Açılışta Uyarı Mesajı
Açılışta bir uyarı mesajının görünmesini sağlamak için önce Registry editörü (regedt32.exe) çalıştırın. Ardından HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Winlogon yolunu izleyin. LegalNoticeCaption ve LegalNoticeText bölümlerini edit ederek açılışta görünmesini istediğiniz mesajı (“Microsoft Sizi Sever” gibi:) ve başlığını yazın. Şaka bir yana, “Sadece iş amaçlı kullanım için” ya da “Cihazı kullanmak için lütfen önce sistem yöneticisine başvurun” tarzında mesajlar düşünebilirsiniz.

CD-ROM AutoPlay’in İptali
Sistemin autorun özelliğini geçersiz kılmak istiyorsanız bu mümkün. Registry editörü (regedt32.exe) çalıştırın ve HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\Cdrom dizinine ulaşın. Autorun’ın üzerine çift tıklayın ve gelen editörde Data değeri olarak 0 (sıfır) yazın.

NT 4.0’da Windows 95 Plus!
NT sisteminizde aynı zamanda Plus! paketi ile beraber Windows 95 de varsa Plus! ile gelen desktop themes’i NT altında kullanabilirsiniz. Bunun için önce Windows 95 altından \windows\system dizinine gidin ve themes.cpl ile themes.exe dosyalarını bulun. Bu iki dosyayı \winnt\system32 klasörünün içine kopyalayın. Ardından bilgisayarınızı tekrar başlatın. Artık My Computer -> Control Panel’in altında Desktop Themes ikonunu görebilirsiniz.

NT 3.51’de Otomatik Logon
NT 3.51 kullanıyorsanız, bilgisayarınıza, açıldığında otomatik olarak login olmasını öğretebilirsiniz. Nasıl mı? Registry editörü (regedt32.exe) çalıştırın. HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Winlogon yolunu takip edin. DefaultDomainName, DefaultUserName ve DefaultPassword key’lerine halihazırda kullanmakta olduğunuz değerleri girin. Menüden Add Value seçeneğini işaretleyin ve AutoAdminLogon adlı yeni bir key ekleyin. Data Type’ı REG_SZ olarak belirleyin. String field’ına 1 değerini girin. Değişiklikleri kaydettikten sonra sistemi tekrar başlatın. Windows NT, değerlerini girdiğiniz kullanıcının adına otomatik olarak login olacaktır.

NOT: Bu işlemin, güvenliğiniz için ciddi bir tehdit unsuru olabileceğini lütfen aklınızdan çıkarmayın.

NT 4.0’da Dual-Boot Seçeneğini Değiştirme
Windows 95’ten sonra Windows NT 4.0’ı yüklemiş ve dual-boot seçeneğini seçmişseniz, NT kendisini otomatikman açılış için varsayılan OS olarak atar. Yani, açılışta çıkan ve default olarak 30 saniye bekleyen menüde seçili gelen işletim sistemi Windows NT’dir. Bu ayarları değiştirmek için My Computer -> Control Panel -> System’e gelin ve “Startup/Shutdown” sekmesini seçin. Gelen sayfada tüm boot seçeneklerini görebilir ve seçili gelmesini istediğiniz OS’u belirleyebilirsiniz. Buradan ayrıca açılıştaki menünün bekleme süresini de değiştirebilirsiniz.

NT Desktop’ı Kaydedin
NT’den düzgün bir şekilde çıktıysanız son yaptığınız masaüstü değişikliklerini kaybetmezsiniz. Ancak bir göçme durumunda ya da anormal bir kapanış sonucunda söz konusu değişiklikler korunmaz (Windows NT performans darboğazları oluşturmamak için masaüstünü [ikonların yerleşimini] sürekli bir biçimde kaydetmez). Buna engel olmak için masaüstüne tıklayıp F5’e basma işlemini sık sık yapın deriz.

Son Kullanıcıyı Gizleyin
Bildiğiniz gibi, Windows NT açılış sırasında default olarak sisteme en son logon olmuş kullanıcının ismini gösterir. Eğer bunu güvenliğiniz için bir tehdit olarak görüyorsanız önlem almak elinizde. İlk iş olarak Registry Editor’ü çalıştırın (bunun için Start menüsünden Run komutunu verin ve regedit yazıp OK deyin.) HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\ yolunu takip edin ve Winlogon’a tıklayın. Burada, Edit menüsünden New komutunu vererek String Value ifadesini seçin. String’in ismi olarak DontDisplayLastUserName yazın ve Enter’a basın. Bu yeni değerin üzerine çift tıklayın ve değer verisi olarak 1 girdikten sonra OK deyin. Artık Registry Editor’ü kapatabilirsiniz. Bundan böyle sistem, bir sonraki açılışta son kullanıcının user name’ini gizleyecektir. (Tahmin ettiğiniz gibi, değer verisini 0 yapmanız durumunda kullanıcı ismi tekrar görünür olacaktır.)

 Logon’da Farklı Resim
Windows NT logon ekranında dilediğiniz resmi görmeniz mümkün. Bunun için önce, logon sırasında görmeyi arzu ettiğiniz resmi bit-eşlem (BMP) formatında temin ettikten sonra dosyayı diskiniz üzerinde herhangi bir yere kaydedin. Registry Editör’ü çalıştırın ve HKEY_USERS\.DEFAULT\Control Panel\ yolunu izleyin ve Desktop’ı seçin. Editörün sağındaki panelden Wallpaper’a çift tıklayın. Değer verisi bölümüne, kaydetmiş olduğunuz dosyanın yolunu yazın (meselâ, c:\Winnt\BenimResmim.BMP). Evet, işlem ana hatlarıyla bunlardan ibaret. Geriye kalan bazı ayarlar da şöyle: TileWallpaper değeri için 0 ve 1 girilebilir. 0 girildiğinde resim ekranın merkezinde yer alır, 1 girildiğinde ise tüm ekrana döşenir. Ayrıca, bu değer (TileWallpaper) için 0 girilmişse, resmin ekran üzerindeki konumu ile oynamak da mümkündür. Edit menüsünden New String Value diyerek WallpaperOriginX ve WallpaperOriginY değerlerini tanımlayabilirsiniz. Bunlardan birincisi, resmin ekranın solundan kaç piksel uzakta olacağını belirtirken ikincisi de ekranın tepe noktasından kaç piksel aşağıda olacağını gösterir.

Windows’lar Nerede?
Makinenizde dual-boot seçeneği mevcutsa, OS seçimini yapmış olduğunuz dual-boot ekranında, karşınıza gelen alternatiflerin yazılmış olduğu şekli değiştirebileceğinizi biliyor muydunuz? Daha açık bir ifadeyle söylemek gerekirse, seçeneklerden birinin “Microsoft Windows 95” olarak değil de “Digital Unix 4.0D” olarak görünmesini sağlayabilirsiniz (ne var ki bu 32 MB RAM’li bir P166’da hiç de inandırıcı olmuyor:) Yalnız bunu yaptıktan sonra karşınıza yine şu bizim emektâr Windows gelince hayal kırıklığına uğramayın. Neyse, dilerseniz artık bunun nasıl olacağını görelim: Kök dizininde (c:\) boot.ini adında, salt-okunur bir dosya olduğunu biliyorsunuz. Boot.ini’nin üzerine yazmaktansa dosyayı boot.txt olarak yeniden isimlendirin. (Bu sadece, bazı şeylerin ters gidebileceği düşünülerek alınması gereken ve orijinal boot.ini dosyasını boot.txt olarak muhafaza eden küçük bir önlem.) Sonra dosyayı Notepad ile açın. Yukarıda söylemiş olduğumuz seçenekleri, tırnak içinde yazılmış oldukları halde göreceksiniz. Tırnak içindeki bölümlere istediğiniz metni yazın ve dosyanızı bu kez boot.ini olarak kaydedin. Salt-okunur niteliğini tekrar vermeyi ihmal etmeyin (bu arada boot.txt dosyasının salt-okunur özelliği kaybolmamıştır.) Makinenizi tekrar başlatın ve yaptığınız değişikliğin sonucunu görün.

NT’nin Sürprizleri
Programcıların, geliştirdikleri yazılımın bir köşesine minik sürprizler yerleştirmesine artık iyice alıştık. Şimdi anlatacağımız şey de bu tarz bir yaklaşımın NT 4.0’daki yansıması: Masaüstünde boş bir yere sağ tıkladığınızda gelen pencereden Screen Saver sekmesine geçin. Screen Saver listesinden 3D Text (OpenGL) adlı ekran koruyucuyu seçin. Settings bölümünde Text kısmına “I love NT” yazın ve OK deyin. Preview’e tıkladığınızda göreceğiniz 3 boyutlu metin “good?” olacaktır. Tekrar Settings’e gelin. Bu sefer not evil yazın ve OK deyin. Şimdi Preview’e tıkladığınızda ise Windows NT 4.0’ı geliştiren programcıların isimleri görünecektir. Text olarak volcano yazdığınızda ise ekran koruyucudaki 3 boyutlu metinler Amerika’daki yanardağların isimlerinden ibaret olacaktır.

Hızlı Start
Start menüsünde dolaşırken alt menülerin çok daha hızlı bir biçimde görüntülenmesini istiyorsanız şunu deneyin: Registry Editor’ü çalıştırın ve HKEY_CURRENT_USER\Control Panel’e giderek Desktop’ı seçin. Sağdaki panelde MenuShowDelay değerini bulun ve üzerine çift tıklayın. Value data bölümüne 100 yazın. Son olarak, değişikliğin etkisini görebilmek için bilgisayarınızı tekrar başlatın.

Control Panel Nesnelerine Erişim
Burada yapacağımız işlem asıl olarak CPL dosyalarını control.exe uygulaması ile ilişkilendirmekten ibaret. Windows NT Explorer’da, View menüsünden Options’a gidin ve burada File Types sekmesine geçin. Kayıtlı dosya tipleri penceresinde “Control Panel extension” adlı dosya tipini seçin ve Edit deyin. Gelen Edit File Type penceresinde Actions bölümünün altında yer alana New düğmesine basın. New Action diyalog kutusu gelecektir. Action kısmına open yazdıktan sonra bu action’ı yürütecek olan uygulamayı Browse düğmesi ile tespit edin (C:\Winnt\system32\control.exe). Daha sonra Control Panel’i açmadan çalışmak istediğiniz CPL dosyasının bir kısayolunu oluşturun (Meselâ, Intl.cpl). Kısayolun üzerine çift tıkladığınızda CPl dosyasını çalıştırmış olacaksınız. Eğer Control Panel’i Start menüsüne eklemek istiyorsanız yeni bir klasör oluşturun ve onu aynen şu şekilde isimlendirin: Control Panel.{21EC2020-3AEA-1069-A2DD-08002B30309D}

NTFS Performansına Bir Katkı
Windows NT, bir NTFS diski üzerinde bir dizini listelerken (Explorer, DIR komutu vb.), tespit etmiş olduğu her dizin ya da klasörün üzerinde bulunan ve o klasöre son olarak ne zaman erişildiğini belirten LastAccess etiketini günceller. Dizin sayısının çok fazla olması durumunda bu güncelleme, performansı olumsuz yönde etkileyecektir. Registry’ye yapacağımız bir ekleme ile söz konusu performans kaybını denetim altına almak mümkündür. Registry Editor’ü çalıştırın ve HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control yolunu izleyin. Burada FileSystem klasörünü seçin. Sağdaki panelde boş bir yere sağ tıklayın ve yeni bir DWORD değeri oluşturun. Ardından onu NtfsDisableLastAccessUpdate şeklinde isimlendirin. Son erişim zamanı güncellemesinin yapılmasına engel olmak için değer verisi olarak 1 verin ve sonra da Registry Editor’ü kapatın.

NT Kurulum Disketlerini Hazırlama
Makinenize Windows NT (Server ya da Workstation) yüklerken ihtiyaç duyacağınız kurulum disketlerini hazırlamak için şu prosedürü izleyebilirsiniz: Önce, Windows NT Server ya da Workstation CD’sini CD-ROM sürücünüze yerleştirin. Ardından Start menüsünden Run komutunu verin. ?imdi, eğer disketleri hazırlamakta olduğunuz makinede NT çalıştırmıyorsanız D:\i386\winnt /ox, NT çalıştırıyorsanız D:\i386\winnt32 /ox komutunu verin. Burada “D:” CD-ROM sürücünüzü temsil etmektedir. Bu işlem sırasında 3 adet boş, formatlanmış diskete ihtiyacınız olacaktır.

Gezici Profiller Artık Çok Oluyor
Bildiğiniz gibi gezici (roaming) kullanıcı profilleri, server tabanlı profillerdir ve kişisel (personal) ve zorunlu (mandatory) olmak üzere ikiye ayrılırlar. Gezici bir profile sahip olan bir kullanıcı, herhangi bir iş istasyonundan log-off olduğu zaman, profilin bir kopyası yerel olarak iş istasyonunun sabit diskinde de saklanır. Gezici bir profile sahip olan diğer kullanıcıların da bu iş istasyonunu kullanması durumunda, yerel diskte bu kullanıcıların profillerinin de birer kopyası tutulacak ve böylece ekstra disk alanları tüketilecektir. Gezici profillerin kopyalarının yerel diskte tutulmasını önleyecek bir düzenlemeyi Registry Editor yardımıyla şu şekilde yapabiliriz: HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion yolunu izleyin ve burada Winlogon’u seçin. Sağdaki panelde boş bir yere sağ tıklayın ve DeleteRoamingCache değerini DWORD tipi olarak ekleyin (eğer sağdaki panelde böyle bir değer yoksa). Son adım olarak değer verisi bölümüne 1 girin.

Bu Sana Ders Olsun
Bir network yöneticisi olarak sizinle birlikte çalışan bir asistanınız varsa, onun registry’ye müdahalelerde bulunmasına engel olmak isteyebilirsiniz. Uzun gibi görünen ama aslında çok basit olan bir işlemle bu meseleyi çözebilirsiniz. Olay şu: Start menüsünden Run komutunu verin ve Regedt32 ile Registry Editor’ü çalıştırın. HKEY_USERS on Local Machine penceresinde HKEY_USERS klasörünü seçili duruma getirin. Ardından, Registry menüsünden Load Hive komutunu verin. Gelen Load Hive penceresinde ilgili kullanıcının profil dizinine gidin ve buradaki ntuser.dat dosyasını seçin (meselâ, C:\Winnt\Profiles\uartuner\ntuser.dat). Sonra Open deyin. Open demenizin ardından size bir Key Name sorulacaktır. Key Name için kullanıcının logon olurken girmiş olduğu kullanıcı adını (UserID; örneğimizde uartuner) yazın. HKEY_USERS klasörünün altında bir tane uartuner klasörü belirecektir.

Şimdi, uartuner\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies yolunu takip edin. Policies klasörü açık ya da seçili iken Registry Editor menüsünden Edit\Add Key komutunu verin ve System adıyla yeni bir alt anahtar ekleyin. (Bu işlemleri yaparken Policies anahtarının altında System adlı bir alt anahtar olmadığını varsayıyoruz.) ?imdi System’ı seçin ve yine Edit menüsüne giderek bu kez Add Value komutunu verin. Değer ismi olarak DisableRegistryTools, veri tipi olarak da REG_DWORD verin. Değer verisi olarak da 1 girin.

Son olarak, tüm bu işlemlerin en başında HKEY_USERS anahtarı altında oluşturmuş olduğumuz ve kullanıcının profil dizini ile aynı adı taşıyan anahtarı (örneğimizde uartuner) seçin ve Registry menüsünden Unload Hive komutunu verin.

Asistanınız, bundan böyle Regedt32.exe ya da Regedit.exe’yi çalıştırmaya muvaffak olamayacaktır.

En İyi Erkek Oyuncu
Bilgisayarınızda Windows NT Server kurulu ise, makinenizin ait olduğu domain’de (ya da etki alanında) üstlenebileceği 3 tane server rolü vardır. Bunlar “Primary Domain Controller, (PDC)”, “Backup Domain Controller, (BDC)” ve “stand-alone server” rolleridir. Cihazınız bu üç server çeşidinden birine ait olmak zorundadır. Eğer Windows NT Workstation kullanıyorsanız, makinenizin alabileceği tek rol “workstation” (iş istasyonu) rolüdür. NT çalıştırmakta olduğunuz bilgisayarın hangi rolü (domain controller mı, stand-alone server mı, workstation mı?) üstlenmiş olduğunu görmenin kolay bir yolu var. Bu metot, komut satırında net accounts yazıp Enter tuşuna basmaktan ibaret. Ekranda beliren bilgiler içinde, son satırda bilgisayarınızın rolü görünür. Bu bilgiler aynı zamanda sisteminizdeki password politikalarını da görmenizi sağlar.

Server Rolüne Dikkat
Bir önceki ipucunda Windows NT Server çalıştıran bir makinenin üç tane server rolünden birisini üstlenmek zorunda olduğunu söyledik. Bu roller, NT Server makineye kurulurken, kurulumu gerçekleştiren yetkili birim (şahıs ya da ekip) tarafından belirlenir. NT Server’ı bilgisayarınıza yükledikten sonra, domain controller rolleri arasında geçiş yapabilme hakkınız saklı olmasına rağmen, bir domain controller’dan bir stand-alone server’a (ya da tersi) geçiş yapamazsınız. Rolü, bir domain controller olarak belirlenmiş bir server’ı bir stand-alone server’a çevirmenin (ya da tersi) tek yolu, NT Server’ı yeniden yüklemektir. Bu yüzdendir ki, Windows NT Server’ı kurmak için bilgisayarın yanına geldiğinizde, cihazın network üzerinde hangi server rolünü üstleneceği sorusunun cevabını bildiğinizden emin olun. Aksi takdirde yazılımı yeniden yüklemek zorunda kalabilir ve değerli zamanınızın boşa harcanmasına sebep olabilirsiniz.

Logon Renginde Değişiklik
Logon ekranında (Ctrl+Alt+Del’e bastığınız sırada) gördüğünüz arka zemin rengini değiştirmek istiyorsanız, registry’ye gidip RGB değerleriyle oynayarak bunu yapabilirsiniz. HKEY_USERS\.DEFAULT\Control Panel yolunu izleyin ve burada Colors’ı seçin. Registry Editor’ün sağ panelinde Background değerini bulun. Değerin üzerine çift tıkladığınızda gelen değer verisi kısmına arzu ettiğiniz RGB değerlerini yazın. (Örneğin, 0 0 0 siyah bir arka zemin, 255 255 255 ise beyaz bir arka zeminin oluşmasına yol açacaktır.)

NTFS ve Diskte Parçalanma
Microsoft 1993 senesinde Windows NT’yi v3.1 olarak bizlerle tanıştırdığında aynı zamanda yeni dosya sistemini de vitrine sunmuş oluyordu. Tahmin ettiğiniz gibi NTFS’ten (NT File System) bahsediyoruz.

Kurumsal güçte bir işletim sisteminin güvenlik ve performans gibi ihtiyaçlarına daha tatmin edici cevaplar vermek üzere geliştirilmiş bir dosya sistemi olan NTFS’in vaatlerinden biri de disk parçalanmasının (fragmentation) gerçekleşmesini önlemekti. Ne var ki gerçekleşmeyen şey disk parçalanması değil bu vaat oldu. Neyse, demek istediğimiz şu ki, kullandığınız dosya sistemi NTFS bile olsa disk parçalanmasından kaçış yok.

Microsoft, Windows NT’ye herhangi bir disk birleştirme (defragmentation) uygulaması dahil etmedi (bunun sebebini bilen varsa nolur bize de söylesin). O yüzden burada sizlere birkaç alternatiften bahsetmek istiyoruz. Sayacağımız alternatiflerin tümü trialware; yani yazılımı sınırsız süre kullanma hakkınız yok, programı sadece belirli bir müddet kullanabiliyor ve böylece onun hakkında bir fikir edinebiliyorsunuz. Beğenirseniz ve yazılımı sürekli kullanmak isterseniz parasını ödeyip onu satın almak durumundasınız.

İlk programımız (ve belki de Windows NT için en çok kullanılan disk birleştirme aracı) Executive Software’den “Diskeeper.” Windows NT 4.0 için dizayn edilmiş olan ürünün son olarak 3.0 sürümü çıktı. Programın NT Server 4.0 sürümü 1,80 MB’lık, Windows NT Workstation 4.0 sürümü de 1,76 MB’lık ZIP dosyalar halinde download edilebilir (her ikisi de Intel x86 platformu için). Adres: http://www.execsoft.com/. Diskeeper’ı 30 gün süreyle kullanabilirsiniz. Sistem tarihini geri almak işe yaramıyor.

Raxco Software’in “PerfectDisk NT” adlı disk birleştirme uygulaması bir diğer alternatif. PerfectDisk NT, Windows NT’nin 4.0 (Server ve Workstation) versiyonu için tasarlanmış. Yazılımın son olarak 2.2 sürümü çıktı. Program, hem Alpha hem de Intel tabanlı sistemler için mevcut. 5,33 MB’lık self-extracting EXE dosyasını http://www.raxco.com/ adresinden çekebilirsiniz. PerfectDisk NT’nin 15 günlük deneme süresi var. Sistem tarihini geri almak işe yaramıyor.

Burada bahsedeceğimiz son disk birleştirme programı (aslında tüm bildiğim bunlar), Symantec’ten “Norton Speed Disk for Windows NT.” Norton Utilities for Windows NT paketinin bir parçası olan Norton Speed Disk, Windows NT 4.0 için dizayn edilmiş. Programın 1,86 MB’lık self-extracting EXE dosyasını http://www.symantec.com/trialware.new/index.html adresinden çekebilirsiniz. Norton Speed Disk’in 30 günlük deneme süresi bulunuyor. Sistem tarihinin geri çekilmesine programın nasıl tepki verdiğini ben de bilmiyorum, bunu deneme fırsatım olmadı.

Sabit diskinizin özelliklerini görüntülediğiniz pencerede Tools sekmesinin altında yer alan “Defragment Now” düğmesi, bilgisayarınıza Diskeeper ya da PerfectDisk NT’yi kurmanızın ardından üzerine basılabilir bir görünüm kazanır. Muhtemelen dikkatinizi çekmiştir, bu düğmenin üzerindeki “Defragment Now” yazısı, eğer bilgisayara böyle bir disk birleştirme programı yüklenmemişse silik gözükür. (Norton Speed Disk’i yüklediğimde ise bu silik görünüm kaybolmadı. Tabii ki bunun programı çalıştıramamakla bir ilgisi yok, Speed Disk’i kendi program grubu içerisinden çalıştırabilirsiniz.)

Server Rolüne Dikkat
Haziran sayımızda yine bu köşede vermiş olduğumuz ipuçlarından birinde, Windows NT Server çalıştıran bir makinenin üç tane server rolünden birisini üstlenmek zorunda olduğunu söylemiştik. Bu roller, NT Server makineye kurulurken, kurulumu gerçekleştiren yetkili birim (şahıs ya da ekip) tarafından belirlenir. NT Server’ı bilgisayarınıza yükledikten sonra, domain controller (etki alanı denetleyicisi) rolleri arasında geçiş yapabilme hakkınız saklı olmasına rağmen, bir domain controller’dan bir stand-alone server’a (ya da tersi) geçiş yapamazsınız. Rolü, bir domain controller olarak belirlenmiş bir server’ı bir stand-alone server’a çevirmenin (ya da tersi) tek yolu, NT Server’ı yeniden yüklemektir. Bu yüzdendir ki, Windows NT Server’ı kurmak için bilgisayarın yanına geldiğinizde, cihazın network üzerinde hangi server rolünü üstleneceği sorusunun cevabını bildiğinizden emin olun. Aksi takdirde yazılımı yeniden yüklemek zorunda kalabilir ve değerli zamanınızın boşa harcanmasına sebep olabilirsiniz.

Logon Renginde Değişiklik
Logon ekranında (Ctrl+Alt+Del’e bastığınız sırada) gördüğünüz arka zemin rengini değiştirmek istiyorsanız, registry’ye gidip RGB değerleriyle oynayarak bunu yapabilirsiniz. HKEY_USERS\.DEFAULT\Control Panel\ yolunu izleyin ve burada Colors’ı seçin. Registry Editor’ün sağ panelinde Background değerini bulun. Değerin üzerine çift tıkladığınızda gelen değer verisi kısmına arzu ettiğiniz RGB değerlerini yazın. (Örneğin, 0 0 0 siyah bir arka zemin, 255 255 255 ise beyaz bir arka zeminin oluşmasına yol açacaktır.)

NT Kurulum Disketlerini Hazırlama
Makinenize Windows NT (Server ya da Workstation) yüklerken ihtiyaç duyacağınız kurulum disketlerini hazırlamak için şu prosedürü izleyebilirsiniz: Önce, Windows NT Server ya da Workstation CD’sini CD-ROM sürücünüze yerleştirin. Ardından Start menüsünden Run komutunu verin. Şimdi, eğer disketleri hazırlamakta olduğunuz makinede NT çalıştırmıyorsanız D:\i386\winnt /ox, NT çalıştırıyorsanız D:\i386\winnt32 /ox komutunu verin. Burada “D:” CD-ROM sürücünüzü temsil etmektedir. Bu işlem sırasında 3 adet boş, formatlanmış diskete ihtiyacınız olacaktır.

Okları Atın
Kısayol simgelerindeki oku kaldırmak istiyorsanız Registry Editörü çalıştırın ve HKEY_CLASSES_ROOT anahtarının altında yer alan Lnkfile anahtarını seçin. Sağdaki panelde görmüş olduğunuz IsShortcut değerine sağ tıklayın ve Delete komutunu verin. Yes diyerek silme işlemini onaylayın. Değişikliğin sonucunu görmek için tekrar logon olmanız gerekmektedir.

Hoş Geldiniz, Yine Bekleriz
Eğer isterseniz, sisteme login olduğunuz sırada ekranda bir de Shutdown düğmesi görebilirsiniz. Bunun için önce Registry Editörü açın (Start/Run, regedit yazın ve OK deyin). HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\ yolunu izleyin ve Winlogon anahtarını seçin. Sağdaki panelde gördüğünüz ShutdownWithoutLogon adlı string değerine çift tıklayın ve değer verisi olarak 1 girin. Böylece daha logon olmadan sistemi güvenli bir şekilde kapatma hakkınız olacak. Değer 0 olduğunda (varsayılan) logon ekranında (Ctrl+Alt+Del sonrası) böyle bir düğme yer almaz.

Açıl Susam Açıl
Windows NT Explorer’da, seçili bir klasörün altında yer alan tüm alt klasörleri görmek için klavyenin nümerik keypad’inden * tuşuna basmanız yeterlidir.

Vay be! Şu Hayatta Neler Oluyormuş
Windows NT sisteminizin açılışı sırasında bir noktada şuna benzer bir mesaj görürsünüz:

Microsoft (R) Windows NT (TM) Version 4.0 (Build 1381: Service Pack 3)

1 System Processor [64 MB Memory]

Bu mesajın ardından birkaç tane nokta belirir. Bu noktaların birer birer göründüğü sırada kernel şu işlemleri yürütmekle meşguldür:

Bir önceki aşamada yüklenmiş olan alt-seviye cihaz sürücülerinin (low-level device drivers) başlatılması

Diğer cihaz sürücülerinin yüklenmesi ve başlatılması

Herhangi bir servisin yüklenmesinden önce çalışması gereken programların (Chkdsk gibi) çalıştırılması

Servislerin yüklenmesi ve başlatılması

Page file’ın oluşturulması

Windows NT’nin çalışması için gerekli olan alt sistemlerin başlatılması

Hızlı Yoldan Yeni Klasör
Bir klasörün altında yeni bir klasör oluşturmak istediğinizde bir dizi işlem yapmak zorunda kalırsınız. Önce klasörü açar, sonra boş bir yere sağ tıklar ve ardından New/Folder komutunu verirsiniz. Aslında bir alt klasör oluşturmanın çok daha kolay bir yolu var. Bu metodun neticesinde bir klasöre sağ tıklıyor ve tek bir komut ile o klasörün altında yeni bir klasör oluşturabiliyorsunuz. Yapacağımız işlem şu: Explorer ya da My Computer penceresinde View menüsünden Options komutunu verin ve File Types (Dosya Türleri) sekmesine geçin. Registered file types (Kayıtlı dosya türleri) listesinde Folder girişini bulun ve önce Edit (Düzenle) sonra da New (Yeni) düğmesine basın. Action (Eylem) bölümüne NewFolder ibaresini, Application used to perform action (Eylemi yürütmek için kullanılan uygulama) bölümüne de C:\Winnt\system32\Cmd.exe /c MD “““%1\NewFolder””” ifadesini yazın. OK (Tamam) ve Close (Kapat) düğmelerine basarak diyalog kutularını kapatın. Bundan böyle bir klasöre sağ tıkladığınızda direkt olarak NewFolder komutunu verebileceksiniz. Bu komutu uyguladığınızda, üzerine sağ tıklamış olduğunuz klasörün altında NewFolder adlı yeni bir klasör oluşacaktır. Bu klasörün ismini daha sonra değiştirebilirsiniz.

RPC Servislerini Kontrol Edin
Windows NT Explorer ve Control Panel’i açarken çok beklediğiniz oluyor mu? Eğer işin içine RPC (Remote Procedure Call) protokolünü dahil eden uygulamaları (masaüstünün başlangıçtaki yüklenmesi de olabilir) açarken çok fazla bekliyorsanız RPC Service ve RPC Locator servislerinin durumuna bir göz atmanız gerekebilir. RPC Service’in Startup türünü Manual ya da Disabled, RPC Locator’ın Startup türünü de Automatic yapmış olabilirsiniz.

Control Panel aracılığıyla Services penceresini açın. Burada, Remote Procedure Call (RPC) Service servisinin Startup türünü Automatic, Remote Procedure Call (RPC) Locator servisinin Startup türünü de Manual yapın. Ardından Remote Procedure Call (RPC) Service servisini başlatın (Start).

Eğer bir sonraki açılışta CHKDSK programını çalıştırmak üzere bir ayar yapmış (bozuk sektörlerin taranması, eğer varsa buradaki bilgilerin kurtarılması ve diskteki hataların düzeltilmesi amacıyla) ancak daha sonra bu düşüncenizden vazgeçmişseniz hâlâ CHKDSK’i iptal etmenin bir yolu var: Registry Editörü çalıştırın. (Buradaki durum biraz özel; onun için bu noktada Regedt32.exe uygulamasını kullanacağız, Regedit.exe’yi değil.) HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\ yolunu izleyin ve Session Manager anahtarını seçin. Sağdaki panelde BootExecute değerini bulun. Değerin üzerine çift tıklayın. Değer verisi o anda şöyle bir şey olmalıdır:

autocheck autochk * /r\DosDevice\<drive letter>:

Siz buradaki veriyi,

autocheck autochk *

şekline getireceksiniz. Böylece CHKDSK’in bir sonraki açılışta çalışmasının önüne geçmiş oluyorsunuz.

Doktor Nereye Gitti?
Dr. Watson’ın davranışını registry aracılığı ile kontrol edebilirsiniz. Start/Run satırında regedit yazarak Registry Editor’ü çalıştırın ve HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion yolunu izleyin. AeDebug anahtarını seçin. Sağdaki panelde Auto adlı bir değer göreceksiniz. Auto’nun değer verisi varsayılan olarak 1’dir. Bu değer debugger’ın otomatik olarak başlamasına yol açar. Bu değeri 0 yapmanız halinde debugger otomatik olarak başlamayacak, bir uygulama hatası meydana geldiğinde sistem ekranda sadece hatanın oluştuğuna dair bir mesaj gösterecektir. Doktorunuzu iptal etmek istiyorsanız AeDebug alt anahtarını silerek bunu yapabilirsiniz. Onu yeniden aktif hale getirmek istediğinizde ise komut satırında drwtsn32 -i yazın ve enter tuşuna basın.

Masaüstüne Yeni Görünüm
Windows NT’ye kimsenin login olmaması durumunda, sistem ekranda neyi göstermesi gerektiğini belirlemek için HKEY_USERS\.DEFAULT anahtarında saklanan ayarlara başvurur. Buradaki ayarları değiştirmek istiyorsanız HKEY_USERS\.DEFAULT\Control Panel yolunu takip edin Desktop anahtarını seçin. Sağdaki panelde birtakım değerler göreceksiniz. Bunların içinden, meselâ, SCRNSAVE.EXE (ekran koruyucu) ve Wallpaper’a (duvar kâğıdı) yeni değerler atamak isteyebilirsiniz. Peki buraya hangi değerleri yazmanız gerektiğini nereden bileceksiniz? Bunu tespit etmenin kolay bir yolu var. İlk olarak Control Panel/Display aracılığı ile tercihiniz olan duvar kâğıdını ve ekran koruyucusunu aktif hale getirin. Şimdi HKEY_CURRENT_USER\Control Panel yolunu izleyin ve Desktop anahtarını seçin. Sağdaki panelde SCRNSAVE.EXE ve Wallpaper’ın yeni değerlerini göreceksiniz (değerlerin yenilenmesi için F5’e basmanız gerekebilir). Bu değerler, HKEY_USERS\.DEFAULT\Control Panel\Desktop anahtarında kullanacağınız yeni değerleriniz olacaktır.

Pencere Animasyonlarına Son
Sisteminiz yeterince hızlı bile olsa, bir pencerenin simge durumuna küçülmesi (minimize) ya da ekranı kaplaması (maximize) sırasında Windows NT tarafından verilen animasyon efekti gerçekte zaman kaybından başka bir şey değildir. Bu minik animasyon etkisini iptal etmek istiyorsanız HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop yolunu takip edin ve WindowMetrics anahtarını seçin. Şimdi sağdaki panelde MinAnimate isminde yeni bir string değeri oluşturun. Bu değere “0” verisini vermeniz halinde pencere animasyonları bir daha karşınıza çıkmayacaktır. (Değişikliğin etkisini görebilmeniz için bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerekmektedir.)

Recycle Bin’e Yeni İsim
Bildiğiniz gibi Recycle Bin’in ismini değiştirmek sıradan dosya ya da klasörlerde izlediğimiz yöntemle mümkün olmuyor. Yani Recycle Bin’in simgesine sağ tıklayıp onun ismini değiştiremiyoruz. Recycle Bin belki faremizin sağ tuşundan kaçabiliyor ama registry ayarlarından sıyrılmak o kadar da kolay değil. Registry Editor’ü çalıştırın, HKEY_CLASSES_ROOT\CLSID\{645FF040-5081-101B-9F08-00AA002F954E} yolunu izleyin ve ShellFolder anahtarını seçin. Sağ panelde Attributes adlı bir binary değer göreceksiniz. Attributes değerinin 40 olan ilk byte’ını 50 yapın. Şimdi, Recycle Bin’e sağ tıkladığınızda açılan menüye Rename (yeniden adlandır) şeklinde yeni bir seçeneğin ilave edilmiş olduğunu göreceksiniz. Bu seçeneği kullanarak (ya da simgesini seçip F2 tuşuna basarak) Recycle Bin’e dilediğiniz ismi verebilirsiniz.

Hani Bunun İlk Sahibi
Windows NT’yi bilgisayarınıza yüklediğiniz sırada sizden kullanıcı (user) ve şirket (organization) isimlerini girmeniz istenir. Bu bilgiler daha sonra Windows NT tarafından değişik zamanlarda kullanılır (meselâ makinenize yeni bir yazılım yüklerken). Kullanıcı ya da şirket isimlerinin değişmesi halinde bu bilgileri de yenileme ihtiyacını duyabilirsiniz. Bunun için HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT yolunu izleyin ve CurrentVersion anahtarını seçin. Sağdaki panelde, sırasıyla şirket ve kullanıcı isimlerinin kayıtlı olduğu RegisteredOrganization ve RegisteredOwner değerlerini göreceksiniz. Yeni bilgileri bu değerlerin değer verisi kısımlarına yazabilirsiniz.

NumLock’a Kilit
NumLock’un açılışta on (açık) ya da off (kapalı) olma durumunu otomatik olarak kontrol edebilirsiniz. HKEY_CURRENT_USER\Control Panel yolunu izleyin ve Keyboard anahtarını seçin. Registry Editor’ün sağ panelinde InitialKeyboardIndicators adlı bir değer göreceksiniz. Bu değere “0” vermeniz halinde NumLock sistemin açılışında “OFF” konumunda olacaktır. Değere “2” (varsayılan değer verisi) vermeniz durumunda ise NumLock “ON” olacaktır.

Logon’a Lüzum Yoksa
Windows NT’nin sunmuş olduğu logon güvenliği –ona ihtiyaç duymanız halinde– gerçekten üstün bir özellik ancak sistemini sık sık yeniden başlatmak zorunda olan bir kullanıcı iseniz aynı özellik sizin için rahatsız edici bir durum haline gelebilir. Böyle bir durum söz konusu ise registry’ye yapacağınız bir müdahale ile NT’nin otomatik olarak logon olmasını temin edebilirsiniz. İlk olarak HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion yolunu izleyin ve Winlogon anahtarını seçin. Sağdaki panelde DefaultDomainName ve DefaultUserName adlı iki tane string değeri olmalı. Bunlardan DefaultDomainName değerinde logon olacağınız domain’in ismi, DefaultUserName değerinde de kullanıcı isminiz yer almalı (değer verisi [value data] olarak). Sizin yapacağınız işlem, bu bölmede iki yeni string değeri oluşturmaktan ibaret. Yeni değerlerden biri DefaultPassword olacak ve değer verisi olarak parolanızı vereceksiniz. İkinci yeni değerimiz ise AutoAdminLogon olacak. AutoAdminLogon’un değer verisi bölümüne ise “1” yazacaksınız (tırnak işaretlerini koymanıza lüzum yok). Bundan böyle, sistemi yeniden başlattığınızda, Windows NT’ye belirlemiş olduğunuz hesap ile otomatik olarak logon olabileceksiniz. (Yalnız şunu aklınızdan çıkarmayın: Bu prosedür tamamen güvensiz bir uygulamadır. Registry Editor’e ulaşabilen herhangi biri sizin parolanıza da ulaşabilir.) Eğer logon ekranına geri dönme ihtiyacı duyarsanız, logoff olduğunuz sırada (yani, ‘Shut Down/Close all programs and log on as a different user’ seçeneği işaretli iken Yes ya da Enter dediğiniz sırada) Shift tuşunu basılı tutmanız yeterlidir.