekmesini açın. Kayıtlı dosya türlerinden SesCD’yi bulun ve seçtikten sonra Düzenle butonuna basın. Karşınıza gelen panelde ‘Yürüt’ şeklinde bir eylem göreceksiniz. Bunu seçip paneldeki Düzenle butonuna bastığınızda eylemi yürütmek için kullanılan uygulamayı göreceksiniz. Bu uygulama default olarak cdplayer.exe’dir. Uygulamanın yazıldığı satırın sonunda /play şeklinde bir ifade bulunur. Eğer bu satırı tümüyle silerseniz, bilgisayarınıza bir müzik CD’si taktığınızda sizin müdahaleniz olmadan hiçbir şey gerçekleşmez. Sadece /play kısmını silerseniz CD Player çalışır ancak müzik çalmaya başlamaz.

Hayat Bir Yarış
Başlat menüsünün ya da diğer pull-down menülerin açılma hızları size yavaş geliyorsa deneyebileceğiniz bir şey var. Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin ve regedit yazarak Kayıt Düzenleyici’yi (Registry Editor) çalıştırın. Önce HKEY_CURRENT_USER, sonra da Control Panel Klasörünü açın. Buradan Desktop klasörünü seçin. Daha sonra Düzen menüsüne giderek Yeni -> Dize Değeri komutunu verin. Yeni değere MenuShowDelay ismini verin ve değer verisi olarak 1 girin (MenuShowDelay’i çift tıklayarak değer verisini girebilirsiniz). Kayıt Düzenleyici’den çıkın ve Windows’u yeniden başlatın.

Minik BMP’ler
BMP dosyalarınızı simgeleyen ikonların, o bit eşlem resminin minik bir thumbnail’i şeklinde görünmesini ister misiniz? Gerçi çok küçük oluyorlar ama aradığınız resme ulaşmanızı kolaylaştırdıkları bir gerçek. Şunu bir deneyin: Başlat menüsünden Çalıştır’ı seçin ve regedit yazarak Kayıt Düzenleyici’yi çalıştırın. Önce HKEY_CLASSES_ROOT, sonra da Paint.Picture klasörünü açın. Buradan DefaultIcon’u seçin. Şimdi panelin sağ tarafında yer alan Varsayılan değerine sağ tıklayın ve gelen menüden Değiştir’i seçin. BMP ikonlarının resmin bir preview’i olarak görünmesi için yapmanız gereken tek şey, gelen Dize Düzenle penceresinde Değer verisi kısmına %1 yazmak. Tamam deyin ve kayıt düzenleyiciden çıkın. Şimdi içinde BMP dosyalarınızın bulunduğu bir klasöre gidin ve yeni ikonlarınızı seyredin.

Program Ekle/Kaldır Listesi
Denetim Masası’nda Program Ekle/Kaldır simgesine çift tıkladığınızda Windows 95’in otomatik olarak sisteminizden kaldırabileceği programların bir listesini görürsünüz. Bu öğelerden bir ya da birkaçını söz konusu listeden atmak isteyebileceğiniz anlar olabilir (mesela bir programı manuel olarak sildiğinizde programın ismi bu listeden silinmez). Bu anlarda yine Registry yardımınıza koşuyor: Kayıt Düzenleyici’yi çalıştırın ve HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Uninstall yolunu izleyin. Uninstall dizininin altında Program Ekle/Kaldır listesinde yer alan programları temsil eden klasörler bulunur. Listeden kaldırmak istediğiniz programı temsil eden klasöre sağ tıklayın ve Sil’i seçin. Kayıt düzenleyiciden çıkın. Program Ekle/Kaldır listesine baktığınızda istediğiniz değişikliğin yapılmış olduğunu göreceksiniz.

Hızlı Restart
Windows Oturumunu Kapat diyalog kutusunda Bilgisayarı yeniden başlat? seçeneği işaretliyken Evet seçeneğini Shift tuşunu basılı tutarak seçerseniz sadece Windows yeniden başlar; BIOS yeniden başlamaz. Böylece daha hızlı bir açılış yapmış olursunuz.

Print Screen
Klavyedeki Print Screen tuşuna bastığınızda tüm ekranın görüntüsünü panoya (clipboard) kopyalamış olursunuz. Print Screen tuşuna Alt tuşu ile birlikte basmanız durumunda ise sadece aktif pencere kopyalanır. Bu eylem özellikle yardım dosyaları hazırlıyorken kullanışlı olabilir.

Mesajda Ne Yazıyor?
MS Exchange aracılığı ile size ulaşan mesajları açmadan önce mesajda neler yazdığını anlamak istiyorsanız böyle bir imkânınız var. MS Exchange’de Görünüm menüsünden Sütunlar’ı seçin. Soldaki listeden Öğe Metni’ni işaretleyin ve Ekle butonuna basın. Sonra da Tamam deyin. Bu işlemin sonucunda mesajın başlangıcını yeriniz elverdiği ölçüde görebileceksiniz.

Son Kullanılanları Çabuk Temizleyin
Başlat menüsünde yer alan Belgeler’in içeriğini klasik yoldan temizlemek size zor geliyorsa bu konuda biraz ileri gidebilir ve özel bir metot kullanabilirsiniz. Yapacağınız ilk iş echo e| del \windows\recent\*.* satırına sahip olan bir batch dosyası oluşturmak. Notepad’de bu satırı yazın ve dosyayı uzantısı BAT olacak şekilde kaydedin. Daha sonra bu BAT dosyası için masaüstünde bir kısayol oluşturun. Kısayolun simgesi üzerine gelip sağ tıklayın ve açılan menüden Özellikler’i seçin. Program sekmesinde Çalıştır bölümü için “Simge durumuna küçültülmüş”ü seçin. Çıkışta kapat seçeneğini işaretleyin ve Tamam deyin. Hepsi bu kadar. Bundan böyle kısayol ikonuna çift tıkladığınızda Belgeler menüsü temizlenecektir. (Not: Yazdığımız satırda echo’dan sonra gelen e ‘evet’ içindir; sisteminizin dili İngilizce ise e yerine y kullanmalısınız.)

Registry’yi Klonlama
Verdiğimiz bilgilerden bazıları, Kayıt Düzenleyici (Registry Editor) üzerinde birtakım değişiklikler yapmanızı gerektirmektedir. Kayıt Düzenleyici, Windows’un en önemli bileşenlerinden biri olduğundan, bu değişikiklikleri yapmadan önce registry’nin yedeğini almanızı şiddetle tavsiye ediyoruz. Bunu yapmak çok kolay: Kayıt Düzenleyici’yi çalıştırın. (Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin ve regedit yazdıktan sonra Tamam deyin.) Kayıt menüsünden Kayıt Dosyası Yaz... seçeneğini işaretleyin. Gelen pencerede konumu belirleyin ve bir dosya adı yazın. Verme aralığı olarak Tümü’nü seçtikten sonra Kaydet’e basın. Böylece, seçtiğiniz konuma bir REG dosyası kaydetmiş oldunuz. Daha sonra, bu REG dosyasındaki veriyi registry’ye aktarmak gerektiğinde; dosyanın simgesine çift tıklayabilir, simgeye sağ tıklayıp Birleştir’i seçebilir ya da dosyayı Kayıt Düzenleyici’nin içinden çağırabilirsiniz (Kayıt menüsünden Kayıt Dosyası Al... diyerek).

Dikkat ettiyseniz Tümü’nü seçerek Registry’nin tamamını yedeklemiş olduk. Ancak Registry’nin sadece belli bir bölümü ile çalışıyorsanız yalnızca o kısmın backup’ını almak da mümkün. Bunun için, Kayıt Düzenleyicisi açıkken, yedeklemek istediğiniz bölümü (ya da dalı) seçin. Verme aralığı bölümünde, Seçili dal kısmında işaretlemiş olduğunuz bölüm görünecektir. Dilerseniz sadece bu kısmın yedeğini alabilirsiniz.

Kayıtlı Kullanıcı Bilgisini Değiştirmek
Kayıtlı kullanıcı ve organizasyon bilgilerini, Windows 95’i yükledikten sonra da değiştirebilirsiniz. Bunun için önce Kayıt Düzenleyici’yi çalıştırın. HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\ yolunu izleyin ve CurrentVersion’ı seçin. Sağdaki panelde RegisteredOrganization ve RegisteredOwner değerlerini göreceksiniz. Bunlara çift tıklayarak değer verilerini istediğiniz şekilde değiştirebilirsiniz. (Bu işlem sadece Windows 95 için kayıtlı kullanıcı bilgisini değiştirir; diğer uygulamalar bu değişimden etkilenmez.)

Registry’ye Kalp Masajı
Eğer, Kayıt Düzenleyici ile yapmış olduğunuz bir değişiklik veya Windows 95’le ilgili herhangi bir problem (ne olduğunu Allah bilir) yüzünden, sisteminizin en hayati bileşenlerinden biri olan Registry zarar gördüyse bilgisayarınız açılmayabilir. Bu her şeyin sonu değil tabiî ki. Hâlâ yapabileceğiniz bir şeyler var. Gelin, kolay ama işe yarayan bir şey deneyelim: Makinenizi, Windows 95 kurulumu sırasında hazırlamış olmanız gereken temiz bir açılış disketi ile başlatın. C: yazıp Enter’a basın ve C:\> komut satırına geçin. Bundan sonra sırasıyla şu komutları uygulayın:

cd windows [ENTER]

attrib -r -h -s system.dat [ENTER]

attrib -r -h -s system.da0 [ENTER]

ren system.dat system.bad [ENTER]

ren system.da0 sytem.dat [ENTER]

attrib -r -h -s user.dat [ENTER]

attrib -r -h -s user.da0 [ENTER]

ren user.dat user.bad [ENTER]

ren user.da0 user.dat [ENTER]

Bu işlemin sonucunda, Registry, Windows 95’in düzgün olarak başladığı en son anındaki halini alacaktır. Dilerseniz, kısaca buradaki mantığı da açıklayalım: Registry temel olarak iki dosyadan, SYSTEM.DAT ve USER.DAT dosyalarından oluşur. Bunlardan SYSTEM.DAT dosyası sisteminizin donanım konfigürasyonu hakkındaki bilgileri tutarken, USER.DAT dosyası da size ait özgün ayarları saklar. Windows 95, bu iki dosyanın yedeğini alır ve gerektiğinde günceller. Yedeği alınan dosyalar SYSTEM.DA0 ve USER.DA0 dosyalarıdır. Yukarıda yaptığımız işlem, orijinal (ve zarar görmüş) dosyaları bu yedeklerle değiştiren bir işlemdir.

Windows 95’te Performans Darboğazları
Burada anlatacaklarımız, sıkça aklımıza takılan “Windows 95’den nasıl daha fazla verim alabilirim” sorusuna cevap arayan bilgiler olacak. Bol miktarda RAM ile çalışmak sanırım hepimizin hemfikir olduğu bir yöntem. Ancak bazı anlarda, özellikle RAM’in 32 MB’dan daha fazla olduğu durumlarda, kullanıcılardan, sistemlerinin beklenenin altında performans sergilediğine dair duyumlar almak mümkün olabiliyor. Gelin, yapabileceğimiz neler var bir göz atalım.

Disk Ön Hafızası
(Bilgisayarınızın RAM’i en az 16 MB olmalı)
Yukarıda değindiğimiz şikâyetin en muhtemel sebebi, makinedeki RAM’in büyük bir kısmının, Win 95 tarafından disk ön hafızası (nam-ı diğer virtual cache ya da vcache; virtual memory [sanal hafıza] ile karıştırmayın) olarak ayrılmasıdır. Vcache olarak atanacak hafıza miktarını sınırlamak, aradığınız çözüm olabilir. Bunu yapmak için önce SYSTEM.INI dosyasını Notepad ile açın. [vcache] bölümünü bulun (eğer böyle bir bölüm yoksa ekleyin) ve buraya şu iki satırı yazın:

MinFileCache=1024

MaxFileCache=8192

(Bu değerler, 32 MB RAM’i olan bir sistem için düşünülmüştür.)
Görmüş olduğunuz sayılar KB cinsinden olup, vcache’in alabileceği değerlerin alt ve üst sınırını belirler. Bu değerler ile, RAM’den disk ön hafızası olarak ayrılacak miktar 8 MB’ı aşamaz. İlk satırdaki ifade ise, Windows 95’in disk ön hafızası boyutunu 1 MB’ın altına indirmesini engeller (bu satır, bazı kullanıcılar tarafından hiç kullanılmaz). Makinenizin hafızası 16 MB ya da daha fazlaysa, maksimum değer olarak mevcut RAM’in % 25’ini verebilirsiniz. RAM’in 32 MB veya daha fazla olması durumunda, 8-9 MB’lık tercihler uygun olabilir. Kendi değerleriniz ile denemeler yaparak sizin için en elverişli olan miktarı ayarlamaya çalışın. Sistem Monitörü (sysmon.exe) aracılığıyla vcache’in ne şekilde davrandığını takip edebilirsiniz. Sistem Monitörü’nde, Düzen menüsünden “Öğe Ekle/Bellek Yöneticisi/Disk önbellek boyutu” yolu ile bu gözlemi yapmanız mümkün.

Ağ Sunucusu
(Bilgisayarınızın RAM’i en az 24 MB olmalı)
Performans açısından pozitif etkiler doğurabilecek bir başka yöntem, bilgisayarınızın rolünü “Ağ sunucusu” olarak değiştirmektir: Bu işlemi iki adımda uygulayacağız. (Eğer Windows 95 OSR2 kullanıyorsanız ilk adımı yürütmenize gerek yok. Çünkü bu adımı gerekli kılan hata OSR2 sürümünde giderildi.) İlk olarak uğrayacağımız yer Kayıt Düzenleyicisi. Regedit.exe ile düzenleyiciyi çalıştırdıktan sonra HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\FS Templates yolunu izleyin ve Server klasörünü seçin. Sağdaki panelde NameCache ve PathCache isimli değerleri göreceksiniz. Bu iki değere ait olan değer verilerini şu şekilde değiştirin:

NameCache=a9 0a 00 00

PathCache=40 00 00 00

(Eğer değerler doğruysa hiç dokunmayın)

Değerlerin yukarıdaki gibi olmasını sağladıktan sonra Kayıt Düzenleyicisi’ni kapatın. Şimdi sırada ikinci adım var: Masaüstünde Bilgisayarım ikonuna sağ tıklayın. Özellikler’i seçin ve Başarım sekmesini açın. Buradan Dosya Sistemi’ni seçin. “Bu makinenin normal rolü” olarak Ağ sunucusu seçeneğini işaretleyin ve Tamam deyin. İkinci kez Tamam diyerek Sistem Özellikleri penceresini kapatın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.

Sabit Disk Simgesini Değiştirmek
Windows 95’te isterseniz, Bilgisayarım dizini altında bulunan ve sabit diskinizi simgeleyen ikonu kendi seçtiğiniz bir ikon ile değiştirebilirsiniz. Bunu yapmak için önce Not Defteri’ni açın ve şu iki satırı yazın:

[autorun]

icon=c:\windows\web\snap.ico

(Not: İkinci satırda gördüğünüz “windows\web\snap” kısmı sadece bir örnektir; siz bu kısım yerine kullanmak istediğiniz *.ico dosyasının yolunu yazacaksınız. Bu satırın sabitleri en baştaki “icon=c:\” kısmı ve en sondaki “.ico” uzantısıdır. Elinizde hangi *.ico dosyalarının bulunduğunu ve bunların diskinizde nerede olduklarını öğrenmek amacıyla, Başlat menüsünden Bul/Dosyalar veya Klasörler komutunu kullanarak bir arama yaptırabilirsiniz. Bu aramanın neticesinde, makinenize yüklemiş olduğunuz uygulamalara bağlı olarak bir sürü *.ico dosyası bulmanız mümkün.)

Bu satırları yazdıktan sonra dosyayı AUTORUN.INF olarak kaydedin ve sürücünüzün root’una (kök dizini) yerleştirin (c:\AUTORUN.INF). F5 tuşu ile dizini refresh ettiğinizde yapmış olduğunuz değişikliğin etkisini göreceksiniz.

Başka Simge Yok mu?
Bir önceki ipucunda, bir sabit disk simgesini nasıl değiştirebileceğimizi ve kullanmak istediğimiz yeni ikonu nasıl seçebileceğimizi gördük. Söz konusu ipucunda, yeni simge olarak kullanmak üzere bir *.ico dosyası aradık. Bu *.ico dosyaları, bilgisayara kurduğumuz uygulamalar tarafından oluşturulmuş dosyalardı. Kullanabileceğimiz simgeler sadece bu *.ico dosyaları ile sınırlı değil. Şimdi, yeni simgeler için başka nerelere bakabileceğimizi göreceğiz. C:\WINDOWS\SYSTEM klasörünün altında PIFMGR.DLL ve SHELL32.DLL isimli iki ikon dosyası dosyası bulunur. Bu dosyalardaki simgeleri görebilmek için herhangi bir klasör kısayoluna sağ tıklayın, gelen menüden Özellikler komutunu verin ve açılan pencereden Kısayol sekmesine geçin. Burada, Simge Değiştir düğmesine tıklayın. Geçerli Simge bölümünde SHELL32.DLL dosyasına dahil olan tüm ikonları görebilirsiniz. PIFMGR.DLL dosyasındaki ikonları görmek içinse, Simge Değiştir penceresindeki Dosya Adı bölümünde SHELL32 yerine PIFMGR yazdıktan sonra Tamam deyin ya da Enter’a basın.

Şimdi de bu *.dll dosyalarındaki simgeleri, bir önceki ipucunda nasıl kullanabiliriz onu görelim. Aslında değişen pek bir şey yok; ikinci satırda hedef olarak şimdi bir *.dll dosyasını belirtiyoruz ve dosya isminden sonra bir virgül koyarak bir numara ekliyoruz. Bu noktada dikkat etmeniz gereken şey, virgülden sonra boşluk vermeksizin numarayı koymak. Bu numara hangi simgeyi kullanmak istediğimizi gösterir. Şu örneği inceleyiniz:

[autorun]

icon=c:\windows\system\pifmgr.dll,6

Bu satırları ihtiva eden dosyayı AUTORUN.INF olarak kaydetmemizin ardından, sabit diskin yeni simgesi olarak PIFMGR.DLL dosyasındaki yedinci simge kullanılacaktır. Çünkü ilk ikonun numarası her zaman 0’dır.

Disketi Boşaltın
Sadece içindekileri silme ve onları diğer kullanımlar için hazırlama amacıyla disketlerinizi sık sık yeniden formatlıyorsanız, işinize yarayacağını düşündüğümüz daha kolay ve hızlı bir yöntem var. Masaüstünde boş bir yere sağ tıklayın ve gelen menüden Yeni/Kısayol komutunu verin. Gelen pencerede komut satırına deltree /y a: ifadesini yazın ve İleri deyin. Oluşturmakta olduğunuz kısayol için bir isim (meselâ “Disketi Süpür”) yazın ve tekrar İleri düğmesine basın. Son olarak bir simge seçin ve Son diyerek işlemi tamamlayın. Bundan sonra, disket sürücünüzde takılı bulunan bir disketin içeriğini komple silmek istediğinizde bu kısayol simgesine çift tıklamanız yeterli olacaktır.

Sütunları Eğitin
Bir klasörü Ayrıntılar görünümünde açtığınızda, dosya ve klasör bilgilerinin yazılı olduğu Boyut, Tür, Değiştirilme gibi sütunlar, söz konusu bilgileri bütünüyle görmenizi engelleyecek şekilde dar olabilirler. Bu durumu ortadan kaldırmak ve sütunların içlerindeki bilginin tamamını gösterecek biçimde kendilerini ayarlamalarını sağlamak için Ctrl tuşu ile nümerik keypad’deki + tuşuna birlikte basmanız yeterli olacaktır. Aynı işlemin mouse yardımı ile gerçekleşmesini sağlayacak bir başka alternatif de mevcut: Mouse işaretçisini, sütunları birbirinden ayıran sınırın (sütun başlıklarının bulunduğu çubuktaki) üzerine getirdiğinizde mouse imleci çift yönlü bir ok görünümüne kavuşacaktır. O anda mouse’a çift tıklarsanız sütunlar yine kendilerini yaralayacaktır.

Win 95’e Dönüş
MS-DOS Komut İstemi penceresinde iken, araç çubuğunda bulunan Tam Ekran düğmesine bastığınız ve sonra da Win 95’e nasıl geri döneceğinizi düşündüğünüz anlar oldu mu hiç? Bu durumda komut satırında iken exit yazmak bir çözüm ama exit komutu ile aynı zamanda MS-DOS Komut İstemi penceresi de kapanır. Daha pratik ve kolay bir çözüm olarak Alt+Enter tuşlarına basmanızı öneriyoruz.

Seçili Öğelerin Rengi
Bir menü öğesini seçiğinizde ve menü içerisinde öğeler (veya komutlar) üzerinde gezindiğinizde her bir öğe koyu mavi (Windows default’u) bir renk ile seçilir. Bu rengi değiştirmek istediğinizde masaüstünde boş bir yere sağ tıklayın ve gelen menüden Özellikler komutunu verin. Display Özellikleri penceresinde Görüntü sekmesini açın. Burada, Öğe kısmındaki aşağı oka tıklayın ve açılan listeden Seçili Öğeler’i işaretleyin. Daha sonra dilediğiniz rengi seçin. Tamam deyip diyalog penceresini kapatmadan önce Uygula düğmesine basın. Böylece yapmış olduğunuz değişikliğin neticesini hemen görebilir ve diyalog kutusunu kapatmadan farklı renkler deneyebilirsiniz.

Shift ve Sağ Klik
Bir dosyayı, ilişkilendirilmiş olduğu uygulama ile değil de bu kez başka bir program ile açmak istediğinizde, önce bu programı başlatıp sonra da programın Open komutunu kullanarak zaman kaybetmeyin. Bunun yerine, önce açmak istediğiniz dosyayı seçin. Sonra, Shift tuşunu basılı tutarak seçili dosya simgesine sağ tıklayın. Gelen menüden Birlikte Aç komutunu verin. Bu komutu vermenizin ardından, bilgisayarınızda kayıtlı bulunan programların yer aldığı bir liste açılacaktır. Bu liste içinden dosyayı kendisiyle açmak istediğiniz uygulamayı seçin ve Tamam deyin.

Geri Dönüşüm Kutusuna Farklı İsim
Bildiğiniz gibi Geri Dönüşüm Kutusunun ismini standart yollar ile değiştiremeyiz. Ama ille de “ben bu ismi değiştirmek istiyorum” diyorsanız bir çözüm mevcut. Bu yöntemde registry’ye yapacağımız küçük bir müdahale söz konusu. Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin regedit yazarak Kayıt Düzenleyiciyi (Registry Editor) çalıştırın. HKEY_CLASSES_ROOT\CLSID yolunu takip edin ve CLSID anahtarının altındaki {645FF040-5081-101B-9F08-00AA002F954E} anahtarını (ya da klasörünü) seçin. Sağdaki panelde görmüş olduğunuz Varsayılan değeri üzerine çift tıklayın. Varsayılan olarak Geri Dönüşüm Kutusu yazan değer verisi bölümüne dilediğiniz ismi yazın ve Tamam deyin. ?imdi Kayıt Düzenleyiciyi kapatabilirsiniz. Masüstünde boş bir yere sağ tıklayıp F5 tuşuna basmanızın ardından yaptığınız değişikliğin sonucunu görebilirsiniz.

Geri Dönüşüm Kutusuna Farklı Simge
Windows’un Geri Dönüşüm Kutusunu boş ya da dolu iken temsil etmek için kullandığı simgeyi değiştirmek istiyorsanız yine registry’ye bir yolculuk yapmanız gerekecek. Kayıt Düzenleyiciyi çalıştırın ve HKEY_CLASSES_ROOT\CLSID\{645FF040-5081-101B-9F08-00AA002F954E} yolunu takip edin ve DefaultIcon anahtarını seçin. Sağ paneldeki Empty değeri üzerine çift tıklayın. ?imdi burada, değer verisi bölümüne, Windows’un boş Geri Dönüşüm Kutusu için kullanmasını istediğimiz simgenin yolunu ve numarasını yazacağız. Bunu yazarken kullanacağımız format “yol,#” şeklinde olacak. Hemen basit bir örnek verelim. Diyelim ki boş Geri Dönüşüm Kutusu simgesi için C:\Windows\System\Pifmgr.dll dosyasındaki 29. ikonu kullanmak istiyorsunuz (mavi gökyüzüne bakan pencere). O zaman yukarıda bahsettiğimiz değer verisi bölümüne şunu yazacaksınız: C:\Windows\System\Pifmgr.dll,28. Virgülden sonra boşluk bırakmayıp direkt olarak 28 yazıyoruz. (Peki neden 29 değil de 28? Çünkü bir ikon dosyasında, ikonlar 0’dan başlayarak numaralandırılır. Bu yüzden 29. sıradaki ikonun numarası 28 olur.)

Dolu Geri Dönüşüm Kutusu için Windows’un kullandığı simgeyi değiştirmek istiyorsanız, yine benzer işlemleri takip edin. Bunun için de sağ paneldeki Full değeriyle çalışacaksınız. İşlemlerinizi tamamladıktan sonra Kayıt Düzenleyiciyi kapatın. Yapmış olduğunuz değişikliklerin etkisini görebilmek için Geri Dönüşüm Kutusunu bir kere açıp kapatmanız yeterli.

Temiz İş
Başlat menüsünde yer alan Çalıştır komutunu sık kullanıyorsanız, bu komutu vermenizin ardından gelen penceredeki drop-down listenin kısa zamanda bir sürü uygulama ismi ile dolduğunu biliyorsunuz demektir. Eğer söz konusu listenin artık kısmen ya da bütünüyle temizlenmesini istiyorsanız, registry’ye yapacağınız bir müdahale ile bunu halledebilirsiniz. Her zaman söylediğimiz gibi yine tekrar ediyoruz: Registry, Windows’un hayati bileşenlerinden biridir ve üzerinde oynamalar yapıyorsanız çok dikkatli olmanızı gerektirir. Bu yüzden, registry’ye birtakım müdahalelerde bulunmadan önce onun yedeğini almanızı şiddetle tavsiye ederiz.

Uyarımızı da yaptıktan sonra gelelim problemimizin çözümüne. Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin ve regedit yazarak Kayıt Düzenleyiciyi çalıştırın. HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer yolunu izleyin ve RunMRU anahtarını seçin. Bu seçimi yapmanızın ardından sağdaki panelde, o anda Çalıştır listenizde mevcut olan bütün öğeleri göreceksiniz. Artık Çalıştır listesinde görmek istemediğiniz öğeyi, sağdaki panelde, Name sütununun altında yer alan harfi üzerine tıklayarak seçin ve Delete tuşuna basın. Ayrıca öğeye sağ tıklayıp Delete komutunu da verebilirsiniz. Ardından, Confirm Value Delete diyalog kutusunda Yes düğmesini tıklayarak silme işlemini onaylayın. Yes dedikten sonra öğe, Kayıt Düzenleyiciden silinecektir. Kurtulmak istediğiniz diğer öğeler için de aynı işlemi tekrarlayın. Ctrl ve Shift tuşlarıyla öğeleri aynı anda seçebilirsiniz. Yalnız, MRUList ve (Default) değerlerine sakın ola ki dokunmayın. Silme işleminizi tamamladıktan sonra Kayıt düzenleyiciden çıkın ve Windows’u yeniden başlatın.

Bir EXE’de Kullanılan DLL Dosyaları
Bir uygulamanın çalışmak için hangi DLL dosyalarına ihtiyaç duyduğunu öğrenmek için uygulamanın EXE dosyası üzerine gelin ve sağ tıklayın. Gelen menüden Quick View’i seçin. Quick View penceresinde Import Table bölümünü bulun. Burada uygulamanın kullandığı DLL dosyalarının isimlerini görebilirsiniz. Bu sayede, artık diğer uygulamalar tarafından kullanılmadığını tahmin ettiğiniz DLL dosyalarını tespit etmeniz ve sisteminizi temizlemeniz kolaylaşacaktır.

Bana Parola Deme
Evinizde ya da bulunduğunuz yerde Windows 95 sistemini kullanan tek kişi sizseniz, işletim sistemi her açıldığında bir parola yazmak çok da lüzumlu değildir. Eğer isterseniz, açılış sırasında Windows parolası soran diyalog kutusunu tamamen ortadan kaldırabilir ve hiç gereği yokken her seferinde parola girmek ya da Tamam düğmesine basmak zorunda kalmazsınız.

Windows 95, parolanızı PWL uzantılı bir dosyada saklar. Dosya isminin PWL uzantısından önceki kısmı sizin kullanıcı isminiz ile aynıdır. Meselâ kullanıcı isminiz cbelge ise parolanızın saklanacağı dosyanın ismi cbelge.pwl olacaktır. Bu dosya, Windows klasörünün altında yer alır. Açılışta size Windows parolanızı soran pencereyi tekrar görmek istemiyorsanız, ilk olarak bu PWL dosyasını silin. Sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. Windows parolası isteyen diyalog penceresini tekrar göreceksiniz. Bu noktada sadece Tamam (ya da OK) deyin; parola kısmına hiçbir şey yazmayın. Bundan böyle söz konusu pencere sizi rahatsız etmeyecektir.

F2 ve F3 Tuşları Ne İşe Yarar?
Bir dosya ya da klasörün ismini değiştirmek istediğinizde önce simgesi üzerine bir kez tıklayarak dosyayı ya da klasörü seçin ve sonra da F2 tuşuna basın. Bu işlemin ardından bir metin kutusu aktif olacak ve yeni ismi eskisinin üzerine yazabileceksiniz.

Sadece o anda içinde bulunduğunuz (ya da aktif olan) klasörde bir dosya ya da klasör araması yapmak istediğinizde F3 tuşuna basınız.

Başlangıç Klasörünü Atlatın
Windows 95’in açılırken Başlangıç (Startup) klasöründe yer alan programları yüklemeden bir an önce başlamasını istiyorsanız, açılış sırasında gelen diyalog penceresinde parolanızı yazıp Tamam dedikten sonra Shift tuşuna basın ve tuşu basılı tutun.

Eğer bir network üzerindeyseniz aynı işlemi network şifrenizi girdikten sonra yapın.

Windows 95’e ya da bir network’e login olmuyorsanız Windows açılırken gelen grafik ekranı gördüğünüzde Shift tuşuna basmalı ve tuşu basılı tutmalısınız.

Mavi DOS Penceresi
Windows 95’in MS-DOS komut satırı penceresini sık sık kullanıyor ve bu pencerenin tümüyle siyah beyaz olan görüntüsünden rahatsız oluyorsanız, bu duruma yapacağınız küçük bir manevra ile son verebilirsiniz. Şimdi anlatacağımız tekniği kullanarak mavi arka zemin üzerine beyaz yazı şeklinde bir renk düzeni elde etmeniz mümkün.

İlk iş olarak Notepad’i açın ve aşağıda görmüş olduğunuz kodu yazın:

A 0100

MOV AH,12

MOV BL,10

INT 10

MOV AX,0040

MOV DS,AX

MOV AX,0600

MOV BH,1F

SUB CX,CX

MOV DH,18

CMP BL,10

JZ 011D

MOV DH,[0084]

MOV DL,[004A]

DEC DL

INT 10

MOV AH,02

MOV BH,[0062]

SUB DX,DX

INT 10

RET

N mavimavi.com

RCX

30

W

Q

(Not: En sonda görmüş olduğunuz Q harfini yazdıktan sonra bir kez Enter tuşuna basmayı ihmal etmeyin.)

Notepad’de yazmış olduğunuz bu dosyayı herhangi bir dosya ismi ve uzantısı ile C:\Windows\Command\ klasörünün altına kaydedin. (Dosyayı mavidi.e4u olarak kaydettiğimizi varsayalım.)

Şimdi, MS-DOS komut satırı penceresini açın ve komut satırında C:\Windows\Command\ dizinine gelin. Burada, debug < mavidi.e4u yazın ve Enter’a basın. Bu işlemin ardından, MS-DOS’un Debug uygulaması sayesinde yazmış olduğunuz kod derlenecek ve aynı dizinin altında mavimavi.com adlı bir dosya oluşturulacaktır.

Evet, ihtiyacımız olan dosya artık hazır. Geriye kalan tek şey, bu dosya ve MS-DOS komut satırı penceresini açan kısayol arasındaki bağlantıyı sağlamak. Bunun için önce görev çubuğunda boş bir yere sağ tıklayın ve Özellikler komutunu verin. Sonra, Başlat Menüsü Programları sekmesinde yer alan Gelişmiş düğmesine tıklayın. Gelen pencerenin sağ panelinde Programlar grubunu görebilirsiniz. Bu gruba çift tıklayın ve gelen öğeler arasından MS-DOS Komut İstemi kısayolunu bulun. Bu kısayola sağ tıklayın ve Özellikler komutunu verin. Şimdi yapmanız gereken, gelen pencerenin Program sekmesinde bulunan Toplu iş dosyası bölümüne mavimavi.com yazmak ve sonrasında Tamam diyerek operasyonu sona erdirmek.

Evet, bundan böyle MS-DOS komut satırı penceresini her açışınızda, mavi zemin üzerine beyaz olacak şekilde ayarlanmış bir renk düzeni ile karşılaşacaksınız. Ekranı temizlemek amacıyla CLS komutunu kullandığınız zaman tekrar siyah üzerine beyaz şeklindeki renk düzeni gelir. Bu noktada yapmanız gereken şey komut satırında mavi yazmaktır. Ekranınız yeniden maviyle kaplanacaktır.

Yeniden Başlat (Yalnız Acelem Var)
Bu ipucunda, Windows 95’i mümkün olan en kısa süre içinde tekrar başlatmak için uygulayabileceğiniz bir yöntemden bahsedeceğiz. Prosedürümüz, üzerine çift tıklandığında Windows 95’i yeniden başlatan bir simge oluşturmak ve işlemi daha da hızlandırmak için onu masaüstüne yerleştirmekten ibaret.

İlk iş olarak Notepad’i açın ve @exit yazın. Sonra Notepad’i kapatın ve oluşturduğunuz dosyayı restart.bat şeklinde yeniden isimlendirin. Şimdi restart.bat dosyası için masüstünde bir kısayol oluşturun. Bu kısayola sağ tıklayın ve gelen menüden Özellikler komutunu verin. Açılan pencereden Program sekmesine geçin. Burada, Çıkışta kapat seçeneğini işaretleyin. Ardından Gelişmiş düğmesine tıklayın. Gelen pencerede “MS-DOS kipi” seçeneğini işaretleyin. Ve “MS-DOS kipine girmeden önce uyar” seçeneğinin işaretli olmadığından emin olun (eğer burada bir onay varsa onu iptal edin). Tamam düğmeleri ile açık pencereleri kapatın. Şimdi eğer isterseniz kısayolunuzun ismini ve simgesini değiştirebilirsiniz. Bundan böyle, bu kısayolun simgesine çift tıkladığınızda Windows 95 karşınıza hiçbir soru çıkarmadan direkt olarak yeniden başlayacaktır.

Wordpad’i Çağırın, O da Gelsin
MS Word uygulamasının başlamasını beklemeden bir *.doc dokümanını hızlı bir biçimde açmak ve dokümanın içeriğine şöyle bir göz atmak istediğiniz anlar oldu mu hiç? Herhalde olmuştur. Zamandan tasarruf etmek ve bazen sinirli bir biçimde beklemekten kurtulmak istiyorsanız, *.doc dosyasının menüsüne Wordpad ile açılma seçeneğini de dahil etmek aradığınız çözüm olabilir. Şimdi gelin bunu nasıl yapacağınızı görelim.

Önce Windows 95’te bir pencere açın (meselâ Bilgisayarım penceresi işinizi görür) ve sonra açık olan pencerede Görünüm menüsüne gidin. Seçenekler komutunu verin. Gelen pencerede Dosya türleri [File types] sekmesine geçin. Kayıtlı dosya türleri [Registered file types] kısmında Microsoft Word Belgesini seçin ve Düzen [Edit] butonuna tıklayın. Dosya Türünü Düzenle [Edit File Type] diyalog penceresi gelecektir, burada Yeni [New] düğmesine basın. Eylem [Action] satırına “Aç (Wordpad)” [ya da “Open (Wordpad)”] ifadesini yazın. (Tırnak işaretlerini koymanıza lüzum yoktur.) Ardından Gözat [Browse] düğmesini tıklayın. Gelen pencereden Wordpad’i seçin. (Wordpad.exe, muhtemelen C:\Program Files\Accessories dizinindedir.) Wordpad’in yolu, Eylemi yürütmek için kullanılan uygulama [Application used to perform action] satırında belirecektir. Sonra, Tamam [OK] ve ardından Kapat [Close] düğmelerini tıklayın. Bundan böyle, bir *.doc dosyasına sağ tıkladığınızda açılan menüde dosyayı Wordpad ile açmanıza imkân veren seçeneği de görebilirsiniz.

Burada anlattığımız metodu kullanarak istediğiniz dosya türlerini birden fazla uygulama ile eşleyebilirsiniz.

Dinamik IP Adresiniz ve TCP/IP Konfigürasyonunuz
Çevirmeli ağ (dial-up network) ile bir Internet bağlantısı gerçekleştirdiğinizde, Internet servis sağlayıcınız bilgisayarınıza dinamik olarak bir IP (Internet Protocol) adresi atar. Windows 95’in WINIPCFG.EXE uygulaması sayesinde sizin cihazınıza atanmış olan bu dinamik IP adresini belirleyebilirsiniz. Bu programı kullanmak için Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin ve Aç satırına winipcfg yazın. Sonra Enter tuşuna basın ya da Tamam düğmesini tıklayın. Bilgisayarınızın IP adresini görebileceğiniz IP Yapılandırması (IP Configuration) isimli diyalog kutusu gelecektir. Bu uygulama sayesinde o andaki TCP/IP konfigürasyonunuzun diğer ayrıntılarını da görebilirsiniz.

Oraya Tıklamak İstemiyorum
Windows’u başlattığımız bazı anlarda görev çubuğunda kayarak geçerken gördüğümüz “Başlamak için burayı tıklatınız” ifadesini ve minik sarı oku artık görmek istemiyorsanız registry’ye yapacağınız bir müdahale ile bu özelliği iptal edebilirsiniz. Yapacağınız işlem basit ve kısaca şöyle: Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin ve Aç satırına regedit yazdıktan sonra Enter’a basarak Kayıt Düzenleyiciyi çalıştırın. HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\ yolunu izleyin ve Explorer anahtarını (klasörünü) seçin. Şimdi sağdaki panelde NoStartBanner adlı yeni bir ikili değeri oluşturacağız (eğer böyle bir değer yoksa). Bunun için panelde boş bir yere sağ tıklayın ve Yeni/İkili Değeri komutunu verin. Bu yeni değeri NoStartBanner şeklinde isimlendirin. Şimdi değerin üzerine gelin ve çift tıklayın. Değer verisi bölümüne 01 00 00 00 değerini girin ve Tamam deyin. Bundan böyle “Başlamak için burayı tıklatınız” ifadesini ve o minik sarı oku göremeyeceksiniz.

Başlangıç Klasörünün Faydaları
Bilgisayarınızı her açışınızda standart olarak başlattığınız birtakım uygulamalar varsa, zamandan kazanmak için onları Başlangıç menüsüne ilave edebilir ve dahası, bu programların bilgisayarınız açıldığında simge durumuna küçültülmüş olarak başlamalarını sağlayabilirsiniz.

İlk yapacağımız iş, makinenizin açılması tamamlandığında çalışır vaziyette bulmak istediğiniz uygulamanın kısayolunu Başlangıç grubuna dahil etmek. Bunun için görev çubuğunda boş bir yere sağ tıklayın ve Özellikler komutunu verin. Başlat Menüsü Programları sekmesine geçerek Gelişmiş düğmesine basın. Önce Programlar sonra da Başlangıç grubunu açın ve burada uygulamanın (veya dosyanın) kısayolunu oluşturun (uygulamanın simgesini sağ fare tuşu ile tutup Başlangıç penceresinin içine sürükleyin ve bırakın).

Şimdi bu kısayolun üzerine sağ tıklayın ve Özellikler komutunu verin. Kısayol sekmesinde, Çalıştır bölümünde “Simge durumuna küçültülmüş” seçeneğini işaretleyin ve Tamam diyerek diyalog kutusunu kapatın. Hepsi bu kadar. Artık bu program veya dosya Windows 95’in bir sonraki başlayışında simge durumuna küçültülmüş olarak açılacaktır.

Pencere Animasyonlarının İptali
Bir pencereyi simge durumuna küçülttüğünüzde ya da pencerenin ekranı kaplamasını sağladığınızda, Windows 95 pencerenin hareket yönünü size göstermek için küçük bir animasyon kullanır. Eğer isterseniz bu animasyonu iptal edebilirsiniz. Hatta makineniz yavaşsa bunu yapmalısınız. Kayıt Düzenleyiciyi açın ve HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop’ın altında yer alan WindowMetrics anahtarını seçin. Sağdaki panelde boş bir yere sağ tıklayın ve Yeni/Dize Değeri komutu ile MinAnimate adında yeni bir değer oluşturun. Sonra bu değere çift tıklayın ve değer verisi bölümüne 0 yazın. Ardından Tamam deyin ve Kayıt Düzenleyiciyi kapatın. Bilgisayarınızı yeniden başlattığınızda sözünü ettiğimiz animasyonu göremeyeceksiniz.

Sakın Kıpırdama!
Pencere ayarlarınız (meselâ simgelerin dizilişi, Büyük Simgeler) ile masaüstü ayarlarınızın (meselâ simgelerin yerleri, açık pencereler, görev çubuğunun konumu) sürekli aynı kalmasını ve bunlar üzerinde yapılan değişikliklerin sadece geçici olmasını istiyorsanız registry’ye yapacağınız bir müdahale ile dileğinize kavuşabilirsiniz. Yalnız önce izninizle her zamanki uyarımızı tekrarlayalım: Registry’yi kurcalamak acayip tehlikeli olabilir. Yapacağınız minicik bir hata yüzünden güzelim Windows’unuzu yeniden kurmak zorunda kalabilirsiniz. Bu ihtimali aklınızdan çıkarmayın ve operasyondan önce lütfen registry’nizin yedeğini alın. Şimdi olayımıza gelelim.

Önce her şeyi (pencere ve masaüstü ayarlarını kastediyoruz) tam istediğiniz gibi yapın. Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin ve Aç bölümüne regedit yazarak Kayıt Düzenleyiciyi açın. HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies yolunu izleyin ve Explorer anahtarını (klasörünü) seçin. Sağdaki panelde boş bir yere sağ tıklayın ve Yeni/DWORD Değeri komutunu verin. Yeni değeri NoSaveSettings şeklinde isimlendirin ve Enter’a basın. Şimdi NoSaveSettings değerine sağ tıklayın ve Değiştir komutunu verin. Değer verisi olarak 1 girin ve Tamam deyin. Ardından Kayıt Düzenleyiciyi kapatın. Artık, pencere ve masaüstü ayarlarınız, siz NoSaveSettings değerini registry’ye eklemeden hemen önceki halleriyle korunacaktır. Bir pencerede yine geçici değişiklikler yapabileceksiniz, ancak bu pencereyi bir dahaki açışınızda asıl istediğiniz ayarın korunmuş olduğunu göreceksiniz.

Eğer pencere ya da masaüstü ayarlarınızı başka bir kalıcı düzene tekrar değiştirmek isterseniz, Kayıt Düzenleyicide aynı yere gidin ve NoSaveSettings değerine sağ tıklayın. Değiştir komutunu verdikten sonra değer verisini 0 yapın. Tamam deyip Kayıt Düzenleyiciyi kapatın. Şimdi yeni pencere ve masaüstü ayarlarınızı yapın, ardından tekrar registry’ye gidin ve söz konusu değeri tekrar 1 yaparak son yapmış olduğunuz ayarların sürekli olmasını sağlayın.

Şunu da hatırlatalım ki, NoSaveSettings değerini istediğiniz an silebilirsiniz. Bunun için değerin üzerine sağ tıklayın ve Sil deyin, ardından Evet diyerek onaylayın.

Burası Çok Kalabalık Oldu
Bildiğiniz gibi Windows 95’te, masaüstünde ya da bir klasör penceresinde boş bir yere sağ tıkladığınızda bir menü açılır. Bu menüde Yeni diye bir satır ve bu satırın açtığı alt menüde de değişik türde yeni dosyalar oluşturmanız için komutlar yer alır. Bu komutlar bu alt menüye, bilgisayarınıza yüklemiş olduğunuz uygulamalar tarafından otomatik olarak ilave edilir. Sözünü ettiğimiz bu Yeni listesinden kaldırmak istediğiniz öğeler varsa registry’de küçük bir düzenleme yaparak isteğinize ulaşabilirsiniz.

İlk olarak Kayıt Düzenleyiciyi çalıştırın (Başlat/Çalıştır, Aç kısmına regedit yazın ve Tamam deyin) ve HKEY_CLASSES_ROOT anahtarını açın. Bu anahtarın altında, Yeni listesinden kaldırmak istediğiniz dosya türünün uzantısının adını taşıyan anahtarı bulun. Bu anahtarı (klasörü) seçin ve sonra anahtarın içeriğini görmek için klavyedeki * tuşuna basın. ShellNew isimli başka bir anahtar göreceksiniz. ShellNew anahtarına sağ tıklayın ve Sil komutunu verin. Ardından Evet diyerek silme işlemini onaylayın. Hepsi bu kadar. Yapmış olduğunuz değişikliğin neticesini görmek için masaüstünde yada herhangi bir klasör penceresinde boş bir yere sağ tıklayın ve Yeni listesine bir göz atın. Registry’de sildiğiniz öğenin artık orada olmadığını göreceksiniz.

Yeni Arayışlar
Bir önceki ipucunda öğelerin Yeni listesinden nasıl kaldırılacağını gördük: Kayıt Düzenleyicide, HKEY_CLASSES_ROOT anahtarı altında, kaldırmak istediğimiz dosya türü ile ilişkilendirilmiş olan uzantıyı (daha doğru bir ifadeyle uzantının ismini taşıyan anahtarı) buluyor ve onun ShellNew anahtarını siliyorduk. Tahmin edebileceğiniz gibi birtakım ayarlar yaparak bu listeye yeni öğeler de ekleyebiliriz. Burada yürütülecek olan işlem biraz hassas, o yüzden sadece registry kurtlarının bunu kurcalamasını tavsiye ediyoruz. Operasyon iki adımdan ibaret. Önce Windows’un güvenli bahçesinde biraz geziniyor ve sonra da registry krallığının sarp kayalıklarına giriyoruz.

İlk olarak Yeni listesine eklemek istediğiniz dosya türüne ait boş bir dosya oluşturacağız ve onu C:\Windows\ShellNew\ klasörünün altına kaydedeceğiz. Bunun için dosya türünü Yeni listesine eklemek istediğiniz uygulamayı başlatın, o anda boş bir dosya açık iken Dosya (File) menüsünden Farklı Kaydet (Save As) komutunu verin ve boş dosyayı C:\Windows\ShellNew\ dizininin altına kaydedin. (Kayıt sırasında uygun uzantıyı belirtmek şartıyla dosyaya istediğiniz ismi verebilirsiniz.) Eğer uygulamanın Farklı Kaydet diyalog penceresi içinden ShellNew klasörüne erişemiyorsanız dosyayı önce Windows klasörü altına kaydedebilir ve daha sonra Windows Gezgini (Explorer) aracılığı ile ShellNew klasörü altına taşıyabilirsiniz.

Bu operasyonun ikinci aşamasında devreye registry giriyor. Şimdi registry’de dosya türünün anahtarına bir ShellNew anahtarı ilave edeceğiz. Kayıt Düzenleyiciyi çalıştırın ve (Başlat/Çalıştır, regedit yazın ve Tamam deyin) HKEY_CLASSES_ROOT anahtarını açın. Yeni listesine dahil etmek istediğiniz dosyanın uzantısının ismini taşıyan anahtarı bulun ve bu anahtarı seçin. Sağ tıklayın ve Yeni/Anahtar komutunu verin. Yeni anahtarı ShellNew şeklinde isimlendirin. Şimdi ShellNew anahtarına sağ tıklayın ve Yeni/Dize Değeri komutunu verin. Yeni değeri FileName olarak isimlendirin. Şimdi FileName değerine çift tıklayın ve değer verisi bölümüne, Windows\ShellNew\ dizini altına kaydetmiş olduğunuz dosyanın ismini yazın ve Tamam düğmesine tıklayın. Bu hareketin ardından Veri sütununda bu ismi tırnak içinde olduğu halde görebilirsiniz. İşlem tamam! Kayıt Düzenleyiciyi kapatın ve Yeni listenize tekrar bir göz atın.

Kendi İpuçlarınızı Oluşturun
Windows 95’in her açılışta gösterdiği (tabii eğer bu özelliği iptal etmediyseniz) ipuçlarından bıktınız mı? Kayıt Düzenleyiciye (Registry Editor) yapacağınız bir müdahale ile bu ipuçlarından istediğinizi silebilir ve/veya kendi özgün ipuçlarınızı oluşturabilirsiniz. Bunun için ilk iş olarak Başlat menüsünden Çalıştır komutunu verin ve regedit yazarak Kayıt Düzenleyiciyi başlatın. Ardından, HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\explorer yolunu takip edin ve Tips anahtarını seçin. Sağdaki panelde Windows 95’in başlangıçta karşınıza çıkardığı ipuçlarına ait metinleri göreceksiniz. Şimdi bu metinleri düzenleyebilir ya da kendi mesajlarınızı ilave edebilirsiniz. Metinleri düzenlemek için ab yazan simgeye çift tıklayıp değer verisi bölümünde gerekli değişikliği yapmanız yeterli. Yeni bir ipucu oluşturmak için sağdaki panelde boş bir yere sağ tıklayın ve Yeni/Dize Değeri komutunu verin. Yeni değere bir isim verdikten sonra değerin üzerine çift tıklayın ya da sağ tıklayıp Değiştir komutunu verin. Dize Düzenle penceresi gelecektir. Burada değer verisi bölümüne kendi ipucunuzu yazın.

Caps Lock Açıkken Sesli Uyarı
Klavyede bir şeyler yazarken sık sık Shift tuşu yerine Caps Lock tuşuna basıyor ve yazım hataları yapıyorsanız, Windows 95’i Caps Lock’a basıldığında sesli bir uyarı verecek şekilde ayarlayabilirsiniz. Denetim Masası’ndan Erişilebilirlik Seçenekleri simgesine çift tıklayın ve ardından Klavye sekmesine gelin. Burada “Geçiş Tuşları’nı kullan” (Use ToggleKeys) kutusuna bir onay işareti koyun ve Tamam deyin. Bundan böyle Caps Lock, Scroll Lock ve Num Lock tuşlarına bastığınızda bir bip sesi duyacaksınız.

Programları Tam Ekranda Başlatmak
Windows 95 programlarının Özellikler sayfasında, programın ekranı kaplayacak (maximized) bir şekilde çalışmasına dair bir seçenek yoktur. Ancak, bir kısayol aracılığı ile çalışan uygulamalarda böyle bir opsiyona erişmek mümkündür. (Bu da demek oluyor ki tüm Başlat menüsü programları bu şekilde konfigüre edilebilir, çünkü bu programların tümü neticede bir kısayola sahiptir.) Bu ayar için programın kısayoluna sağ tıklayın ve Özellikler’i seçin. Kısayol sekmesine gelin. Burada Çalıştır menüsünde “Ekranı kaplamış” seçeneğini işaretleyin ve Tamam diyerek işlemi bitirin.

Bir EXE’de Kullanılan DLL Dosyaları
Bir uygulamanın çalışmak için hangi DLL dosyalarına ihtiyaç duyduğunu öğrenmek için uygulamanın EXE dosyası üzerine gelin ve sağ tıklayın. Gelen menüden Quick View’i seçin. Quick View penceresinde Import Table bölümünü bulun. Burada uygulamanın kullandığı DLL dosyalarının isimlerini görebilirsiniz. Bu sayede, artık diğer uygulamalar tarafından kullanılmadığını tahmin ettiğiniz DLL dosyalarını tespit etmeniz ve sisteminizi temizlemeniz kolaylaşacaktır.

F2 ve F3 Tuşları
Bir dosya ya da klasörün ismini değiştirmek istediğinizde önce simgesi üzerine bir kez tıklayarak dosyayı ya da klasörü seçin ve sonra da F2 tuşuna basın. Bu işlemin ardından bir metin kutusu aktif olacak ve yeni ismi eskisinin üzerine yazabileceksiniz. Sadece o anda içinde bulunduğunuz (ya da aktif olan) klasörde bir dosya ya da klasör araması yapmak istediğinizde ise F3 tuşuna basınız.

Başlangıç Klasörünü Atlatın
Windows 95’in açılırken Başlangıç (Startup) klasöründe yer alan programları yüklemeden bir an önce başlamasını istiyorsanız, açılış sırasında gelen diyalog penceresinde parolanızı yazıp Tamam dedikten sonra Shift tuşuna basın ve tuşu basılı tutun. Eğer bir network üzerindeyseniz aynı işlemi network şifrenizi girdikten sonra yapın. Windows 95’e ya da bir network’e login olmuyorsanız Windows açılırken gelen grafik ekranı gördüğünüzde Shift tuşuna basmalı ve tuşu basılı tutmalısınız.

Yeniden Başlat (Yalnız Acelem Var)
Bu ipucunda, Windows 95’i mümkün olan en kısa süre içinde tekrar başlatmak için uygulayabileceğiniz bir yöntemden bahsedeceğiz. Prosedürümüz, üzerine çift tıklandığında Windows 95’i yeniden başlatan bir simge oluşturmak ve işlemi daha da hızlandırmak için onu masaüstüne yerleştirmekten ibaret.

İlk iş olarak Notepad’i açın ve @exit yazın. Sonra Notepad’i kapatın ve oluşturduğunuz dosyayı restart.bat şeklinde yeniden isimlendirin. Şimdi restart.bat dosyası için masüstünde bir kısayol oluşturun. Bu kısayola sağ tıklayın ve gelen menüden Özellikler komutunu verin. Açılan pencereden Program sekmesine geçin. Burada, Çıkışta kapat seçeneğini işaretleyin. Ardından Gelişmiş düğmesine tıklayın. Gelen pencerede “MS-DOS kipi” seçeneğini işaretleyin. Ve “MS-DOS kipine girmeden önce uyar” seçeneğinin işaretli olmadığından emin olun (eğer burada bir onay varsa onu iptal edin). Tamam düğmeleri ile açık pencereleri kapatın. Şimdi eğer isterseniz kısayolunuzun ismini ve simgesini değiştirebilirsiniz. Bundan böyle, bu kısayolun simgesine çift tıkladığınızda Windows 95 karşınıza hiçbir soru çıkarmadan direkt olarak yeniden başlayacaktır.

Başlangıç Klasörünün Faydaları
Bilgisayarınızı her açışınızda standart olarak başlattığınız birtakım uygulamalar varsa, zamandan kazanmak için onları Başlangıç menüsüne ilave edebilir ve dahası, bu programların bilgisayarınız açıldığında simge durumuna küçültülmüş olarak başlamalarını sağlayabilirsiniz.

İlk yapacağımız iş, makinenizin açılması tamamlandığında çalışır vaziyette bulmak istediğiniz uygulamanın kısayolunu Başlangıç grubuna dahil etmek. Bunun için görev çubuğunda boş bir yere sağ tıklayın ve Özellikler komutunu verin. Başlat Menüsü Programları sekmesine geçerek Gelişmiş düğmesine basın. Önce Programlar sonra da Başlangıç grubunu açın ve burada uygulamanın (veya dosyanın) kısayolunu oluşturun (uygulamanın simgesini sağ fare tuşu ile tutup Başlangıç penceresinin içine sürükleyin ve bırakın).